GEM REPORT 2023/2024
Για όγδοη συνεχή χρονιά η Κύπρος συμμετείχε στη διεθνή έρευνα για την επιχειρηματικότητα «Global Entrepreneurship Monitor» (GEM). Την Εθνική Έκθεση Αναφοράς για την επιχειρηματικότητα συντόνισε το Κέντρο Επιχειρηματικότητας του Πανεπιστημίου Κύπρου, με την στήριξη και ευγενική χορηγία του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και της PwC.
Η έρευνα GEM αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες έρευνες για την επιχειρηματικότητα η οποία διεξάγεται σε παγκόσμια κλίμακα τα τελευταία 24 χρόνια, καταγράφοντας δείκτες επιχειρηματικότητας για πάνω από 70 οικονομίες, με πέραν των 200 χιλιάδων συμμετεχόντων κάθε χρόνο.
Η συμμετοχή της χώρας μας στο GEM είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται συγκρίσιμα στοιχεία για την επιχειρηματικότητα στην Κύπρο, τοποθετώντας την στον παγκόσμιο χάρτη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.
Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στις 29 Απριλίου 2025 στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, συμμετείχαν εκπρόσωποι του επιχειρηματικού οικοσυστήματος της Κύπρου, ανάμεσα στους οποίους, ο Υπουργός Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας, κυβερνητικά στελέχη, εκπρόσωποι θεσμών και οργανισμών, επιχειρηματίες, αξιωματούχοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, ακαδημαϊκοί, μέλη της φοιτητικής κοινότητας και άλλοι.
Η έναρξη της εκδήλωσης έγινε από τον Διευθυντή του Κέντρου Επιχειρηματικότητας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Ανδρέα Σωτηρίου και ακολούθησαν χαιρετισμοί από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Τάσο Χριστοφίδη και από τον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργο Παπαναστασίου.
Κάθε χρόνο μέσω του GEM συλλέγονται δεδομένα σχετικά με τις αντιλήψεις του πληθυσμού στην Κύπρο, την επιχειρηματική δραστηριότητα και το επιχειρηματικό οικοσύστημα. Το 2023/2024 παρατηρείται αύξηση της αισιοδοξίας (το 39.9% του πληθυσμού βλέπει επιχειρηματικές ευκαιρίες σε σχέση με 26.8% την προηγούμενη χρονιά), ενώ το 60.5% πιστεύει ότι έχει τις δεξιότητες για να ξεκινήσει επιχείρηση. Ο φόβος αποτυχίας παραμένει υψηλός (53.3%), υπογραμμίζοντας την ανάγκη για υποστήριξη και καλλιέργεια κουλτούρας ανάληψης ρίσκου.
Η Συνολική Επιχειρηματική Δραστηριότητα Αρχικού Σταδίου (Total Early-stage Entrepreneurial Activity – TEA) ανέρχεται στο 11%, πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (9.2%). Οι επιχειρήσεις σε αρχικό στάδιο (nascent) φτάνουν το 6.8%, ενώ οι επιχειρήσεις σε προχωρημένο στάδιο (established businesses) αυξήθηκαν στο 8.2% (από 5.7%). Παρά τη θετική πορεία, το χάσμα μεταξύ φύλων που συμμετέχουν σε επιχειρηματική δραστηριότητα ΤΕΑ παραμένει (αναλογία TEA γυναίκες/άνδρες: 0.6), ενώ 1 στους 5 επιχειρηματίες αναμένει σημαντικά έσοδα από το εξωτερικό.
Σχετικά με το επιχειρηματικό οικοσύστημα, ως μεγαλύτερα πλεονεκτήματα έχουν αξιολογηθεί οι φυσικές υποδομές και υποδομές υπηρεσιών και οι κυβερνητικές πολιτικές για φόρους και γραφειοκρατία. Αντίθετα, τα σημαντικότερα μειονεκτήματα του οικοσυστήματος στην Κύπρο εντοπίζονται στην εκπαίδευση επιχειρηματικότητας, τη χρηματοδότηση και τη μεταφορά τεχνολογίας. Η έκθεση συμπεριλαμβάνει επίσης εισηγήσεις για χάραξη πολιτικής που προκύπτουν από τα αποτελέσματα της έρευνας ενώ αναφέρεται στην συμβολή του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος και τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Μετά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας ακολούθησε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «O φόβος της αποτυχίας» με συντονίστρια την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αλεξία Παναγιώτου, κάτοχο της Έδρας UNESCO για την Ισότητα των Φύλων και την Ενδυνάμωση των Γυναικών, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το πάνελ αποτελούσαν η κ. Μαρία Τερζή (Διευθύνων Σύμβουλος της Maloc), η κ. Ντάινα Νικολάου (Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό ΠΚ) και ο κ. Μάριος Αβρααμίδης (Καθηγητής ΠΚ).
Κατά τη συζήτηση αναδείχτηκε αριθμός θεμάτων αναφορικά με το φόβο της αποτυχίας και τα επίπεδα του στην Κύπρο, το πως βιώνει τον φόβο αυτό κάποιος ή κάποια νέα επιχειρηματίας, τη διαφορά ανάμεσα στο φόβο της αποτυχίας που βιώνουν οι «βετεράνοι» επιχειρηματίες, σε σχέση με αυτό που βιώνει μια νέα επιχειρηματίας, πως η επιστήμη της ψυχολογίας μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του φόβου αυτού και πως μπορεί η εκπαίδευση στην επιχειρηματικότητα να προετοιμάσει καλύτερα τους φοιτητές και τις φοιτήτριες ώστε να διαχειρίζονται τον φόβο της αποτυχίας τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
Μπορείτε να διαβάσετε τα αποτελέσματα της αναφοράς εδώ:
https://www.c4e.org.cy/reports/2025/GEM-Report-2023-24-WEB.pdf
