ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΧΑΡΗ ΨΑΛΤΗ*
Η πρόταση για ένα πρόγραμμα επαφής μαθητών των δυο κοινοτήτων της Κύπρου ξεκίνησε από την δικοινοτική επιτροπή για την παιδεία. Η επιτροπή ιδρύθηκε το 2016 ως απόφαση των ηγετών των δυο κοινοτήτων Ν. Αναστασιάδη και Μ. Ακιντζί. Η επιτροπή είναι επιφορτισμένη με το ρόλο να προτείνει και να προωθεί μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο κοινοτήτων. Υπάρχουν άλλες 11 επιτροπές https://uncyprustalks.unmissions.org/technical-committees-0 .
Οι πρώτες επιτροπές ιδρύθηκαν επι ηγεσίας Τ. Παπαδόπουλου και Μ.Α. Ταλατ με στόχο την βελτίωση της καθημερινότητας και τη βελτίωση της εμπιστοσύνης και αλληλεπίδρασης των δυο κοινοτήτων με στόχο την επίλυση του Κυπριακού και την ειρηνική συμβίωση στο νησί. Οι άλλες επιτροπές είναι για την υγεία, έγκλημα, τηλεπικοινωνίες, ανθρωπιστικών θεμάτων, οδοφραγμάτων, επίλυσης κρίσεων, πολιτισμού, πολιτιστικής κληρονομιάς, φύλου, περιβάλλοντος, οικονομικών και εμπορικών ζητημάτων.
Ο διακοινοτικός Όμιλος Ιστορικού διαλόγου και έρευνας σχεδίασε και εφάρμοσε την πολιτική της δικοινοτικής επιτροπή για την παιδεία στηριγμένο στις αρχές της εκπαίδευσης για την Ειρήνη και τις διεθνείς έρευνες για τα θετικά αποτελέσματα της διομαδικής επαφής και στο εξωτερικό και στην Κύπρο. Πιο κάτω είναι μόνο μερικές από τις δημοσιεύσεις που τεκμηριώνουν τα θετικά αποτελέσματα της επαφής, όποιος ενδιαφέρεται για περισσότερα μπορεί να ψάξει Allport, Contact Hypothesis στο διαδύκτιο.
Το πρόγραμμα Imagine έχει βραβευθεί ως καλή πρακτική και έχει αναγνωριστεί διεθνώς ενώ ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε εξαίρει τη σημασία του για το μέλλον της Κύπρου σε πολλές από τις εκθέσεις του. Δυστυχώς το 2022 μετα από μια ενορχηστρωμένη επίθεση στο πρόγραμμα στην Τουρκία και την ΤΚ κοινότητα από υπερεθνικιστικούς κύκλους ο Ε. Τατάρ ανέστειλε την στήριξη του στο πρόγραμμα αφού ξεκάθαρα δεν συνάδει με την νέα του πολιτική των δύο κρατών. Ωστόσο ο Όμιλος Ιστορικού Διαλόγου και έρευνας συνέχισε να προσφέρει το πρόγραμμα σε απογευματινές ώρες αφού όσα παιδιά και εκπαιδευτικοί που έλαβαν μέρος το αξιολογούσαν πολύ θετικά. Ο Γ.Γ των Ηνωμένων Εθνών επανειλημμένα από το 2022 άσκησε κρατική σε αυτή την απόφαση του Ε. Τατάρ και ζήτησε την επαναλειτουργία του προγράμματος.
Όπως φαίνεται στην ΕΚ κοινότητα διάφοροι κύκλοι που ήθελαν να επιτεθούν στην Υπουργό Παιδείας για της προσπάθειες της για μεταρρυθμίσεις στην αξιολόγηση εκπαιδευτικών και εισαγωγή ξενόγλωσσων προγραμμάτων στα πανεπιστήμια βρήκαν κάποιο σημείο να «κριτικάρουν» την Υπουργό και να ζητήσουν την παραίτηση της πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα την στριμώξουν όπως και ότι θα δημιουργήσουν προβλήματα στο κλίμα για την επερχόμενη πενταμερή συνάντηση. Η ατυχής αυτή κίνηση θα κριθεί από τους πολίτες οι οποίοι σύμφωνα με έρευνες στηρίζουν στη συντριπτική του πλειοψηφία μέσα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στων δυο κοινοτήτων μέσα από την εκπαίδευση αφού αντιλαμβάνονται τη θεμελιώδη σημασία τους για τοι μέλλον μια επανενωμένης Κύπρου.
Πιο κάτω μερικές από τις έρευνες που στηρίζουν τα θετικά αποτελέσματα της επαφής μεταξύ των δυο κοινοτήτων στην Κύπρο.
1. McKeown, S., & Psaltis, C. (2017). Intergroup contact and the mediating role of intergroup trust on outgroup evaluation and future contact intentions in Cyprus and Northern Ireland. Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 23(4), 392–404. https://doi.org/10.1037/pac0000275
2. Psaltis, C. (2011). Intergroup trust and contact in transition: A social representations perspective on the Cyprus conflict. In (Ed.) I. Markova & A. Gillespie, Trust and Conflict: Representations, Culture and Dialogue, (pp. 83-104), London: Routledge.
3. Psaltis, C., Cakal, H., Loizides, N., & Kuşçu Bonnenfant, I. (2020). Internally displaced persons and the Cyprus peace process. International Political Science Review, 41(1), 138-154.
4. Husnu,S. & Crisp, R. (2010) Imagined Intergroup Contact: A New Technique for Encouraging Greater Inter-Ethnic Contact in Cyprus, Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 16:1, 97-108, DOI: 10.1080/10781910903484776
5. Husnu, S., Mertan, B., & Cicek, O. (2018). Reducing Turkish Cypriot children’s prejudice toward Greek Cypriots: Vicarious and extended intergroup contact through storytelling. Group Processes & Intergroup Relations, 21(1), 178–192. https://doi.org/10.1177/1368430216656469
6. Kende, J. Psaltis, C. Reiter, J. Fousiani, K. Cakal, H. & Green, E,(in press). Past and Present Intergroup Contact and Conflict Among Inhabitants of Former Mixed Villages of Cyprus: The Role of Individual and Collective Experiences in Predicting Attitudes and Trust. Available at https://www.researchgate.net/publication/351006017_Past_and_Present_Intergroup_Contact_and_Conflict_Among_Inhabitants_of_Former_Mixed_Villages_of_Cyprus_The_Role_of_Individual_and_Collective_Experiences_in_Predicting_Attitudes_and_Trust
7. Ioannou, M., Al Ramiah, A., & Hewstone, M. (2018). An experimental comparison of direct and indirect intergroup contact. Journal of Experimental Social Psychology, 76, 393-403.
8. Ioannou, M., & Panagiotou, E. (2020). Opening the black box of contact: Unravelling the ways through which positive contact is imagined in a post‐conflict context. Journal of Community & Applied Social Psychology, 30(6), 660-672.
9. Yucel, D., & Psaltis, C. (2020). Intergroup contact and willingness for renewed cohabitation in Cyprus: Exploring the mediating and moderating mechanisms. Group Processes & Intergroup Relations, 23(4), 578–597. https://doi.org/10.1177/1368430219845053
10. Yucel, D. & Psaltis, C. (2020) The effects of direct and indirect contact on prejudice: 2007 and 2017 results among Greek Cypriots and Turkish Cypriots, European Societies, 22:5, 610-635, DOI: 10.1080/14616696.2020.1793211
11. Zezelj, I., Ioannou, M., Franc, R., Psaltis, C. & Martinovic, B. (2017). The role of inter-ethnic online friendships in prejudice reduction in post-conflict societies: Evidence from Cyprus, Serbia and Croatia, Computers in Human Behavior. 76, 386-395.
*Τμήμα Ψυχολογίας
Πανεπιστήμιο Κύπρου
