Ανοικτή και εξ’ Αποστάσεως Εκπαίδευση

 ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΠΑΝΑΟΥ*

Αφού το ΥΠΠΑΝ επιμένει πάνω στη διεξαγωγή ΑεξΑΕ, πρέπει να γράψουμε κάποια πράγματα:

1. Είναι αναγκαίο, ή να δημιουργηθεί μέσω του ΥΠΠΑΝ μια κοινή πλατφόρμα την οποία θα μπορούν να χρησιμοποιούν από σπίτι τους παιδιά και εκπαιδευτικοί ή να αποφασίσει το κάθε σχολείο μια κοινή πολιτική ως προς το πώς θα διεξάγεται η ΑεξΑΕ. Αυτό θα περιορίσει τις νέες νόρμες / διαδικασίες μάθησης τις οποίες θα ήταν αναγκασμένοι να μάθουν να χρησιμοποιούν και τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί (σε σχέση με το να χρησιμοποιούν διαφορετική πλατφόρμα για το καθετί).
   
   
2. Με τις υπάρχουσες συνθήκες και τον τεχνολογικό αναλφαβητισμό αρκετά μεγάλου ποσοστού ΚΑΙ παιδιών ΚΑΙ εκπαιδευτικών, θεωρώ πως η κοινή πλατφόρμα θα ήταν κάτι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί. Ταυτόχρονα η κοινή πλατφόρμα ενέχει τον κίνδυνο αν κλατάρει, να μη διεξαχθεί παγκυπρίως η επιχειρούμενη ΑεξΑΕ. Για μελλοντικό στάδιο όμως θα ήταν χρήσιμη η ανάπτυξή της (όπως και η ανάπτυξη σχεδίου Β σε περίπτωση κλαταρίσματος...), για χρήση της στα επόμενα χρόνια, δηλαδή για εισαγωγή και ΑεξΑΕ μεθόδων στο συνηθισμένο σχολείο, σε συνδυασμό με την face to face διδασκαλία.
   
   
3. Αποκλείοντας την κοινή από όλους πλατφόρμα, μέσω του ΥΠΠΑΝ, απομένουν οι ακόλουθες επιλογές: τηλέφωνο, τηλεόραση, ραδιόφωνο, έντυπο υλικό, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ταχυδρομείο (το οποίο αποκλείεται να σηκώσει τέτοιο βάρος και μάλλον θα κλείσει έτσι κι αλλιώς στις μέρες που ακολουθούν), ψηφιακοί δίσκοι ή άλλα μέσα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, ΜΚΔ, σελίδες ΜΚΔ, υπάρχουσες ιστοσελίδες των σχολείων, πλατφόρμες τύπου Google Classroom ή άλλες διαθέσιμες ηλεκτρονικές πλατφόρμες... Πρέπει οι διευθύνσεις των σχολείων να επιλέξουν τέτοια μέσα ώστε να έχει πρόσβαση στην όποια μαθησιακή διαδικασία το 100% του μαθητικού πληθυσμού. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να χρησιμοποιηθούν πέραν των 2 τρόπων "μεταφοράς" του υλικού (τηλεφωνικά - έντυπα - ΜΜΕ - ηλεκτρονικά - διαδίκτυο).
   
   
4. Η εκπαίδευση αναγκαστικά θα είναι ασύγχρονης μορφής ολοκληρωτικά ή κατά μεγάλο ποσοστό. Κι αυτό γιατί κάθε οικογένεια μπορεί να έχει παιδιά διαφορετικών ηλικιών αλλά λ.χ. μόνο ένα Η/Υ. Ή επειδή για τον Α ή Β λόγο δε θα είναι δυνατό το 100% των παρουσιών παιδιών και εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα από τη στιγμή που και οι εκπαιδευτικοί θα δουλεύουν από το σπιτι και θα προσέχουν ταυτόχρονα τα δικά τους παιδιά. Καλό θα ήταν όμως να υπάρχει η δυνατότητα συγχρονισμένης επικοινωνίας (σαν ώρες επισκέψεων γονέων) έστω μια ώρα της μέρας που θα καθορίζεται από το δάσκαλο. Αυτή η επικοινωνία θα μπορούσε να γίνεται τηλεφωνικά ή ακόμη καλύτερα μέσω ΜΚΔ που θα είναι και ανέξοδο. Προγράμματα όπως λ.χ. το Viber ή το Οοvoo, που μεγάλο ποσοστό τa γνωρίζει, προσφέρουν τη δυνατότητα ταυτόχρονης τηλεδιάσκεψης πολλών ατόμων. Συγκεκριμένοι δε τύποι σελίδων όπως αυτές του Facebook, είναι πολύ εύχρηστες και εύκολα ανανεώσιμες. Από την άλλη πλευρά, πλατφόρμες τύπου Google Classroom, δεν είναι μεν τόσο εύχρηστες αλλά προσφέρουν πολύ περισσότερες λειτουργίες. Αν δε δινόταν περισσότερος αποθηκευτικός χώρος στις ιστοσελίδες των σχολείων από το ΥΠΠΑΝ, τότε κι αυτές θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν καταλληλότερα. Το τι θα επιλεγεί, είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί ανάμεσα στις διευθύνσεις των σχολείων, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς...
   
   
5. Δυστυχώς η εκπαίδευση θα είναι υποτυπώδους μορφής. Κι αυτό γιατί χρειάζεται τεχνολογικός αλφαβητισμός από τους συμμετέχοντες, κατάλληλο virtual learning environment, σταδιακή ψυχολογική (και όχι μόνο γνωστική) εξοικείωση των συμμετεχόντων μ' αυτό τον τρόπο μάθησης, εκπαίδευση των εκπαιδευτικών ώστε να δράσουν ως εξ αποστάσεως εκπαιδευτές (που διαφέρει αρκετά από την εκπαίδευση στο συνηθισμένο σχολείο και θέλει αρκετό χρόνο) αλλά και ανάπτυξη του κατάλληλου εξ αποστάσεως υλικού πάνω στο οποίο ο καθένας να μπορεί να δράσει ενεργά και ανεξάρτητα. Πρέπει δε εδώ να ληφθεί υπόψη πως η φύση του κάθε θέματος του Α.Π. μπορεί να προϋποθέτει τη χρήση διαφορετικών μεθόδων / υλικού / πορείας για να παραδοθεί εξ αποστάσεως. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη πως η αξιολόγηση και η ανατροφοδότηση εξ αποστάσεως, είναι κάτι πολύ πιο απαιτητικό σε μέσα / γνώσεις για να ολοκληρωθεί, παρά στην περίπτωση της πρόσωπο - με πρόσωπο διδασκαλίας. Τέλος, πρέπει να ληφθεί υπόψη η ηλικία των συμμετεχόντων. Διαφορετική πρέπει να είναι η προσέγγιση στα παιδιά του δημοτικού και διαφορετική στα παιδιά του λυκείου. Όπως επίσης και ότι ΟΛΑ τα παιδιά (λόγω του απρόοπτου της όλης κατάστασης, απειρίας, άγνοιας, απειθαρχίας / έλλειψης κινήτρων και πολλά λόγω ηλικίας) θα χρειάζονται την ενεργό συμμετοχή των γονιών τους για να υλοποιηθεί οτιδήποτε.
   
   
6. Όπως όμως τόνισα και σε άλλη δημοσίευση, καλό είναι να αναπτυχθεί σε στέρεες βάσεις ΜΟΝΙΜΑ η δυνατότητα χρήσης ΑεξΑΕ από το ΥΠΠΑΝ, αφού υπάρξουν οι κατάλληλες δομές / τεχνολογία / εκπαίδευση εκπαιδευτικών / τεχνολογικός αλφαβητισμός παιδιών, καθότι θα προσφέρει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία και μαθητοκεντρικότητα στην υπάρχουσα μαθησιακή διαδικασία.

 *Εκπαιδευτικός
MA in Open, Distance and Flexible Learning