«Ακόμα βλέπω τουρκικά αεροπλάνα να βομβαρδίζουν την Κερύνεια. Τι θα πω στην κόρη μου;»
ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΑΝΤΡΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ*
“The meaning of things lies not in the things themselves, but in our attitude towards them.”
Antoine de Saint-Exupery
Αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί η δημσία τοποθέτηση αξιωματούχου Ελληνοκυπριακής Εκπαιδευτικής Οργάνωσης, σε πρόσφατο δικοινοτικό συνέδριο, όπου συμμετείχαν οι ελληνοκυπριακές και τουρκοκυπριακές εκπαιδευτικές συντεχνίες (ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ, ΟΛΤΕΚ, ΚΤΟΣ, ΚΤΟΕΟΣ) αλλά και οι εκπρόσωποι της ETUCE (Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συνδικάτων για την Εκπαίδευση). Μια τοποθέτηση η οποία έβγαινε μόνο μέσα από τη μια πλευρά, εκπροσωπούσε μόνον την «Ελληνική Αλήθεια» και σαφώς αγνοούσε γεγονότα, τα οποία δυστυχώς δεν συναντούμε στα δικά μας βιβλία ή στην καλύτερη των περιπτώσεων υπάρχουν ελάχιστες αναφορές για αυτά.
Μέσα από μια διαφορετική λοιπόν σκοπιά, εκφράζω και εγώ τη δική μου άποψη για τους βομβαρδισμούς της Κερύνειας μας ….
Ακόμα βλέπω τα τουρκικά αεροπλάνα να βομβαρδίζουν την Κερύνεια… Τι θα πω στην κόρη μου; Θα της πεις αυτά που νιώθεις… Θα της πεις ότι έχασες την περιουσία των γονιών σου, βασανίστηκες, ταλαιπωρήθηκες, έζησες στο αντίσκηνο, πεινούσες και δεν είχες φαγητό, έχασες τον θείο σου στον πόλεμο, η αδερφή σου έμεινε ανάπηρη, ψάχνεις τα λείψανα του αγνοούμενου σου πατέρα, γκρεμίστηκαν τα όνειρα σου. Κοιμάσαι και ξυπνάς με έναν Εφιάλτη. Έμεινες εγκλωβισμένος σ’ αυτόν.
Μην ξεχάσεις όμως να της πεις ότι και ο Τουρκοκύπριος ο Μεχμέτ έχασε και αυτός την περιουσία των γονιών του, βασανίστηκε, ταλαιπωρήθηκε, έζησε στο αντίσκηνο, πεινούσε και δεν είχε φαγητό, έχασε τον θείο του στον πόλεμο, η αδερφή του έμεινε ανάπηρη, ψάχνει τα λείψανα του αγνοούμενου του πατέρα, γκρεμίστηκαν τα όνειρα του…
Μην ξεχάσεις να της πεις και για τους σύγχρονους πρόσφυγες, που ακόμα ακούνε, βλέπουν αισθάνονται σήμερα αυτά που έζησες εσύ τότε. Μην ξεχάσεις να της εξηγήσεις ότι ΔΕΝ έρχονται στην πατρίδα μας οι πρόσφυγες και οι μετανάστες για ν’ αλλάξουν το δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού μας. Έρχονται γιατί δεν αντέχουν να νιώθουν τις βόμβες και την αδικία να διαπερνούν τα σώματά τους όπως τα έζησες κι εσύ τότε.
Τέλος, μην ξεχάσεις να της πεις να μελετά… να διαβάζει κριτικά και ολοκληρωμένα. Η αφήγηση τις ιστορίας δεν είναι μια. Και αν θέλεις να είσαι ειλικρινής με την κόρη σου θα της πεις να ψάξει για τουλάχιστον τέσσερις αφηγήσεις της σύγχρονης Κυπριακής ιστορίας και να φτιάξει το δικό της μυαλοκούτι. Να είσαι ειλικρινής μαζί της και να της πεις ότι εσύ δεν κατάφερες να ξεφύγεις από τον Εφιάλτη. Έτσι ίσως λυτρωθείς και εσύ κάποτε και μπορέσουμε μονιασμένοι να βρούμε λύσεις ειρηνικής συμβίωσης.
Είμαστε η γενιά των Κυπρίων που μεγαλώσαμε με τις αφηγήσεις του πολέμου, του μίσους, της προσφυγιάς, των αγνοουμένων, του Δεν Ξεχνώ. Ας επιτρέψουμε στα παιδιά μας να ζήσουν το όνειρο της Ειρήνης, της συμφιλίωσης, του «Δεν Ξεχνώ τον δικό μου πόνο, αλλά Δεν Ξεχνώ και τον πόνο των άλλων». Είτε μας αρέσει είτε όχι, τον χρόνο πίσω δεν μπορούμε να τον γυρίσουμε. Το μέλλον όμως είναι στα χέρια μας! Στο κάτω-κάτω ποιος θα ήθελε να ζήσει η κόρη του ή ο γιος του τον ίδιο Εφιάλτη;
Πολλές φορές μερίδα Ελληνοκυπρίων, προκειμένου να δικαιολογήσει εθνικιστικές ή και ρατσιστικές συμπεριφορές φέρει το επιχείρημα ότι «εμείς ήρθαμε πρώτοι σ’ αυτό το νησί» «Αυτοί ήρθαν μετά ως κατακτητές» . Από την άλλη, μερίδα Τουρκοκυπρίων, προκειμένου να δικαιολογήσει δικές τους εθνικιστικές ή και ρατσιστικές συμπεριφορές, ανατρέχει σε παρόμοια επιχειρήματα, λέγοντας για παράδειγμα ότι η Κύπρος αρχικά ήταν κομμάτι της Τουρκίας που αποκόπηκε λόγω σεισμού. Tέτοια ρητορική, χρησιμοποίησε και ο Ντεκτάς, όταν είπε ότι «…δεν υπάρχουν Κύπριοι, αλλά μόνο Έλληνες και Τούρκοι της Κύπρου, και το μόνο Κυπριακό που ξέρω είναι το Κυπριακό γαϊδούρι…». Τέτοιου είδους επιχειρήματα, όχι μόνο δεν βοηθούν στο να βρεθεί λύση για το μέλλον, αλλά οδηγούν σε περαιτέρω διχασμό και φανατισμό. Υπάρχει ένα Σύνταγμα, με βάση το οποίο οι Ελληνοκύπριοι, οι Τουρκοκύπριοι, οι Μαρωνίτες, οι Λατίνοι και οι Αρμένιοι είναι Κύπριοι. Είμαστε συμπολίτες και αυτό πλέον οφείλουμε όλοι να το σεβαστούμε, να το θεωρήσουμε ως δεδομένο και να προχωρήσουμε μπροστά, βρίσκοντας τρόπους ειρηνικής συμβίωσης.
Αποτελεί πάγια θέση της Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών, ότι η διδασκαλία της σύγχρονης Κυπριακής Ιστορίας, θα πρέπει να γίνεται μέσα από τη χρήση πηγών που δείχνουν όλες τις πιθανές οπτικές γωνίες επεξήγησής τους. Τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν να προβληματίζονται, ν’ αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη, αλλά και την ενσυναίσθηση, πόσο μάλλον μέσα από το μάθημα της Ιστορίας. Η εκπαίδευση θα έπρεπε να κατέχει πρωταρχικό ρόλο στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος. Πολλές έρευνες (π.χ. Broome, 2004; Hadjipavlou, 2004; Hampson, 1996; Kanol, 2010; Lederach, 1997; Νeophytou, 2014; Niens and Cairns, 2005), που ασχολήθηκαν με χώρες που αντιμετωπίζουν, ή αντιμετώπιζαν παρόμοια με την Κύπρο προβλήματα (π.χ Ισραήλ/Παλαιστίνη, Βόρεια/Νότια Ιρλανδία), έδειξαν ότι καμία πολιτική λύση συμβίωσης δεν μπορεί να στεριώσει και να λειτουργήσει, εάν ο κόσμος δεν είναι σωστά προετοιμασμένος γι’ αυτήν.
Ως εκπαιδευτικοί, έχουμε τεράστια ευθύνη για το τι λέμε, το τι δεν λέμε, τις πηγές που επιλέγουμε να χρησιμοποιούμε. Η μεγαλύτερη ευθύνη όμως βαραίνει το Υπουργείο Παιδείας, που οφείλει να επιμορφώνει και να καθοδηγεί τους/τις εκπαιδευτικούς προς αυτή την κατεύθυνση, εφοδιάζοντάς τους και με τα κατάλληλα μέσα. Ίσως έφτασε ο καιρός να γράψουμε καινούριες σελίδες για τα βιβλία ιστορίας. Σελίδες που θα μιλούν για αυτούς και αυτές που αγωνίστηκαν για την Ειρήνη και την Επανένωση αυτού του τόπου…
*Δασκάλα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Μέλος Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών
Μιχάλης Συμεού:
Mar 10, 2020 at 09:14 AM
Δεν είναι θέμα επανένωσης. Είναι θέμα απελευθέρωσης! Υπήρξε βίαιη εισβολή και υπάρχει παράνομη κατοχή και παράνομα κατοχικά στρατεύματα!!!
Τέλος, όταν η ιστορία προσπαθεί να εξυπηρετήσει πολιτικά συμφέροντα, τότε δεν μιλάμε για ιστορία, αλλά για πολιτικές απόψεις και σκοπιμότητες που θέλουν να προωθήσουν κάποιοι μέσα από την εκπαίδευση, ό,τι χειρότερο δηλαδή για την εκπαίδευση. Είναι αντιφατικό να λέτε ότι θα πρέπει τα παιδιά μας να διαβάζουν κριτικά και ολοκληρωμένα και από την άλλη να προτρέπετε το υπουργείο να γράψει καινούριες σελίδες για τα βιβλία ιστορίας. Η ιστορία είναι εκεί και γράφτηκε, δεν αλλάζει και δεν παραποιείται
Μιχάλης Α. Πόλης:
Mar 10, 2020 at 06:42 PM
Η διαχρονική πολιτική της Τουρκίας για εθνοκάθαρση, διαχωρισμό πληθυσμών και διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν αντισταθμίζεται, ως γεγονός ίσης σημασίας, με μεμονωμένες εγκληματικές ενέργειες εναντίον τουρκοκυπρίων που έκαναν εγκληματικά και φασιστικά στοιχεία της δικής μας πλευράς το 1974.
Εξάλλου η μετακίνηση των Τουρκοκυπρίων που ζούσαν στις ελεύθερες περιοχές έγινε κυρίως με προτροπή της τότε τουρκοκυπριακής ηγεσίας το 1975 και πάντως όχι υπό καθεστώς ωμής βίας όπως έγινε στην περίπτωση των δικών μας προσφύγων που έφυγαν στη δίνη της εισβολής του 1974.
Σε κάθε περίπτωση οι εγκληματικές ενέργειες σε βάρος τουρκοκυπρίων στη Μαράθα Σανταλάρι κλπ είναι καταδικαστέες. Αυτοί που τις έκαναν έδωσαν αλλόθι στον τουρκικό στρατό να κάνει πολλαπλάσια εγκλήματα σε βάρος ελληνοκυπρίων αμάχων στο Παλαίκυθρο στην Άσσια κλπ.
Οι περιουσίες που έχασαν οι ελληνοκύπριοι στα κατεχόμενα με τη βία είναι πολλαπλάσιες από τις περιουσίες που άφηκαν οι Τουρκοκύπριοι στις ελεύθερες περιοχές. Οι Τουρκοκύπριοι πήραν κλήρους από το τότε καθεστώς Ντενκτάς που μοίραζε ελληνοκυπριακές περιουσίες που υπερκάλυπταν τις απώλειες τους ενώ κάτι αντίστοιχο δεν ήταν δυνατό να γίνει με τις τουρκοκυπριακές περιουσίες στα ελεύθερα εδάφη για νομικούς και ποσοτικούς λόγους.
Το έγκλημα της Ελληνικής Χούντας έληξε με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας σε Ελλάδα και Κύπρο, ενώ το έγκλημα της Τουρκίας συνεχίζεται. Για 46 χρόνια έχουμε κατοχή και δεν έχει αποσυρθεί ούτε ένας Τούρκος στρατιώτης. Όχι μόνο συνεχίζεται η κατοχή αλλά επεκτείνεται με τις συχνές παραβιάσεις της νεκρής ζώνης και την εισβολή στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Ενώ η Τουρκία διεκδικεί μέρος της Κυπριακής ΑΟΖ η Τουρκοκυπριακή ηγεσία δεν διαμαρτύρεται. Η εξάρτηση των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία (οικονομική, πολιτική, στρατιωτική κλπ ) είναι τόσο μεγάλη που είναι παράξενο πως κάποιοι δικοί μας πιστεύουν πως μπορεί αυτοί να εκφράσουν διαφορετική άποψη από το καθεστώς Ερτογάν για το κυπριακό.
Οι ελάχιστοι τουρκοκύπριοι που λένε τα πράγματα με το όνομα τους όπως ο Σενέρ Λεβέντ και παλαιότερα ο Ισχάν Αλή είναι οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Ενώ υπάρχουν καλοί και τίμιοι άνθρωποι ανεξαρτήτως εθνικότητας, αυτό που μετρά για εμάς είναι η πολιτική του καθεστώτος Ερντογάν που διαχρονικά επιδιώκει τον στρατηγικό έλεγχο όλης της Κύπρου. Ενώ κανένας από εμάς δεν θέλει τίποτε άλλο από την ειρήνη, πλην όμως υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι με τη διαχρονική πολιτική της Τουρκίας είναι δυνατόν να ευρεθεί μια έντιμη και λειτουργική λύση;
Andri Neophytou:
Mar 22, 2020 at 08:34 PM
Απελευθέρωση χωρίς επανένωση; Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Επικίνδυνες είναι οι ανεφάρμοστες πολιτικές. Οι πολιτικές που προωθούν την Ειρήνη ΔΕΝ είναι επικίνδυνες. Και ναι... πολλοί έχουν πεθάνει για τον πόλεμο στην Κύπρο. Πόσοι έχουν θυσιαστεί για την Ειρήνη; Αυτό εννοώ όταν λέω ότι χρειαζόμαστε νέες σελίδες στην ιστορία μας... Δεν μίλησα ποτέ για παραποίηση της ιστορίας. Αντίθετα, έχω μιλήσει για μελέτη της ιστορίας από πολλές πλευρές. Αλλά προφανώς κάποιοι δεν μπορείτε να καταλάβετε ότι εκτός από την δίκη σας αφήγηση της ιστορίας υπάρχουν και άλλες...