Τι κάνει ένας εκπαιδευτικός δημοτικής κατά τη διάρκεια της καραντίνας;

ΤΗΣ ΡΑΝΙΑΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΥ*

Έχουν περάσει 6 περίπου εβδομάδες από το ξαφνικό και απολύτως αναγκαίο υπό τις περιστάσεις κλείσιμο των σχολείων. Δεν ήταν επιλογή μας να είμαστε σπίτι. Η απουσία της διά ζώσης διδασκαλίας και η έλλειψη άμεσης επικοινωνίας με τα παιδιά μας στενοχωρεί αφάνταστα παρά το ότι συχνά εκφράζουμε δημόσια τις δυσκολίες ως προς τον ψυχικό, νοητικό και σωματικό μόχθο που απαιτεί η διαχείριση τάξης στα δημόσια σχολεία της Κύπρου.

Είναι όμως άκρως απογοητευτικό και αποκαρδιωτικό όταν εμείς οι παιδαγωγοί διαβάζουμε δημοσιεύματα ή σχόλια που μόνο ματαίωση προκαλούν σε όλους όσους παλεύουμε να κρατήσουμε επικοινωνία με τα παιδιά και να διατηρήσουμε τα κίνητρά τους για μάθηση σε υψηλά επίπεδα στηρίζοντας ταυτόχρονα και την ευαίσθητη ψυχολογία των παιδιών μικρής ηλικίας που αδυνατούν να εκλογικεύσουν την απότομη αυτή αλλαγή στην καθημερινότητά τους. 

Ας πάρουμε τα πράγματα λοιπόν βήμα βήμα επειδή πάλι ξεκίνησαν ορισμένοι να εκφράζονται δημόσια με επικριτικό τρόπο μόνο για τους δασκάλους την στιγμή μάλιστα που όλες σχεδόν οι επαγγελματικές ομάδες αναγκαστικά δουλεύουν από το σπίτι.

Τι κάνουμε λοιπόν όλες αυτές τις μέρες;

1)      Ετοιμασία εκπαιδευτικού υλικού το οποίο είναι πρωτότυπο και πρωτογενές. Αν νομίζουν κάποιοι πως αυτό είναι εύκολο κάνουν λάθος. Η προσεκτική διαβάθμιση και παραγωγή κατάλληλου υλικού που να μην έχει ήδη δοθεί τα παιδιά και το οποίο να απευθύνεται σε όλα τα επίπεδα ικανοτήτων της τάξης μας δεν είναι απλή υπόθεση. Θέλει χρόνο και απαιτεί συντονισμό και προετοιμασία. 

2)      Διατήρηση συχνής (κυρίως ασύγχρονης/ετερόχρονης μέχρι την παρούσα φάση) επικοινωνίας με τις οικογένειες (γονείς και παιδιά) με διάφορους τρόπους. Είτε με viber groups, είτε με emails, είτε με την ιστοσελίδα του σχολείου είτε με άλλα διαδικτυακά εργαλεία και εφαρμογές που οι πλείστοι σπεύσαμε να μάθουμε με αλληλοεπιμόρφωση ή αυτοεπιμόρφωση. 

3)      Διόρθωμα εργασιών και παροχή ανατροφοδότησης προς τα παιδιά. Βάλαμε όλοι τη φαντασία μας να δουλέψει και βρήκαμε τρόπους να παρέχουμε ανατροφοδότηση με αποστολή φωτογραφιών των εργασιών και διόρθωμά τους από εμάς για να διατηρείται το κίνητρο των παιδιών όσο πιο ακμαίο γίνεται. 

4)      Παραγωγή εκπαιδευτικών ταινιών με διάφορα λογισμικά και μοίρασμά τους στο διαδίκτυο με σκοπό την εμψύχωση των παιδιών και τη διατήρηση της επικοινωνίας με το σχολικό πλαίσιο.

5)      Συντονισμός με τα αδελφά τμήματα μέσω καθημερινής επικοινωνίας με σκοπό την ανταλλαγή και μοίρασμα υλικού, ιδεών, προβληματισμών  και εισηγήσεων.

6)      Πολύ συχνές τηλεδιασκέψεις με τους συναδέλφους και τη διεύθυνση του σχολείου για συντονισμό, κατάρτιση σχεδίου δράσης, καθορισμό κοινής πολιτικής, ανταλλαγή ιδεών και πολλά άλλα που αφορούν κυρίως το πώς στηρίζουμε τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες (είτε στην πρόσβαση σε μέσα ή λόγω άλλων δυσμενών συνθηκών).

7)      Συμμετοχή μας σε διάφορες επίσημες και ανεπίσημες επιμορφώσεις μέσω τηλεδιάσκεψης είτε με δική μας πρωτοβουλία είτε σε αυτές που οργανώνουν οι σύμβουλοι των σχολείων για εκμάθηση νέων εργαλείων (οι πλείστοι εννοείται σπεύσαμε να μάθουμε όσα περισσότερα διαδικτυακά εργαλεία μπορούμε χωρίς να περιμένουμε το ΥΠΠΑΝ).

8)      Συμπλήρωση εντύπων που αφορούν αξιολογήσεις παιδιών για παραπομπή με σκοπό την παροχή στήριξης, διάφορα άλλες διαδικαστικής και οργανωτικής φύσεως  υπευθυνότητες που παίρνουν όμως πολύ χρόνο όπως τηλεφωνική συμπλήρωση ερωτηματολογιών,  επιβεβαίωση εγγραφών κτλ

9)      Ο κατάλογος πολύ πιο μακρύς αφού είναι ενδεικτικός για να γίνει πιο κατανοητό τι κάναμε όλο αυτό το διάστημα. Έκανα αναφορά μόνο τα βασικά.

Και όλα αυτά, παρά τον καταιγισμό πυθιακού τύπου εγκυκλίων και άλλοτε αντιφατικών οδηγιών που αναιρούνταν από τη μια στιγμή στην άλλη και παρά την αδυναμία του συστήματος να μας στηρίξει ουσιαστικά με αποκορύφωμα την τελευταία εγκύκλιο που καλεί εκπαιδευτικούς να κάνουν εξ αποστάσεως μάθημα βασισμένο (άκουσον άκουσον!) σε τηλεοπτικά προγράμματα του ΡΙΚ και του ΑΝΤ1. Η πλήρης δηλαδή απαξίωση της παιδαγωγικής μας αυτονομίας και επαγγελματικής μας κατάρτισης από την αρμόδια αρχή.

Όσο για όλους εκείνους που θεωρούν πως έπρεπε από την πρώτη στιγμή να αρχίσουμε τηλεδιασκέψεις όπως στα ιδιωτικά σχολεία ας αναλογιστούν τις συνέπειες τέτοιου σεναρίου σε παιδιά που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ή αντιμετωπίζουν άλλες σοβαρές δυσκολίες (έλλειψη συσκευών εργασίας, πολλά παιδιά στην ίδια οικογένεια, οικονομική εξαθλίωση, αναπηρίες κτλ). Καλό θα ήταν να μην ξεχνάμε πως είμαστε ΔΗΜΟΣΙΟ σχολείο που απευθύνεται σε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά και όχι μόνο στα προνομιούχα. 

Θα ήταν ωφέλιμο επίσης να υπενθυμίζουμε στους εαυτούς μας (γονείς και εκπαιδευτικοί) πως η μάθηση συμβαίνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και δεν περιορίζεται μόνο σε κλασσικά σχολικά έργα. Οπόταν το συνεχές άγχος και ο διαρκής αγώνας για κάλυψη του "χαμένου" χρόνου, ειδικά σε ηλικίες παιδιών δημοτικού μόνο επιβλαβής μπορεί να είναι για τα παιδιά και τις οικογένειες που παλεύουν να βρουν ψυχικές ισορροπίες μέσα σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση.

Η δε αρνητική κριτική προς τους εκπαιδευτικούς μας και η συνεχής γκρίνια για τη δουλειά που παράγουν, μόνο ματαίωση και απογοήτευση προκαλεί σε όλους όσους εργαζόμαστε με υπευθυνότητα και όρεξη με όποια μέσα διαθέτουμε για το καλό όλων των παιδιών. Ας αναλάβει λοιπόν ο καθένας τις ευθύνες που του αναλογούν κι ας σταματήσει επιτέλους αυτή η τόσο επιζήμια και αδικαιολόγητη στοχοποίησή μας.

Από την πρώτη στιγμή εργαστήκαμε δημιουργικά, αθόρυβα και αποτελεσματικά. Εξακολουθούμε να δηλώνουμε έτοιμοι να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό για να είμαστε δίπλα στα παιδιά με κάθε δυνατό τρόπο φτάνει να έχουμε κατά νου πως η όποια πρωτοβουλία μας δεν θα αφήνει κανένα παιδί αποκλεισμένο από τη μαθησιακή διαδικασία. Αν, εκτός από τις συνέπειες της ίδιας της κρίσης, θα έχουμε να χειριστούμε και τις ανισότητες που θα προκύψουν από αυτήν λόγω λανθασμένων χειρισμών τότε θα παραβιάζουμε για άλλη μια φορά την Αρχή της Μη Διάκρισης η οποία αποτελεί μία εκ των βασικών αρχών της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Ας στηρίξει λοιπόν η πολιτεία εμπράκτως τα παιδιά που είναι σε ευάλωτη θέση δίνοντάς τους πρόσβαση στο διαδίκτυο και τον κατάλληλο εξοπλισμό κι ας σταματήσει τα επικοινωνιακά παιχνίδια με τις γνωστές της λαϊκίστικες τακτικές που στόχο έχουν τη βολική μετάθεση ευθυνών στους ώμους μας.

Αν και δεν νομίζω πως κάτι θα αλλάξει από πλευράς κράτους, επειδή η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, θέλω να πιστεύω πως η κρίση αυτή θα λειτουργήσει καταλυτικά για ουσιαστική ποιοτική αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου έτσι ώστε να γίνει στην πράξη πιο συμπεριληπτικό, πιο ανθρώπινο και πιο δημοκρατικό. Μέχρι τότε, θα είμαστε σε εγρήγορση για να διεκδικούμε το καλύτερο για όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά.

*Εκπαιδευτικός Δημοτικής