ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
Το άρθρο 28(1) του Συντάγματος ρητώς διασφαλίζει ότι:
«Πάντες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, της διοικήσεως και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τύχουν ίσης προστασίας και μεταχειρίσεως.»
Η ίση μεταχείριση από το Νόμο σημαίνει ότι αν δύο άτομα διαπράξουν το ίδιο αδίκημα πρέπει η ποινή που θα τους επιβληθεί να είναι ισοδύναμη και ουσιωδώς ανάλογη, ως προς τις συνέπειες που αυτή έχει επί των παραβατών.
Σύμφωνα με τον περί Λοιμοκάθαρσης Νόμο και τα διατάγματα που προκύπτουν από αυτόν, άτομο που εισέρχεται σε κλειστό χώρο χωρίς να φορεί μάσκα υπόκειται σε πρόστιμο τριακόσιων [300] ευρώ. Καθίσταται υποχρεωτική η χρήση μάσκας από τον γενικό πληθυσμό σε κλειστούς πολυσύχναστους χώρους (π.χ. εμπορικά κέντρα, τράπεζες, υπεραγορές, νοσηλευτήρια, εκκλησίες, κοκ) με ποινή €300.
Το πρόστιμο των τριακόσιων ευρώ δεν διασφαλίζει την ίση μεταχείριση των πολιτών έναντι του Νόμου, γιατί δεν έχουν όλοι οι πολίτες την ίδια οικονομική επιφάνια. Το πρόστιμο πλήττει πολύ περισσότερο τους φτωχούς από τους πλούσιους. Το ακόλουθα παραδείγματα τεκμηριώνουν τον ισχυρισμό μου:
Παράδειγμα Α
Ένας χαμηλοσυνταξιούχος με εισόδημα €400 [ τετρακόσια ευρώ μηνιαίως ] αν του επιβάλουν πρόστιμο €300 γιατί ξέχασε να φορέσει τη μάσκα στην υπεραγορά έχει δύο επιλογές: Είτε να πληρώσει το πρόστιμο και να πεθάνει από την πείνα, είτε να μην το πληρώσει και να πάει φυλακή. Σε κάθε περίπτωση η ποινή είναι εξοντωτική.
Παράδειγμα Β
Ένας οικογενειάρχης με εισόδημα €2000 [ δύο χιλιάδες ευρώ μηνιαίως ] αν του επιβληθεί πρόστιμο τριακόσια ευρώ γιατί ξέχασε να φορέσει τη μάσκα στην τράπεζα θα το πληρώσει πιο εύκολα από το χαμηλοσυνταξιούχο ή το λήπτη ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Η ποινή εξακολουθεί να είναι επώδυνη αλλά δεν είναι εξοντωτική. Το τραύμα είναι σοβαρό αλλά όχι θανατηφόρο και σε κάθε περίπτωση ο οικογενειάρχης δεν θα πάει φυλακή.
Παράδειγμα Γ
Ένας δισεκατομμυριούχος υπόκειται σε πρόστιμο τριακόσια ευρώ γιατί ξέχασε να φορέσει τη μάσκα σε κλειστό χώρο. Θα τολμήσει άραγε κάποιο όργανο της τάξης να του επιδώσει το εξώδικο; Ας υποθέσουμε ότι ο αστυνομικός καταφέρει να περάσει το φράγμα με τους «φουσκωτούς bodyguards» και επιδώσει το πρόστιμο. Η επίδραση του πρόστιμου στον δισεκατομμυριούχο θα είναι αμελητέα. Αν έχει κέφια ίσως πει στον αστυνομικό « Σου δίνω τρεις χιλιάδες ευρώ αν διαγράψεις το πρόστιμο»
Για να διασφαλιστεί η ισονομία τα πρόστιμα δεν θα έπρεπε να ήταν ένα σταθερό ποσό αλλά ένα σταθερό ποσοστό του μηνιαίου εισοδήματος του παραβάτη. Μόνο έτσι θα διασφαλιζόταν η ίση μεταχείριση των πολιτών έναντι του Νόμου
Διαφάνεια στη διαχείριση προστίμων: Το μεγάλο ζητούμενο
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Υγείας η είσπραξη μεγάλων προστίμων για παράβαση των διαταγμάτων του περί Λοιμοκάθαρσης Νόμου δεν διενεργείται για τη διάσωση των άδειων κρατικών ταμείων, αλλά για τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών.
Τούτου λεχθέντος και επειδή σε μια δημοκρατική και ευνομούμενη χώρα η δημόσια διοίκηση πρέπει να λειτουργεί με διαφάνεια θα έπρεπε το Υπουργείο Υγείας σε τακτά χρονικά διαστήματα:
* Να ανακοινώνει στους πολίτες τα ακριβή ποσά τα οποία εισπράχθηκαν από πρόστιμα που οφείλονται σε παραβάσεις των διαταγμάτων του Νόμου Περί Λοιμοκάθαρσης.
*Να ανακοινώνει με ποιο τρόπο αξιοποιήθηκαν τα πρόστιμα για εμπέδωση της δημόσιας υγείας. Θα μπορούσε για παράδειγμα τα ποσά αυτά να αξιοποιούνταν για την αγορά αναπνευστήρων, την αύξηση των κλινών στις μονάδες εντατικής θεραπείας, ή για την αγορά μασκών και τη δωρεάν διανομή τους σε πολίτες με πολύ χαμηλά εισοδήματα.
Φορολογία εργαστηρίων που επωφελούνται από την κρίση.
Κάθε μέρα διενεργούνται δύο με τρεις χιλιάδες εργαστηριακές εξετάσεις για κορωνοϊό. Στους έξι μήνες που διάρκεσε μέχρι τώρα η πανδημία πρέπει να έγιναν μισό εκατομμύριο εξετάσεις. Αν υποθέσουμε ότι η κάθε εξέταση στοιχίζει κατά μέσο όρο εξήντα ευρώ, αυτό σημαίνει ότι τα κλινικά εργαστήρια που κάνουν τις εξετάσεις έχουν εισπράξει τουλάχιστον τριάντα εκατομμύρια ως τώρα και θα εισπράξουν άλλα τόσα τους επόμενους έξι μήνες μέχρι να έρθει το εμβόλιο.
Θα μπορούσε να επιβληθεί ειδικός φόρος 10% επί των εισπράξεων των εργαστηρίων αυτών, τα έσοδα από τον οποίο θα έπρεπε να διατεθούν για την εκπαίδευση των παιδιών, την οποία η Πανδημία έχει πλήξει.
*Εκπαιδευτικός