ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΚΟΥΤΣΕΛΙΝΗ*
Η Βουλή συζητά για τα αγγλόφωνα προγράμματα πτυχίου και ακόμη δεν έχουμε κατανοήσει ποιο ουσιαστικά είναι το πρόβλημα. Υπάρχουν βασικές παράμετροι οι οποίες προτάσσονται σε κάθε συζήτηση και πρέπει να γίνουν από όλους κατανοητές, για να προχωρήσει η υλοποίηση προσφοράς ξενόγλωσσων προγραμμάτων από τα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου. Έχουν ήδη καθηλωθεί για μια δεκαπενταετία, όταν γύρω τους όλα αλλάζουν.
- Καθημερινά βομβαρδίζεται το τοπίο της ανώτερης εκπαίδευσης στην Κύπρο από ξένα και ελλαδικά πανεπιστήμια, τα οποία ενδιαφέρονται να ιδρύσουν παραρτήματα στην Κύπρο με γλώσσα διδασκαλίας την αγγλική. Ήδη δημόσιο πανεπιστήμιο της Ελλάδας ετοιμάζονται να λειτουργήσουν στην Κύπρο προσφέροντας προγράμματα στα αγγλικά. Με εισαγωγή ευέλικτης νομοθεσίας, θα λειτουργούν ως ιδιωτικού δικαίου ιδρύματα με ξενόγλωσσα και ελληνόφωνα προγράμματα και με δίδακτρα.
- Οι φοιτητές των Ιατρικών Σχολών, με τις πιο υψηλές επιδόσεις, προτιμούν τη φοίτηση στις Ιατρικές Σχολές της Ελλάδας, και ιδιαίτερα αυτές που προσφέρουν προγράμματα στην αγγλική γλώσσα. ‘Η μήπως η Ελλάδα, με τις ξενόγλωσσες ιατρικές και τα υπόλοιπα προγράμματά της στην αγγλική γλώσσα, υπερασπίζεται λιγότερο την ελληνική γλώσσα;
- Επιτακτικά τίθεται κάθε φορά στη συζήτηση το θέμα των εισαγωγικών εξετάσεων και η προάσπιση του δημόσιου σχολείου. Αυτό δεν είναι επιχείρημα αλλά δυστυχώς θρήνος επί ερειπίων. Το δημόσιο σχολείο δεν το προτιμούν οι μαθητές και πρωτίστως οι γονείς για πολλούς και διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης να τους αναλύσουμε. Όμως, ένας από τους λόγους που έχουν θεριέψει τα αγγλόφωνα σχολεία είναι και η μη προσφορά αγγλόφωνων πτυχιακών προγραμμάτων από τα δημόσια πανεπιστήμια. Ας το δουν και έτσι οι λανθασμένα υπερασπιζόμενοι τη ελληνική γλώσσα.
- Επίσης, ας διερωτηθούμε γιατί σήμερα γονείς προτιμούν ιδιωτικά σχολεία με γλώσσα διδασκαλίας την ελληνική παρά τα δημόσια. Επομένως, η υπεράσπιση του δημόσιου σχολείου δεν γίνεται με το να αλυσοδένουμε τους γύρω μας, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, η οποία και πάλι πρέπει να γίνει δημόσια.
- Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν προγράμματα στην ελληνική και αγγλική γλώσσα και έχουν σημαντική ποιοτική και ποσοτική πρόοδο. Το ότι δεν χρηματοδοτούνται άμεσα, μέσω του προϋπολογισμού του κράτους, δεν είναι επιχείρημα για να καθηλώνονται τα δημόσια πανεπιστήμια. Ίσα- ίσα που ο υγιής ανταγωνισμός θα βοηθήσει την ποιοτική αναβάθμιση όλων.
- Οι νομοθετικές ποσοστώσεις στα ξενόγλωσσα προγράμματα που θα προσφέρουν τα δημόσια πανεπιστήμια είναι αχρείαστες. Θα πρέπει να προσφέρουν τα προγράμματα και στις 2 γλώσσες, με καθηγητές ίσων προσόντων ή και από τους ίδιους. Ο κίνδυνος εγκατάλειψης των προγραμμάτων στην ελληνική ή αγγλική κρίνεται από το ποιος διδάσκει. Η ορολογία της κάθε επιστήμης ανέκαθεν προφερόταν και στην αγγλική γλώσσα στα ελληνόφωνα προγράμματα, για να μπορούν οι φοιτητές να χρησιμοποιήσουν τη διεθνή βιβλιογραφία.
- Ούτε και οι 15 φοιτητές είναι μέτρο, όταν σήμερα τέτοιο μέτρο δεν τίθεται σε καμιά ευρωπαϊκή χώρα. Στη διεθνή πρακτική η κρίσιμη μάζα, για να δημιουργηθεί ακροατήριο είναι οι 5 φοιτητές το ελάχιστο και 30 το μέγιστο.
- Ακόμη και οι απόψεις που ακούστηκαν περί των διδάκτρων δεν βλέπουν σφαιρικά το θέμα. Τα πολύ χαμηλά και μη ευέλικτα δίδακτρα, τα οποία δεν θα ρυθμίζονται από το ίδιο το ίδρυμα, όπως γίνεται με όλα τα πανεπιστήμια, δεν μπορεί να λειτουργήσει. Μήπως η πολιτεία θα λάβει μέτρα για τα παραρτήματα που έρχονται στην Κύπρο, ποιο θα είναι το ύψος των διδάκτρων; Μπορεί βέβαια να το κάνει, όπως μπορούσε και με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια για τα οποία ο Νόμος προβλέπει καθορισμό των διδάκτρων από το ΥΠΑΝ. Ποτέ, όμως δεν επενέβη στο θέμα των διδάκτρων τους.
Η πολιτεία πρέπει να αφήσει τα δημόσια πανεπιστήμια να λειτουργήσουν με ίδιαν ευθύνη. Ξέρουν αυτά πώς να ανέβουν, όπως όλα τα πανεπιστήμια που σέβονται την αποστολή τους, ιδιωτικά και δημόσια. Το μόνο μέτρο είναι η λογοδότησή τους με ετήσιες εκθέσεις και στατιστικά στοιχεία. Μόνο αυτή την υποχρέωση έχει το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τότε και με δεδομένα τα ενώπιόν της στοιχεία, μπορεί να επέμβει η πολιτεία και να ρυθμίσει ό, τι καταστρατηγεί τη δημόσια προσφορά των πανεπιστημίων.
*Καθηγήτρια