Μπροστά στα αδιέξοδα του Νέου Συστήματος Διορισίμων (ΝΣΔ)

ΤΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΣΕΑ*

Το Νέο Σύστημα Διορισίμων έχει εφαρμοστεί κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά όπως είχε  σχεδιαστεί. Τώρα με απτά δεδομένα είμαστε σε θέση, νηφάλια, να αξιολογήσουμε όλο το φάσμα που το διέπει. Είναι αναμενόμενο, ότι αυτό να έχει γίνει από τους αρμόδιους  εμπλεκόμενους φορείς που πίστεψαν σε αυτό, το εισηγήθηκαν και κλήθηκαν να το υιοθετήσουν. Η ανακοίνωση αλλαγών του συστήματος που συνοδεύτηκε με τροποποίηση της νομοθεσίας είναι μια έμμεση παραδοχή ότι έχουν γίνει λάθη, το κόστος των οποίων καλούμαστε να διαχειριστούμε. Είναι δε εμφανές  ότι, βρίσκονται ενώπιό μας  διλήμματα που χρειάζονται τολμηρές και άμεσες αποφάσεις που πρέπει να παρθούν πριν την διεξαγωγή των νέων εξετάσεων. Αν αφεθούν να αιωρούνται, οι συνέπειες θα είναι τραγικές…

Με αυτό το προβληματισμό θα προσπαθήσω να αναδείξω ζητήματα που αφορούν στο ΝΣΔ και χρήζουν σωστών χειρισμών και άμεσης ολοκληρωμένης ενημέρωσης προς όλους  τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Σκοπός μου να πείσω, ακόμα μια φορά, για την αναγκαιότητα αλλαγής του ΝΣΔ.

Η διαδικασία των εξετάσεων ξεκίνησε, χωρίς να γνωρίζουν οι υποψήφιοι πώς θα γίνεται η συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων από μια εξεταστική περίοδο σε άλλη. Γεγονός απαράδεκτο!

Το ΥΠΠΑΝ μέσω  του  Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Εξετάσεων κυρίου  Δημήτρη Χανδριώτη    έχει ανακοινώσει πως, αντιμετωπίζει πρόβλημα σχετικά με τη συγκρισιμότητα των αποτελεσμάτων από μια εξεταστική περίοδο σε άλλη.  Για τον λόγο αυτό σύμφωνα με την ανακοίνωση «έχει μετακαλέσει ειδικό για το θέμα από τη Ρυθμιστική Αρχή Εξετάσεων της Αγγλίας, ο οποίος έδωσε τις συμβουλές του ως προς τη διαδικασία μέτρησης και σύγκρισης των γραπτών. Αναμένεται σύντομα όπως αναφέρει να προκηρύξει προσφορές για τον οίκο που θα αναλάβει αυτό το δύσκολο έργο. “Αυτός που θα κερδίσει την προσφορά” κατέληξε “θα είναι κολοσσός και θα έχει διεθνή εμπειρία σε θέματα στατιστικής επεξεργασίας”».   

Και ενώ συμβαίνουν αυτά και θα ανέμενε  κάποιος να ξεκαθαρίσει το ζήτημα και μετά να προκηρυχθούν οι νέες εξετάσεις για το ΝΣΔ, με έκπληξη παρατηρούμε να προχωρεί η διεργασία των εξετάσεων, καλώντας τους υποψήφιους να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους  σύμφωνα με σχετικά χρονοδιαγράμματα.  Αυτό κρίνεται απαράδεχτο γιατί οι ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι  έχουν το αναφαίρετο δικαίωμα  να πληροφορηθούν το καθετί που τους αφορά, πριν την εξέταση, για να προγραμματίσουν ανάλογα τους στόχους και την πορεία τους.

Συγκεκριμένα:

Η Βουλή ψήφισε τροποποίηση της νομοθεσίας, βάσει της οποίας, επιτυχών στις εξετάσεις δεν θα είναι πλέον ο υποψήφιος που θα εξασφαλίσει το 50% της βαθμολογίας, αλλά αυτός που θα εξασφαλίσει το 50% βαθμολογίας που θα προκύψει από την στατιστική επεξεργασία που θα ακολουθήσει. Εύλογα τα σχετικά  ερωτήματα:

Θα υιοθετηθεί η νέα νομοθεσία που ψηφίστηκε  με αναδρομική ισχύ ή όχι ;

• Αν ναι, τότε θα ανατραπεί πλήρως ο υφιστάμενος κατάλογος διορισίμων. Πολλοί  υποψήφιοι  που αυτή τη στιγμή δεν είναι στον κατάλογο θα τοποθετηθούν  και αντίστροφα, πολλοί άλλοι που βρίσκονται θα διαγραφούν.
• Αν όχι, θα έχουμε δύο τάξεις υποψηφίων. Τους τυχερούς και τους άτυχους. Αν αυτό γίνει αποδεχτό, θα προκύψουν σοβαρά ζητήματα δικαιοσύνης με απρόβλεπτες συνέπειες.

Είναι εξόφθαλμο, πως τελικά, ό,τι και να υιοθετηθεί, θα είναι λάθος. Συνεπώς ούτε οι “κολοσσοί” ούτε και οι έγκριτοι ανώνυμοι στατιστικολόγοι της Ελλάδας που μας καθησύχασαν πέρσι, αποτελούν σωσίβια του όλου προβλήματος. Ο από μηχανής θεός πρέπει να ψαχτεί αλλού.

Έμμεσα Υποχρεωτική, η Συμμετοχή των Υποψηφίων στις Εξετάσεις, Κάθε Δύο Χρόνια

Θεωρώ πως η βουλή και οι εισηγητές του ΝΣΔ  (προφανώς γιατί έχει να κάνει με εξειδικευμένα ζητήματα στατιστικής επεξεργασίας) δεν έχουν  αντιληφθεί τις πραγματικές διαστάσεις, όσον αφορά στο ζήτημα της κράτησης της βαθμολογίας για δέκα χρόνια…

«Η μοριοδότηση που λαμβάνει ένας υποψήφιος από τη γραπτή εξέταση ισχύει για δέκα χρόνια και για να παραμείνει στον πίνακα διορισίμων θα πρέπει να συμμετάσχει σε γραπτή εξέταση το αργότερο δύο έτη πριν από τη λήξη των δέκα ετών από την αμέσως προηγούμενη εγγραφή του σε πίνακα διορισίμων, με σκοπό την επαναμοριοδότησή του στο κριτήριο αυτό»                

Η Βουλή, φαίνεται ότι νομοθέτησε με το σκεπτικό ότι, η  ισχύς της  βαθμολογίας για  δέκα χρόνια, δεν θα ταλαιπωρούσε τους υποψηφίους με κάθε δύο χρόνια εξέταση, ιδιαίτερα αυτούς που εξασφάλισαν ψηλές βαθμολογίες. Αυτό, στην πραγματικότητα δεν ισχύει, αν  αντιληφθούμε τι συμβαίνει με την στατιστική επεξεργασία. Οι υποψήφιοι για τους λόγους που θα επεξηγηθούν στη συνέχεια είναι αναγκασμένοι, έμμεσα, να παρακάθoνται στις εξετάσεις, αν θέλουν πραγματικά να διατηρήσουν τις  ψηλές βαθμολογίες που πέτυχαν.

Η στατιστική επεξεργασία προσπαθεί να εξισώσει το βαθμό δυσκολίας των εκάστοτε  εξεταστικών περιόδων, με μοναδικό εργαλείο τα αποτελέσματα. Θεωρεί ότι σε κάθε εξεταστική περίοδο οι υποψήφιοι είναι άτομα του ίδιου επιπέδου επίδοσης. Αυτό σημαίνει ότι όταν  απουσιάζουν άτομα που επιτυγχάνουν ψηλές βαθμολογίες, το σύστημα εκλαμβάνει τις εξετάσεις ως εξετάσεις με μεγαλύτερη δυσκολία και με την αναγωγή που πραγματοποιεί  ευνοεί τους συμμετέχοντες και αδικεί τους αρίστους.   

 Και αφού αναπόφευκτα συμβαίνει αυτό διερωτάται κανείς:

•  Είναι σεβασμός προς τους υποψηφίους ο έμμεσος  εξαναγκασμός να υπεισέρχονται στη δύνη των εξετάσεων κάθε δύο χρόνια;
•  είναι θεμιτό το ΥΠΠΑΝ να αναλώνεται  μέσα σε ένα  κυκεώνα προβλημάτων για τη διεξαγωγή  των εξετάσεων κάθε δύο χρόνια;
•  Μήπως υπήρχαν καλύτερες επιλογές που θα μπορούσαν να υποσκελίσουν αυτά τα προβλήματα;

Το 65 % περίπου  των υποψηφίων αποτυγχάνει εκ προοιμίου στις εξετάσεις, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το στάτους τους  

Το ΝΣΔ με την εισαγωγή του, απαιτούσε πως, για την εγγραφή και κατάταξη των υποψηφίων σε πίνακες διορισίμων, ήταν απαραίτητη η εξασφάλιση βαθμολογίας τουλάχιστον 50% σε κάθε ένα από τα τρία (3) αντικείμενα εξέτασης κατά την ίδια εξεταστική περίοδο, χωρίς να προηγείται στατιστική επεξεργασία Αυτό προφανώς ψηφίστηκε, γιατί η βουλή ήθελε  να διασφαλίσει ένα μίνιμουμ αποδεχτό επίπεδο ποιότητας  των εκπαιδευτικών  και πάνω σε αυτή τη φιλοσοφία θεμελιώθηκαν και οι περαιτέρω πτυχές του ΝΣΔ.

Με την νέα τροποποίηση που ψήφησε η βουλή και αναφέρθηκε προηγουμένως, αυτή η φιλοσοφία αλλάζει άρδην. Το επακόλουθο αυτής της πρόνοιας είναι το μήνυμα ότι δεν ενδιαφερόμαστε πλέον αν οι υποψήφιοι είναι οι άριστοι των αρίστων ή αν αυτοί θα είναι ανεπαρκείς. Εκείνο στο οποίο στοχεύει η εξέταση πλέον, είναι ο περιορισμός των επιτυχόντων γύρω στο 35%, αφού αυτόματα  με στατιστική επεξεργασία, θα αποκόπτεται το 50% των υποψηφίων σε κάθε εξεταζόμενο αντικείμενο.

*Διευθυντής Δημοτικής Εκπαίδευσης