«Ο ρόλος των γυναικών στην ειρήνη και την ασφάλεια»
Μια εκδήλωση που είχε προγραμματιστεί πολύ καιρό πριν, αλλά που συνέπεσε με τα δραματικά γεγονότα στην Ουκρανία, διεξήχθη τη Δευτέρα, 14 Μαρτίου 2022, στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. «Ο ρόλος των γυναικών στις διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας» ήταν ο τίτλος της ημερίδας, που συνδιοργάνωσε η Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Πολωνίας στην Κυπριακή Δημοκρατία και το Τμήμα Πολιτικής και Διακυβέρνησης και η Διπλωματική Ακαδημία του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
«Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων και τα τραγικά γεγονότα που εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια μας τις τρείς τελευταίες εβδομάδες, δυστυχώς υπογραμμίζουν πως το ζήτημα της σημερινής εκδήλωσης είναι διαχρονικό, καθώς επιβεβαιώνεται το πόσο σημαντικές είναι η ειρήνη και η ασφάλεια στον πλανήτη μας», επισήμανε στο χαιρετισμό του ο Καθηγητής Φίλιππος Πουγιούτας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Ο Καθηγητής Πουγιούτας, αναφέρθηκε στο καθημερινό δράμα απλών πολιτών και στρατιωτικών που σκοτώνονται, που οικογένειες ξεριζώνονται, που προσπαθούν να βρουν καταφύγιο στην Πολωνία και σε άλλες γειτονικές χώρες, γεγονότα που θυμίζουν ακόμα μια φορά πως ο θάνατος και η καταστροφή είναι πάντα οι πραγματικοί νικητές σε έναν πόλεμο.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τόνισε πως τα όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ουκρανία, φέρνουν στη μνήμη των Κυπρίων, αυτά που δυστυχώς βίωσαν και οι ίδιοι το 1974 με τον ξεριζωμό, τη δυστυχία και τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Υπενθύμισε τον ρόλο των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στην ενδυνάμωση της ειρήνης και της ειρηνικής συνύπαρξης, καθώς και την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και διαλόγου, ενώ επισήμανε πως το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας μαζί με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια των Κοινοπραξιών EUA, EURASHE, NEOLAiA και NUSCT συμπαραστέκονται στον Ουκρανικό λαό και υποστηρίζουν τη παγκόσμια απαίτηση για άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών. Κατέληξε εγκωμιάζοντας τις δράσεις των πολιτών της Πολωνίας στην περίθαλψη των προσφύγων από την Ουκρανία.
«Οι διενέξεις μπορεί να φέρουν περισσότερη βία, και η βία φέρνει περισσότερο φόβο, ανασφάλεια και αποκλεισμό. Ένας υπεύθυνος τρόπος για την επίτευξη ειρήνης είναι μέσω διαπραγματεύσεων. Είναι ατυχές γεγονός, ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία συχνά αποκλείονται οι γυναίκες. Πως εξηγείται αυτό;» αναρωτήθηκε ο Καθηγητής Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς, Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, στη δική του εισήγηση
Ο Καθηγητής Φελλάς, αναφέρθηκε σε ιστορικά παραδείγματα απουσίας γυναικών από τα κέντρα λήψης αποφάσεων, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στην ολοένα αυξανόμενη απαίτηση διεθνών οργανισμών και του φεμινιστικού κινήματος για περισσότερη ενεργό συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας, όπως προβλέπεται και από το Ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας ( Σ.Α.) του ΟΗΕ.
«Η συμπερίληψη των γυναικών στις διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας έχει επισκιαστεί σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από τους άνδρες, ενώ στο παρελθόν υπήρξαν γυναίκες που σε διάφορες περιοχές του κόσμου αναδείχθηκαν σε ηγετικές προσωπικότητες. Δυστυχώς παρατηρείται μια συστηματική καταπίεση ομάδων ανθρώπων, που βασίζεται σε εθνικές, φυλετικές και άλλες διαφορές. Στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, πρωτοστατούμε στον σχεδιασμό δράσεων και πρωτοβουλιών για την Ισότητα των Φύλων, έχοντας ανάμεσα σε άλλα ιδρύσει το Κέντρο για την Ισότητα, τη Διαφορετικότητα και την Συμπερίληψη, ενώ ακολουθούμε τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ για ισότητα και συμμετοχή των γυναικών σε όλους τους τομείς», τόνισε.
Ο Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, κατέληξε αναφέροντας πως, παρόλο που πρόσφατα τιμήθηκε η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας, απομένουν ακόμα να γίνουν πολλά για την ισότητα, καθώς «ακόμα δεν έχουμε φτάσει στο ποθητό αποτέλεσμα».
Η πρέσβειρα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στην Κύπρο, κ. Irena Lichnerowicz-Augustyn, αφού ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας για τη συνεργασία του στη διοργάνωση της εκδήλωσης, εξέφρασε «τρόμο» για την βάρβαρη εισβολή στην Ουκρανία και την παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Ζήτησε να τηρηθεί ενός λεπτού σιγή από τους παρευρισκομένους, στη μνήμη των θυμάτων του πολέμου, ενώ υποστήριξε πως «οι Ουκρανοί σήμερα σκοτώνονται για μας, για όλο τον κόσμο».
Η Πολωνή πρέσβειρα αναφέρθηκε στον ρόλο που πρέπει να αποκτήσουν οι γυναίκες στη διαδικασία για την εδραίωση της παγκόσμιας ειρήνης, ζήτησε να ενταθούν οι πιέσεις ώστε να αναγνωριστεί η ικανότητα των γυναικών και να δοθεί προτεραιότητα στις γυναίκες που μάχονται για την ειρήνη.
Η Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας Δρ Aleksandra Gaszold, επισήμανε πως «δεν υπάρχει ασφάλεια χωρίς τις γυναίκες», αναφέρθηκε στον φεμινισμό, στις πραγματικότητες του πολέμου και της ειρήνης, ενώ ισχυρίστηκε πως οι αποφάσεις για την ειρήνη και τον πόλεμο κυριαρχούνται από τους άντρες. Αναφέρθηκε στα όσα γίνονται στην Πολωνία για ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής, ενώ αναρωτήθηκε αν θα χρειαστεί «να περιμένουμε άλλα 60 χρόνια για να φτάσουμε στην ισότητα των φύλων». Ολοκλήρωσε την παρουσίασή της τονίζοντας πως η ασφάλεια δεν έχει φύλο και πως οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να ομιλούν ελεύθερα και να ακούγονται ελεύθερα.
Η Δρ Kornela Oblinska, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, σε διαδικτυακή σύνδεση, αναφέρθηκε στα ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ για τον ρόλο της γυναίκας, μίλησε για τη συμμετοχή των γυναικών της Πολωνίας στην αστυνομία, τον στρατό και τις ειρηνευτικές δυνάμεις του Διεθνούς Οργανισμού, ενώ δεν παρέλειψε να υποδείξει πως στις διαπραγματεύσεις Ρωσίας-Ουκρανίας, δεν περιλαμβάνεται ούτε μια γυναίκα. «Αντίθετα, στα σύνορα της Ουκρανίας με τις γειτονικές της χώρες, στρατιές από γυναίκες προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους για την περίθαλψη των προσφύγων. Ο κόσμος χρειάζεται την ειρήνη και η ειρήνη χρειάζεται τις γυναίκες», πρόσθεσε.
Ακολούθησε συζήτηση στην οποία κυριάρχησε το ζήτημα της συμμετοχής των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Αδαμίδης, Επικεφαλής της Διπλωματικής Ακαδημίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
