Κορώνα στη ζωή μας

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΛΕΚΚΟΥ*

Μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες πάρα ποελλοί γονείς νιώθουν ότι δεν βοηθούν αρκετά τα παιδιά τους ή δεν τα βοηθούν καθόλου. Αρκετοί γεμίζουν με ενοχές με αποτέλεσμα ο γονεϊκός τους ρόλος να κλυδωνίζεται σε μεγάλο βαθμό. Ο επιθετικός προσδιορισμός «πρωτόγνωρες» ίσως ακούγεται κοινότυπος αλλά είναι ίσως ο μοναδικός που μπορεί να χαρακτηρίσει τις τρέχουσες συνθήκες. Σε μια εποχή που ακόμα και οι λέξεις έχουν γίνει υποχείρια της κοινοτυπίας, ας επιλέξουμε εμείς να μας μιλήσουν ξεκάθαρα.

Η εργασιακή ανασφάλεια, η μακροπερίοδη υποχρεωτική παραμονή στο σπίτι αλλά  η παραμονή των παιδιών χωρίς οργανωμένο πρόγραμμα μέσα σε αυτό, το νέο μαθησιακό περιβάλλον, ο τρόμος που καλλιεργείται από τα τηλεοπτικά και κοινωνικά δίκτυα, δυσκολεύουν το να είσαι γονιός.

Αν όμως οι ενήλικες, με την εμπειρία ζωής που διαθέτουμε, τις γνώσεις και τις ικανότητες που έχουμε, δυσκολευόμαστε να ανταπεξέλθουμε σε αυτό το πλαίσιο, σκεφτείτε για τα παιδιά πόσο μαρτυρικό είναι να κάνουν το ίδιο.

Υπάρχουν μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, πράγματα τα οποία μπορούν να γίνουν ώστε τα παιδιά να εκφράσουν το άγχος, τις ανησυχίες και τις ανασφάλειές τους που προκαλεί ο εγκλεισμός. Ακολουθούν κάποιες πολύ απλές αλλά όχι απλοϊκές ιδέες.

1^η Ιδέα: Μιλήστε στα παιδία σας με ειλικρίνεια και δώστε τους την ευκαιρία να μιλήσουν κι αυτά. Μην τα πνίξετε με ανακριτικές ερωτήσεις και μην τα πιέσετε να μιλήσουν επειδή εσείς βρήκατε χρόνο εκείνη την συγκεκριμένη στιγμή. Έχουν δει πολλά κι έχουν ακούσει περισσότερα για ότι συμβαίνει και σίγουρα δεν τα έχουν αποκωδικοποιήσει με τον σωστό τρόπο. Βοηθήστε τα καταλάβουν τις σωστές διαστάσεις αυτού που ζουν. Μιλήστε τους με όρους και παραδείγματα μέσα από τα οποία μπορούν να πάρουν σωστές πληροφορίες και μηνύματα.

2^η Ιδέα: Είστε πάντα οι γονείς τους. Σας έχουν ανάγκη περισσότερο τώρα. Αν, λοιπόν, σας βλέπουν συνεχώς με άγχος, απελπισμένους, θυμωμένους τότε θα καταρρεύσουν Όταν η μοναδική σταθερά του κόσμου τους λείψει, τα παιδιά που έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στην διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων, θα καταρρεύσουν ή στην καλύτερη των περιπτώσεων θα είναι σε συνεχόμενη απόγνωση. Να είστε προσγειωμένοι, καθησυχαστικοί και προσβάσιμοι. Μόνο έτσι θα νιώσουν ασφάλεια. Όταν αντιδράτε ψύχραιμα, όχι μηδενιστικά (πχ: έλα τώρα δεν είναι τίποτα…όλα ψέματα…κλπ.) τα παιδιά ηρεμούν και μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.

3^η Ιδέα: Να έχετε τον κατά δυνατό μεγαλύτερο έλεγχο των πληροφοριών που φτάνουν στα παιδιά σας. Οι ψευδείς ειδήσεις, ο όγκος των πληροφοριών, οι πολιτικές σκοπιμότητες ευδοκιμούν αυτές τις μέρες και τα παιδιά μέσω των ηλεκτρονικών συσκευών που διαθέτουν, είναι εκτεθειμένα σε αυτά. Εξηγήστε τους τις απλές συνήθειες που εξασφαλίζουν την ασφάλεια όλων (πχ. Πλύσιμο χεριών, κοινωνική αποστασιοποίηση κλπ.) Τους λέμε ότι δεν βλέπουν τον παππού και τη γιαγιά επειδή είναι πιο ευάλωτοι στην ασθένεια αυτή κι ΄χι γιατί αποφάσισαν να μην θέλουν τα εγγόνια τους επειδή αυτά έκαναν κάτι που επέφερε τιμωρία. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν και τα μέτρα που παίρνονται από το κράτος αλλά και διεθνώς αυτή την περίοδο. Και διαβεβαιώνετέ τα σε κάθε αφορμή κι ευκαιρία ότι είναι ασφαλή.

4^η Ιδέα: Βρείτε θετικά σημεία να αναφέρετε. Μέσα σε όλη αυτή την υπερβολή του τρόμου και του τεχνηέντως τροφοδοτούμενου πανικού, υπάρχουν και θετικά σημεία τα οποία θα βοηθήσουν κι εμάς να κρατηθούμε όρθιοι. Αναφέρετε πόσοι αποθεραπεύτηκαν κι όχι πόσοι νόσησαν, μιλήστε για αυτούς που πήραν εξιτήριο κι όχι για αυτούς που μπήκαν στις ΜΕΘ, πείτε πόσο πολύ έχει περιοριστεί η εξάπλωση του ιού και το ότι κάποιες χώρες ήδη χαλαρώνουν τους περιορισμούς. Προσποιείστε τον αγώνα εναντίον του ιού μιλώντας για ιατρικό και παραϊατρικό  προσωπικό που αγωνίζεται, για τους αστυνομικούς που ελέγχουν, ακόμη και τα σχολεία που εξακολουθούν να ετοιμάζουν τα παιδιά για τη νέα περίοδο. Θα τα βοηθήσει να καταλάβουν ότι η πανδημία είναι κάτι το αντιμετωπίσιμο κι έχει χρονικό τέλος.

Κλείνοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι  και σε αυτή την περίπτωση συναντάμε τα πέντε  στάδια που παρατηρούμε και στις περιπτώσεις χωρισμού ή απώλειας.  Εδώ χωριζόμαστε και από πρόσωπα αλλά και από το ασφαλές και κανονικό της ζωής μας.

1. Άρνηση
   Η πρώτη αντίδραση είναι η άρνηση της πραγματικότητας. Είναι η πιο φυσιολογική αντίδραση που μας βοηθά να βρούμε λογική απέναντι στα έντονα συναισθήματα. Η άρνηση χαρακτηρίζεται ως «μηχανισμός άμυνας» απέναντι στο σοκ. Το άτομο μπορεί να επιλέξει και να απομονωθεί.
2. Θυμός
   Ο πόνος και ο θυμός αναδύονται.. Ο θυμός μπορεί να κατευθύνεται προς άψυχα αντικείμενα, αγνώστους, φίλους ή μέλη της οικογένειας αλλά και προς αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις.
3. Διαπραγμάτευση
   Τι κάναμε εμείς; Μήπως δεν καλά; Μπορώ να αντιδράσω αποτελεσματικά; Μήπως υπάρχει κάτι που πρέπει ακόμα να γίνει;
4.  Θλίψη
   Τα συναισθήματα που κυριαρχούν είναι η λύπη και η ανασφάλεια αλλά και οι τύψεις για όσους δεν μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλειά τους. Ειδικά τώρα που το Πάσχα με την ιδιαίτερη λατρευτική του σημασία έρχεται αυτό γίνεται πιο έντονο.
5. Αποδοχή.

Η κατάσταση είναι αυτή. Πρέπει να την αντιμετωπίσω. Δεν είναι μόνιμη. Θα την διαχειριστώ και θα αποδώσω τις ευθύνες ή τα εύσημα όταν τελειώσει. Τώρα είναι ο καιρός να σταθούμε όρθιοι για όσους αγαπάμε.

*Δάσκαλος (Β.Δ.)

Msc Συμβουλευτικής