«Γλωσσικά Δεδομένα για την Ανάπτυξη Γλωσσικής Τεχνολογίας και Τεχνητής Νοημοσύνης»
Ημερίδα με θέμα τα «Γλωσσικά Δεδομένα για την Ανάπτυξη Γλωσσικής Τεχνολογίας και Τεχνητής Νοημοσύνης», πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στις 8 Μαΐου 2025. Διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Τμήμα Γαλλικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών με σκοπό να φέρει σε επαφή εμπειρογνώμονες από την κυπριακή βιομηχανία, τη δημόσια διοίκηση και την έρευνα για να συζητήσουν τη σημασία των δεδομένων της ελληνικής γλώσσας για την ανάπτυξη γλωσσικών τεχνολογιών και εργαλείων βασισμένων στην τεχνητή νοημοσύνη στην Κύπρο. Στόχος του European Language Data Space (LDS) είναι η δημιουργία μιας αξιόπιστης και αποτελεσματικής αγοράς δεδομένων για την ανταλλαγή γλωσσικών πόρων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για τα ψηφιακά δεδομένα. Υποστηρίζει επίσης τις τοπικές βιομηχανίες, τις ερευνητικές ομάδες και τις δημόσιες διοικήσεις να ενσωματώσουν αυτόν τον νέο χώρο ανταλλαγής γλωσσικών δεδομένων και να συνδεθούν με τα σχετικά τοπικά και ευρωπαϊκά δίκτυα.
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, η Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, Καθηγήτρια Ελένη-Τατιανή Συνοδινού, τόνισε τη σημασία του έργου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη σύγχρονων γλωσσικών τεχνολογιών και υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης, μέσα από τη δημιουργία μίας αξιόπιστης ευρωπαϊκής πλατφόρμας. Αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στη δράση της πρωτοβουλίας LDS, καθώς και σε προηγούμενες δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο για την υποστήριξη της συλλογής γλωσσικών δεδομένων, μέσω του φορέα LDS και των προκάτοχών του.
Από την πλευρά του, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Γεώργιος Κωμοδρόμος, παρουσίασε τις πρωτοβουλίες που λήφθηκαν από τη Δημόσια Διοίκηση για την υποστήριξη της συλλογής γλωσσικών δεδομένων και της ανάπτυξης γλωσσικών τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης. Ο κ. Κωμοδρόμος ανέδειξε επίσης την ανάγκη για περαιτέρω συμμετοχή της δημόσιας διοίκησης και της κυβέρνησης στην ανάπτυξη και χρήση γλωσσικών τεχνολογιών, καθώς και στη συνεργασία τους με τη βιομηχανία γλωσσικής τεχνολογίας.
Στο πρώτο μέρος της ημερίδας, ο Γενικός Διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Χρίστος Ελληνίδης, ο εκπρόσωπος του DG CONNECT της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κος Philippe Gelin και ο κος Στέλιος Πιπερίδης από το ΕΚ Αθηνά και την Κοινοπραξία LDS, καθώς και ο κος Κωνσταντίνος Δόβρολης, Διευθυντής του Κέντρου Υπολογιστικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του ‘The Cyprus Institute’, παρουσίασαν τις πρόσφατες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο για την ανάπτυξη γλωσσικών δεδομένων και τεχνητής νοημοσύνης. Ακολούθησε γόνιμος διάλογος και ενδιαφέρουσα συζήτηση με το κοινό που συντόνισε η Εκπρόσωπος Τύπου του Πανεπιστημίου Κύπρου, κα Δόξα Κωμοδρόμου.
Στο δεύτερο μέρος της Ημερίδας, το οποίο συντόνισε η Λέκτορας του Πανεπιστημίου Κύπρου κα Μαρία Κωνσταντίνου, οι ακαδημαϊκοί Σάββας Χατζηχριστοφής, Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας και Καθηγητής ΤΝ στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις, Μάριος Δικαιάκος, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ελένη Τζιάφα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μετάφρασης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, εστίασαν σε πρακτικές εφαρμογές και προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης στη συλλογή γλωσσικών δεδομένων σε επιστημονικά πεδία, όπως η μετάφραση και η ειδησεογραφία. Η κα Βαλεντίνη Καλφαδοπούλου, Υπεύθυνη Διαχείρισης Γλωσσικών Έργων στο Τμήμα Language Solutions της Oracle, αναφέρθηκε στο επάγγελμα του μεταφραστή στην εποχή της ΤΝ. Οι εισηγήσεις της κας Ελένης Τζιάφα, και της κας Βαλεντίνης Καλφαδοπούλου, ανέδειξαν τον μετασχηματισμό του επαγγέλματος του μεταφραστή στην εποχή των Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων. Η κα Τζιάφα έθεσε στο επίκεντρο τις παιδαγωγικές, επαγγελματικές και ηθικές προκλήσεις που δημιουργούνται από τη ραγδαία ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη γλωσσική εργασία, ενώ η κα Καλφαδοπούλου παρουσίασε συγκεκριμένες πρακτικές και δεξιότητες που απαιτούνται σήμερα για τη διαχείριση σύνθετων έργων επιχώριας προσαρμογής (localisation) και μετεπιμέλειας (post-editing) σε διεθνές επαγγελματικό περιβάλλον.
Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα «Γλωσσικά Δεδομένα και Γλωσσικές Τεχνολογίες στην Κύπρο: Προκλήσεις και Προοπτικές», την οποία συντόνισε η Λέκτορας του Πανεπιστημίου Κύπρου και Εκπρόσωπος του LDS στην Κύπρο, κα Δώρα Λοϊζίδου. Μέσω της συζήτησης δόθηκε η ευκαιρία στους/ις ομιλητές/ήτριες, κ. Χρίστο Ελληνίδη (Γενικός Διευθυντής, Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης, Ευρωπαϊκή Επιτροπή), κ. Στέλιο Πιπερίδη (ΕΚ Αθηνά, Κοινοπραξία LDS), κ. Μάριο Δικαιάκο (Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου), κα Βαλεντίνη Καλφαδοπούλου (Υπεύθυνη Διαχείρισης Γλωσσικών Έργων, Τμήμα Language, Solutions, Oracle) και κ. Σπύρο Μεθενίτη (Επικεφαλής Διαχείρισης Προϊόντων, Omilia), να συζητήσουν σημαντικές πτυχές της διαχείρισης γλωσσικών δεδομένων και τεχνολογιών στην Κύπρο, που σχετίζονται με τις πολιτικές, τη στρατηγική για την τεχνητή νοημοσύνη, τα νομικά πλαίσια, τις ρυθμίσεις και την προστασία των δεδομένων.
Η ημερίδα υπήρξε ιδιαίτερα εποικοδομητική για όλους όσοι την παρακολούθησαν, προσφέροντας πολύτιμες γνώσεις, ανταλλαγή εμπειριών και ευκαιρίες δικτύωσης σε ένα πεδίο που εξελίσσεται ραγδαία και αφορά άμεσα το μέλλον της γλωσσικής τεχνολογίας και τεχνητής νοημοσύνης στην Κύπρο και την Ευρώπη.
