Όταν ο κυβερνοχώρος γίνεται εργαλείο έκφρασης και οδηγεί σε ένα ταξίδι γνώσης, εμπειρίας και αυτοεξέλιξης…
ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ*
Κατά τη διάρκεια της καραντίνας του covid-19 είχα την τιμή και τη χαρά να συνεργαστώ με δύο εξαιρετικές ακαδημαϊκούς και ερευνήτριες διεθνούς φήμης, τη Δρα Sandra Gaudenzi και τη Δρα Sandra Tabares Duque και να συμμετάσχω ενεργά στο καλλιτεχνικό και ερευνητικό πρότζεκτ Corona Haikus.
Ο ρόλος μου ως συμμετέχουσας αλλά και σαν συν-επιμελήτρια κράτησε την δημιουργικότητα, την αισιοδοξία αλλά και την διάθεση μου ζωντανή και σε εγρήγορση κατά τις δύσκολες μέρες της καραντίνας. Το πρότζεκτ την παρούσα στιγμή συνεχίζει να δραστηριοποιείται, να εξελίσσεται και να μεταλλάσσεται σε ένα ατέρμονο ταξίδι γνώσης, εμπειρίας και αυτοεξέλιξης και παραμένει για εμένα μια συνεχής πρόσκληση και πρόκληση.
Λίγα λόγια για τους πρωτεργάτες του έργου
Το CoronaHaikus είναι μια πρωτοβουλία που ανέπτυξαν οι SANDELION PRODUCTIONS, Δρ Sandra Gaudenzi και Δρ Sandra Tabares Duque, με στόχο την ανασύσταση φωτογραφιών και μικρών ποιητικών συνθέσεων κατά τη διάρκεια της καραντίνας που προκλήθηκε από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης της πανδημίας covid-19.
Η Δρ. Sandra Gaudenzi είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη Ακαδημαϊκός, Μέντορας, Ερευνήτρια και Ομιλήτρια στον τομέα των διαδραστικών πολυμέσων με εξειδίκευση στα διαδραστικά ντοκιμαντέρ (immersive documentaries), τα τελευταία 20 χρόνια. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Westminster, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Δρ. Sandra Tabares Duque είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη Παραγωγός βραβευμένων οπτικοακουστικών έργων και ταινιών και ιδρυτής της Sandelion Productions με εμπειρία σε νέους τρόπους αφήγησης (transmedia) και σε διαδραστικές ιστορίες (immersive narratives). Η Δρ. Tabares Duque συνδυάζει τις παραγωγικές της δραστηριότητες με την ακαδημαϊκή διδασκαλία και την εκπαίδευση σε διεθνείς κινηματογραφικές εκδηλώσεις. Διδάσκει στα Πανεπιστήμια Pontifical University of Bolivia και University of Antioch στην Κολομβία.
Πως άρχισε η ιδέα
Το Corona Haikus άρχισε επίσημα στις 3 Απριλίου 2020. Η Δρ. Sandra Gaudenzi εμπνεύστηκε το όνομα Corona Haikus από τη διδακτορική της έρευνα στο Ηaiku (Χαϊκού). Πρόκειται για μια ιαπωνική φόρμα η οποία είναι μια σύντομη μορφή ποίησης. Το πρώτο συνθετικό, Corona, είναι αποτέλεσμα της παρούσας πανδημίας.
Μέχρι στιγμής συμμετέχουν 1000 και πλέον μέλη από περισσότερες από 30 χώρες: Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρος, Ιαπωνία, Ινδία, Τσεχία, Ολλανδία, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Νέα Ζηλανδία, Κολομβία, Καναδάς, Ισπανία, Βέλγιο, Περού, Μάλτα, Ιαπωνία, Βραζιλία, Τυνησία, Αργεντινή, Σλοβενία, Λουξεμβούργο, Μεξικό, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αυστραλία, Ονδούρα και άλλες.
Λίγα λόγια το Corona Haikus
Στο πρότζεκτ εύκολα και γρήγορα συγκαταλέγονται καλλιτέχνες και ερευνητές από όλο τον κόσμο. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας εκφράζονται χωρίς να επηρεάζονται από τους περιορισμούς της φυσικής μας υπόστασης εξαιτίας της καραντίνας. Η αλληλεπίδραση μεταξύ των συμμετεχόντων ανοίγει συνεχώς νέα ερεθίσματα ώστε το Corona Haikus να βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη και ανάπτυξη.
Ο καθένας από τους συμμετέχοντες, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της πανδημίας covid-19, μοιράζεται μέσα από την καθημερινότητα του τρεις φωτογραφίες και μια ποιητική σύνθεση. Οι συμμετέχοντες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, μοιράζονται εικόνες και σκέψεις πως αλλάζει ο κόσμος, εκφράζουν τα συναισθήματα τους, τις ανησυχίες και τις ιδέες τους, εμπνέονται από τις εισηγήσεις και τις ανακαλύψεις άλλων ανθρώπων και εξελίσσονται μέσα από αυτή την εμπειρία. Συνεργάζονται και αισθάνονται ενωμένοι. Ο στόχος του έργου είναι να ανακαλύψουμε εκ νέου τον ιδιωτικό μας βιότοπο, να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση μας και να μάθουμε να κοιτάμε εντός μας και όχι προς τα έξω.
Εργαλείο αυτής της επικοινωνίας είναι η τεχνολογία και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα κινητά μας τηλέφωνα. Μέσα από αυτή τη δημιουργική διαδικασία στοχεύουμε να επανασυνδεθούμε με τους εαυτούς μας, τα πραγματικά μας «θέλω» και τις ανάγκες μας, αντί να αποσπάται η προσοχή από εξωτερικούς παράγοντες και στερεότυπα. Όλη αυτή η διαδικασία εξελίσσεται σε πρόσκληση και πρόκληση να είμαστε προσεκτικοί, να βρούμε τρόπους να επικοινωνούμε τα συναισθήματά και τα ευρήματα της ενδοσκόπησης μας κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού και να είμαστε δημιουργικοί με αυτό.
Η κύρια ιδέα ενός Visual Haiku (Εικονικό Χαϊκού) είναι να δημιουργήσει μια οπτικά ποιητική σύνθεση με την αποτύπωση της ουσίας των οικείων αντικειμένων, ιδιωτικών κήπων, εξωτερικών περιπάτων, διαθέσεων και συναισθημάτων της καθημερινής μας ζωής. Το έργο προτείνει τη δημιουργία μιας κοινότητας που εμπνέει ο ένας τον άλλο και αυτοεξελίσσεται. Αποτυπώνει ίσως τι θα θυμόμαστε μόλις τελειώσει η κρίση αυτή. Το έργο μάς καλεί να ξανακτίσουμε την πραγματικότητα μας και να αναθεωρήσουμε το τρόπο ζωής μας. Μας καλεί να οραματιστούμε μια νέα πραγματικότητα μετά τη λήξη της πανδημίας.
Το έργο δραστηριοποιείται σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και ενσωματώνεται σταδιακά και εξελίσσεται σε έναν ιστότοπο. Οι διοργανωτές εξουσιοδοτούνται να δημιουργούν αντίγραφα των έργων με σκοπό να εκτίθενται σε μουσεία, σχολεία, πανεπιστήμια και άλλους τύπους πολιτιστικών, δημοσιογραφικών, κρατικών ή εκπαιδευτικών οντοτήτων. Οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονται επίσης να παρουσιάσουν τα αποτελέσματά τους σε pop up εκθέσεις.
Το πρώτο και βασικό στάδιο του πρότζεκτ είναι το Lockdown (Απαγόρευση κυκλοφορίας) , μετά το Wished Reality ( Επιθυμητή Πραγματικότητα) και ακολούθως το Goodbye (Αποχαιρετισμός) . Παρόλα αυτά οι διοργανωτές προσφέρουν συνεχώς νέα ερεθίσματα και καλούν τους συμμετέχοντες σε νέες δραστηριότητες με βίντεο, ήχο κτλ. Έτσι αυτή η διαδικασία συνεχίζεται και εξελίσσεται χωρίς ακριβώς να έχει καθορισμένο χρόνο λήξης!
Στις παράξενες, πρωτόγνωρες και δύσκολες στιγμές κατά τη διάρκεια της καραντίνας, το project Corona Haikus άνοιξε για μένα την πόρτα στη δημιουργικότητα και στη φαντασία. Ο κυβερνοχώρος έγινε εργαλείο έκφρασης και λειτουργούσε πολλές φορές σαν κάθαρση στα εύλογα δυσάρεστα συναισθήματα, λόγο του εγκλεισμού.
Αν και η κοινωνική αποστασιοποίηση έγινε κυρίαρχη τάση για την προστασία μας μέσα από αυτό το Corona Haikus, προσωπικά έχω βιώσει την μαγεία να μοιράζομαι. Οι ιστορίες μου και οι ιστορίες άλλων ανθρώπων μοιράζονται κοινές ανησυχίες και συναισθήματα σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Ο εικονικός κόσμος συνδέει όλες τις ιστορίες των συμμετεχόντων. Όλες οι μεμονωμένες ιστορίες γίνονται μια συνέργεια εικόνων και ποιητικών κειμένων που εξελίσσονται σε μια παγκόσμια ιστορία, μια φωνή, ένα συναίσθημα, σε ένα στόχο!
Είμαστε διαφορετικοί αλλά τόσο ίδιοι! Έχω την εντύπωση ότι είναι η πρώτη φορά στην ανθρωπότητα που η εικονική επικοινωνία φαντάζει τόσο ισχυρή και τόσο πραγματική . Μέσα στο project καλλιτέχνες, ποιητές, ακαδημαϊκοί, συγγραφείς, άνθρωποι του πολιτισμού και των τεχνών από όλο τον κόσμο αισθάνονται ενωμένοι γιατί αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τον ίδιο εχθρό και μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα, φόβους, προβλήματα, ενώ βρίσκονται όλοι «εγκλωβισμένοι» στα σπίτια τους.
Για μένα το Corona Haikus είναι ένα ταξίδι, που με δίδαξε να ακούω τη σιωπή και να βλέπω τη μεγάλη εικόνα. Και, όπως λέει ο μεγάλος Έλληνας ποιητής, Κωνσταντίνος Καβάφης, στο γνωστό ποίημα του, «η Ιθάκη μου έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι».
* Ακαδημαϊκός, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Τμήμα Σχεδιασμού και Πολυμέσων, Εικαστικός
Πληροφορίες: https://coronahaikus.com/
