ΤΗΣ ΡΑΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ*
Τα πολιτικά κόμματα, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι αυτά που ως βασικοί σχηματισμοί ιδεών δημιουργούν τους χώρους εκείνους οι οποίοι μετά από εκλογές, καλούνται να ασκήσουν διακυβέρνηση με βάση τις ιδεολογίες που πρεσβεύουν, καθορίζοντας το παρόν και το μέλλον μας.
Επειδή γίνεται μεγάλη συζήτηση για τις επερχόμενες εκλογές της ΠΟΕΔ είναι σημαντικό να τονιστεί για άλλη μια φορά πως δεν είναι οι κομματικές ή οι ιδεολογικές διαφορές που θα έπρεπε να μας προβληματίζουν αλλά ο φανατισμός και οι προσπάθειες κάποιων συνδικαλιστικών παρατάξεων να οικειοποιηθούν τις επιτυχίες αλλά ταυτόχρονα να μεταθέσουν κάθε αποτυχία στους ώμους των άλλων.
Είναι σημαντικό, όταν κάνουμε επιλογές να γνωρίζουμε ποιες είναι οι επίσημες θέσεις της κάθε παράταξης σε ζητήματα ουσίας όπως διάκριση -εκκλησίας παιδείας, δικαιώματα ευάλωτων ομάδων και οι πολιτικές που συνδέονται με αυτά, ζητήματα φύλου, φιλοσοφία της παιδείας (η οποία σαφέστατα καθορίζει και τις πολιτικές αποφάσεις που με τη σειρά τους μετατρέπονται σε αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα αλλά και σε έμπρακτη ενίσχυση ή αποδυνάμωση του δημόσιου σχολείου) κτλ.
Ουδόλως θα έπρεπε να μας αφορούν οι προσωπικές θέσεις του κάθε υποψήφιου ξεχωριστά. Δεν είναι άτομα με προσωπικές ατζέντες που επιλέγουμε αλλά κινήσεις που ως χώροι συνάθροισης ιδεών καθορίζουν με τη σειρά τους τον τρόπο διεκδίκησης, απαίτησης για αλλαγή, αντίστασης ή υιοθέτησης των όποιων κυβερνητικών πολιτικών.
Είναι γι’ αυτό τον λόγο που το θεωρητικό υπόβαθρο κάθε κίνησης που καθορίζει και τις επίσημες θέσεις κάθε παράταξης είναι εξαιρετικά ουσιώδες αφού το υπόβαθρο αυτό, που στην τελική θα μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες επιλογές την κρίσιμη ώρα της ψηφοφορίας στη γραμματεία της ΠΟΕΔ, θα καθορίσει και τον επίσημο δημόσιο λόγο που θα εκφέρει η οργάνωσή μας προς την κοινωνία.
Δεν τίθεται λοιπόν ζήτημα ύπαρξης διλήμματος για κομματικές ή μη παρατάξεις ούτε θεωρώ λάθος την ύπαρξη παρατάξεων στη βάση ιδεολογικών κριτηρίων αφού όλα τα μεγάλα ζητήματα είναι και πολιτικά.
Είναι γι’ αυτό που θα έπρεπε να επιλέγουμε ο καθένας μας την παράταξη στην οποία τα άτομα που την αποτελούν είναι εκεί επειδή πιστεύουν σε συγκεκριμένες ιδέες οι οποίες δρουν συνενωτικά ως προς τα κοινά οράματα για τη δημόσια παιδεία. Οι ιδέες αυτές μεταφράζονται σε επιλογές την ώρα καθοριστικών ψηφοφοριών που χαράσσουν τη φιλοσοφία της παιδείας αλλά και την καθημερινότητα μας στα σχολεία. Μια παράταξη που στηρίζεται στην κοινή φιλοσοφία των μελών της και στην οποία οι άνθρωποι που την αποτελούν εργάζονται συλλογικά για τα κοινά τους οράματα έχει λιγότερες πιθανότητες να γίνει προσωπολατρική ή κατευθυνόμενη από ατομικά κίνητρα ή προσωπικές επιδιώξεις των εκπροσώπων της.
Όταν το κύριο σύνθημα μιας κίνησης ή ενός υποψήφιου είναι η συστηματική δαιμονοποίηση των κομματικών, ιδεολογικών ή άλλων διαφορών μας τότε προκύπτουν εύλογα ερωτηματικά ως προς τα κίνητρα αλλά και την ουσία των επιχειρημάτων. Εξάλλου και εμείς οι εκπαιδευτικοί δεν λειτουργούμε σε πολιτικό κενό. Όλοι κάνουμε τις επιλογές μας με κριτική όμως στάση και με απώτερο στόχο τη μετασχηματιστική επιρροή μας στις πολιτικές αποφάσεις απαντώντας στο ερώτημα «τι παιδεία και τι κοινωνία θέλουμε». Νοουμένου, βεβαίως, πως οι επιλογές αυτές δεν είναι συμφεροντολογικές ή ότι δεν αποτελούν τυφλή υποταγή σε στεγανά που εμποδίζουν την ανάπτυξη αυτής της κριτικής.
Οι ιδέες, οι θέσεις και η δημόσια εκπεφρασμένη φιλοσοφία που πρεσβεύει μια κίνηση αλλά και η διαχρονικά υπεύθυνη της στάση σε κρίσιμες στιγμές αποτελούν τα καταλληλότερα κριτήρια επιλογής. Οι ιδεολογικοί σχηματισμοί που στεγάζουν ανθρώπους με παρόμοια φιλοσοφία ή πεποιθήσεις είναι απολύτως φυσιολογικοί και θεμιτοί. Η ανήθικη όμως στάση, η ασυνέπεια, η αυτοπροβολή, ο παραγοντισμός και η χρησιμοθηρία δεν αποτελούν αποδεκτούς τρόπους εκπαιδευτικής, κοινωνικής ή πολιτικής δράσης .
Παράλληλα, μπορούμε όλοι να προσπαθήσουμε συνειδητά, να μην γκρεμίσουμε την όποια συλλογικότητα αναπτύχθηκε από το καλοκαίρι του 2018, όσο επίπλαστη ή ευκαιριακή και εάν θεωρείται από κάποιους. Όλοι επιδιώκουμε την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, ενός δημοκρατικού σχολείου συμπεριληπτικού και ανθρώπινου, ενός σχολείου αγκαλιά για όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά που θα στηρίζει και τους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτό, δηλαδή όλους εμάς τους εκπαιδευτικούς. Οι διαφωνίες μας εδράζονται ως προς το πώς μετατρέπεται αυτή η τόσο γενική διακήρυξη, σε πράξη και τι περιεχόμενο θα έχει.
Αν θεωρούμε πως η παιδεία είναι ζήτημα βαθύτατα πολιτικό τότε οφείλουμε να κάνουμε και τις αντίστοιχες επιλογές. Έχοντας ο καθένας μας ως οδοδείκτη τις ιδεολογικές του πεποιθήσεις, τις ανησυχίες ή τα οράματά του για το παρόν και το μέλλον του δημόσιου σχολείου, ας κάνουμε συνειδητές και υπεύθυνες επιλογές που συνάδουν με την κοσμοθεωρία μας για την παιδεία, διατηρώντας σε υψηλά επίπεδα τον δημόσιο λόγο που εκφέρουμε μακριά από προσωπικές επιθέσεις, ειρωνείες, υπόσκαψη και ψεύδη.
Ας μην ξεχνάμε πως η διεκδίκηση μιας δημοκρατικής και συμπεριληπτικής παιδείας που θα μετασχηματίσει την κοινωνία μας θετικά απομακρύνοντας τους συστηματικούς αποκλεισμούς, πολεμώντας τις συχνές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των διαχρονικά καταπιεσμένων ομάδων ή ατόμων, δίνοντάς τους παρουσία και δυνατή φωνή, είναι (ή θα έπρεπε να ήταν) κοινός αγώνας όλων μας.
*Εκπαιδευτικός Δημοτικής
