Ερωτήματα και ερωτηματικά για τη λειτουργία των νηπιαγωγείων. Προβληματική η φοίτηση των παιδιών

ΤΗΣ ΕΥΗΣ ΙΣΑΑΚ*

«Όσα πραγματικά πρέπει να ξέρω για το πώς να ζω, τι να κάνω και πώς να είμαι, τα έμαθα στο νηπιαγωγείο. Η σοφία δεν βρισκόταν στην κορυφή του σχολικού βουνού, αλλά εκεί στα βουναλάκια από άμμο στο νηπιαγωγείο», δηλώνει ο Αμερικανός συγγραφέας Robert Fulghum το 1986.

Παρόλο που η μεγάλη σημασία της Προδημοτικής Εκπαίδευσης είναι πλέον δεδομένη και η φοίτηση των παιδιών στα νηπιαγωγεία υποχρεωτική, η αντιμετώπιση της από τις εκάστοτε κυβερνήσεις είναι τουλάχιστον προβληματική. Δυστυχώς όλες οι εκπαιδευτικές πολιτικές από όποιο πολιτικό χώρο και αν προέρχονται όσο βαρύγδουπες και αν είναι, έχουν συνήθως ως κρυφό στόχο τη μείωση του κόστους της εκπαίδευσης.

Τους τελευταίους μήνες βιώνουμε όλοι μια πρωτόγνωρη κατάσταση, λόγω κορωνοϊού, που έχει ανατρέψει παιδαγωγικές πρακτικές και έχει αλλάξει τόσο τη δική μας καθημερινότητα όσο και των μαθητών μας και έχει προσθέσει αβεβαιότητα και ανασφάλεια στη ζωή μας. Καλούμαστε λοιπόν τώρα σε πολύ δύσκολες συνθήκες να διαχειριστούμε αυτή τη νέα πραγματικότητα και να φροντίσουμε τόσο για τη σωματική και ψυχική υγεία μαθητών και εκπαιδευτικών, όσο και για μια κατά το δυνατόν ομαλή φοίτηση.

Παρακολουθώντας τις τελευταίες μέρες τις προσπάθειες του Υ.Π.Π.Α.Ν για το άνοιγμα των σχολείων και διαβάζοντας τα μέτρα προστασίας που θα περιορίσουν τη διασπορά του ιού, διαπιστώνουμε παραλείψεις και πολλές ασάφειες που αφορούν τη λειτουργία των νηπιαγωγείων. Οι νηπιαγωγοί καλούνται και πάλι να βαδίσουν το μοναχικό μονοπάτι τους, όπως εξάλλου έχουν μάθει να κάνουν τόσο καιρό, με δεδομένα την απουσία βοηθημάτων με δραστηριότητες που υλοποιούν τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος, απουσία ωρών για ενισχυτική διδασκαλία στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, ανυπαρξία ρεαλιστικής εκπαιδευτικής προσέγγισης παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία κ.α.

Με την πρόσφατη αποστολή του επικαιροποιημένου υγειονομικού πρωτόκολλου, προκύπτουν επιπλέον σοβαρά και ουσιώδη προβλήματα που αφορούν στα νηπιαγωγεία. Ουσιαστικά ακυρώνεται το  αναλυτικό πρόγραμμα της Προδημοτικής καθώς τα υγειονομικά μέτρα απαιτούν την τήρηση αποστάσεων και απαγορεύουν την κοινή χρήση αντικειμένων. Τα ερωτήματα που θέτουμε είναι απλά, αλλά χρειάζονται επαρκείς και ξεκάθαρες απαντήσεις:

1. Τα κέντρα μάθησης στις αίθουσες των νηπιαγωγείων που προσφέρουν ευκαιρίες για εξερεύνηση και ανακάλυψη (κουκλόσπιτο, γραφή, μαθηματικά, κουκλοθέατρο, μουσική, οικοδομικό υλικό, αγγλικά, φυσικές επιστήμες, βιβλιοθήκη) θα λειτουργούν ή θα πρέπει να κλείσουν;
2. Τα παιδιά θα μπορούν να συμμετέχουν σε ομαδικές δραστηριότητες που οργανώνουν οι νηπιαγωγοί ή/και επιλέγουν τα ίδια; Αν η απάντηση είναι «όχι» (αυτό το «όχι» προκύπτει από το υγειονομικό πρωτόκολλο), τότε καταργείται από το ημερήσιο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου το Ελεύθερο και Δομημένο παιχνίδι.
3. Πώς θα εξασφαλιστεί η ενεργή συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία της μάθησης; Μέθοδοι που χρησιμοποιούσαμε μέχρι τώρα, όπως η ομαδοσυνεργατική μάθηση, η μέθοδος project, η βιωματική μάθηση, ο παιγνιώδης τρόπος διδασκαλίας, οι τεχνικές δημιουργικού δράματος καταργούνται; Είναι σωστό τα νήπια να καθηλώνονται για 5 ώρες σε μια καρέκλα; Μήπως έτσι γινόμαστε αιτία  να επηρεαστεί ανεπανόρθωτα ο ψυχικός κόσμος των παιδιών και να αποκτήσουν αρνητική στάση απέναντι στο σχολείο και τη μάθηση όχι μόνο στο νηπιαγωγείο, αλλά και στα επόμενα χρόνια στις επόμενες βαθμίδες της εκπαίδευσης;
4. Είναι δεδομένο ότι στα νηπιαγωγεία οι τάξεις είναι υπερπλήρεις και σε αυτές φοιτά ο μέγιστος αριθμός νηπίων (25 παιδιά). Πώς θα τηρηθούν οι αποστάσεις, αφού σε τάξεις που δεν υπερβαίνουν τα 50 τετραγωνικά κατά μέσο όρο, υπάρχουν 5 στρογγυλά  ή εξάπλευρα τραπέζια μαζί με τα έπιπλα που συνθέτουν τις γωνιές του νηπιαγωγείου (τα  οποία καταλαμβάνουν σχεδόν το μισό εμβαδόν της τάξης); Πώς μπορούν να καθίσουν σε αυτά 25 παιδιά και ταυτόχρονα να τηρηθούν οι αποστάσεις; Ουδείς λόγος έγινε για ατομικά τραπεζάκια στο νηπιαγωγείο.  Θα αναλάβει την ευθύνη το Υ.Π.Π.Α.Ν. που δεν φρόντισε να μειώσει τον αριθμό των παιδιών που θα φοιτούν σε κάθε τάξη;
5. Θα επιτρέπεται οι νηπιαγωγοί να πλησιάζουν τα παιδιά για να τα βοηθούν όταν χρειάζεται ή για να  μοιράζουν διάφορα υλικά χειροτεχνίας στα παιδιά, αφού η απόσταση του εκπαιδευτικού από τους μαθητές ορίζεται στα 2 μέτρα;
6.  Θα δοθούν χρήματα για αγορά επιπλέον υλικών χειροτεχνίας και υλικών αναγκαίων για την επίτευξη των μαθησιακών στόχων, για παράδειγμα στο γνωστικό αντικείμενο των Μαθηματικών ράβδοι για διδασκαλία γεωμετρικών σχημάτων, κύβοι για επίλυση αριθμητικών προβλημάτων κ.α. για ατομική χρήση;
7. Πώς θα γίνεται η συνεχής επιτήρηση των παιδιών κατά το πλύσιμο των χεριών πριν και μετά από το φαγητό και κατά τη χρήση της τουαλέτας και πώς θα απολυμαίνονται τα υλικά και ο εξοπλισμός μετά τη χρήση από κάθε παιδί, όταν υπάρχει μόνο μία σχολική βοηθός για κάθε δύο τάξεις; Δεν θα έπρεπε να γίνουν άμεσα διορισμοί σχολικών βοηθών τώρα ειδικά που οι συνθήκες το απαιτούν για την ασφάλεια των παιδιών μας;
8. Το διάλειμμα, τα παιδιά θα χρησιμοποιούν τα παιχνίδια της αυλής (τσουλήθρες, κούνιες, τραμπάλες), θα μπορούν να παίζουν κυνηγητό ή κρυφτό; Και αν όχι τι θα κάνουν;
9. Αν ένα παιδάκι δυσκολεύεται να προσαρμοστεί με αποτέλεσμα να κλαίει και να προσπαθεί να φύγει πώς θα το χειριστούμε αφού απαγορεύονται οι στενές επαφές;

10. Πώς θα διευθετηθεί η παιδονομία στα νηπιαγωγεία αφού προτείνονται ξεχωριστά διαλείμματα για τα παιδιά, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για αυξημένη επιτήρηση στο διάλειμμα λόγω τήρησης αποστάσεων  και το γεγονός ότι  η σχολική βοηθός είναι αδύνατο να βρίσκεται ταυτόχρονα και στην παιδονομία της μιας τάξης και στο πλύσιμο της άλλης τάξης; Με αυτό τον τρόπο δεν απειλείται η ασφάλεια των παιδιών;

11. Αν ένα παιδάκι είναι εμπύρετο πώς θα ξέρουμε ότι πρόκειται για απλό κρυολόγημα ή κορωνοιό; Πότε θα το δεχτούμε ξανά στο σχολείο, ώστε να μη γίνει διασπορά του ιού και να προστατευτούν οι ευάλωτες ομάδες των παιδιών, των εκπαιδευτικών και των γονιών;

Ως νηπιαγωγοί, απαιτούμε από την πολιτεία να σταματήσει να αντιμετωπίζει την Προδημοτική Εκπαίδευση και τους λειτουργούς της ως τον τελευταίο τροχό της αμάξης. Η έλλειψη επαρκούς διοικητικής στελέχωσης είναι εμφανής. Η προκήρυξη θέσεων Επιθεωρητριών (υπάρχουν μόλις 2 παγκύπρια), αλλά και συμβούλων Προδημοτικής, είναι μια αρχή για αντιμετώπιση των προβλημάτων. Ζητούμε μία σχολική βοηθό για κάθε τμήμα παιδιών. Ζητούμε μια ουσιαστική επένδυση στην Προσχολική Εκπαίδευση, ώστε το νηπιαγωγείο να είναι χώρος χαράς, μάθησης, δημιουργικότητας και ομαλής συνύπαρξης ακόμα και κάτω από τις δύσκολες συνθήκες που ζούμε. Αναμένουμε απαντήσεις!

Νηπιαγωγός

Μέλος ΠΑΔΕΔ Πρωτοπορίας Αμμοχώστου