ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ*
Ήδη από τις 12 Μαρτίου 2020 ο ιός Covid – 19 βρίσκεται και επίσημα στην Κύπρο. Το Υπουργείο Υγείας με τα διαγγέλματά του κατά διαστήματα δείχνει ένα δρόμο προς του πολίτες τη Κύπρου βασισμένο πάντα και στα διαγγέλματα του ΠΟΥ.
Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις, στις υπηρεσίες όπου υπάρχει καλή θέληση συνεργασίας των υπουργείων με τους εργαζομένους τους, τα πρωτόκολλα αναπροσαρμόζονται και στα ιδιαίτερα δεδομένα τους.
Κοινός σκοπός όλων το κοινό καλό και η προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Πέραν αυτής της συνεργασίας φορέων όμως ο Covid – 19 έχει αναδείξει και διάφορα ψυχοκοινωνικά ζητήματα τα οποία είτε κάποιες φορές πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα και να γίνει ΑΜΕΣΗ διαχείρισή τους από την Κυβέρνηση και τα αρμόδια Υπουργεία. Θέματα τα οποία αφορούν στις ανθρώπινες συμπεριφορές γύρω α το θέμα Covid – 19.
Συνοπτικά μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε 3 ομάδες. Στις αντιδράσεις του συνόλου προς τις οδηγίες των πρωτοκόλλων και διαταγμάτων, τις αντιδράσεις προς τα άτομα πιθανά κρούσματα και τις αντιδράσεις προς τα άτομα κρούσματα.
Συγκεκριμένα, παρατηρώντας κάποιος είτε ιδίοις όμμασι είτε δια μέσου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή ΜΜΕ, διαπιστώνει πως η κοινωνία μας ελλείπει συναισθηματικής νοημοσύνης και βγάζει αυθαίρετα συμπεράσματα.
Το κοινό στο άκουσμα του κάθε διατάγματος τείνει να σχολιάσει πρώτιστα τα αρνητικά του προσαρμόζοντάς το πάντα στις δικές του ανάγκες/συμφέροντα/τρόπο σκέψης. Λίγοι είναι εκείνοι οι οποίοι θα μπουν στη θέση είτε των ειδικών επιστημόνων είτε των παθόντων και θα προτείνουν συζήτησης και συναινετική λύση.
Στο άκουσμα δε πως κάποιος είναι επαφή επαφής κρούσματος, αμέσως του/της τοποθετείται η ταμπέλα του/της ανεύθυνου/ης και «απομονώνεται» από το σύνολο των υπολοίπων εργαζομένων ως ακριβώς να ήταν ο ίδιος κρούσμα κορονοϊού. Η απαίτηση είναι να πάρει με κάθε τρόπο άδεια και να παρατήσει την εργασία του/της, να κάτσει σπίτι για 14 μέρες άσχετα αν δεν ήταν αυτός/αυτή η επαφή. Άσχετα αν δεν είναι κρούσμα, άσχετα αν δεν θεωρείται από τους ειδικούς πως εμπίπτει καν στα περιστατικά τα οποία πρέπει να τύχουν ιχνηλάτησης.
Το ίδιο ισχύει και για τα άτομα τα οποία έχουν προσβληθεί από τον ιό και βρίσκονται σε αυτοπεριορισμό. Αντί η έγνοια του κοινού και μάλιστα των κοντινών και γύρω του ατόμων να εστιαστεί στο «ΜΗΠΩΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΙ», η έγνοια του μέσου κύπριου πολίτη είναι να τους απομονώσει αρχικά και κατόπιν ν’ αρχίσει να τους κακολογεί είτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης/εργασιακά πηγαδάκια/γνωστούς για την ανευθυνότητά τους και την ανεμελιά τους να κολλήσουν τον ιό.
Η διερώτηση κατά πόσον τα άτομα αυτά είναι και οι ίδιοι σε σύγχυση, στο ψάξιμο των επαφών τους, στη δύσκολη θέση να ειδοποιήσουν τα άτομα επαφές τους, στο ψάξιμο των τρόπων που θα κάνουν τα τεστ και πότε, είναι χαρακτηριστικό προνόμιο μόνο για τους λίγους που ασχολούνται με τη ψυχολογία. Η πλειοψηφία εστιάζεται στην έγνοια γύρω από το ποιοι ήταν οι επαφές τους ώστε να τους απομονώσουν κι εκείνους και να γλυτώσουν από τον ιό.
Οι συστάσεις της επιδημιολογικής επιτροπής και του ΠΟΥ σχετικά με τους τρόπους προστασίας του κοινού ξαφνικά μοιάζουν ασήμαντες μπροστά στις σπασμωδικές αντιδράσεις του φόβου και του πανικού που το έχει κυριέψει.
Ένας τέτοιος πανικός ίσως ήταν δικαιολογημένος κατά την περίοδο Μαρτίου – Μαΐου όταν ο ιός ήταν άγνωστος, αλλά στην παρούσα στιγμή είναι ελαφρώς αδικαιολόγητος. Τα στατιστικά δείχνουν πως ο ιός στην Κύπρο είναι είτε ασυμπτωματικός είτε με ελαφράς μορφής συμπτώματα προς το παρόν. Οποιοσδήποτε λοιπόν τηρεί τα εισηγούμενα μέτρα ίσως και να μην προσβληθεί.
Εδώ είναι που η προσωπική μας ευθύνη θα φανεί για άλλη μια φορά κατά πόσο είναι σε ψηλά επίπεδα και κατά πόσον μπορούμε να υπακούσουμε στα διατάγματα. Εδώ είναι που καλείται ο κύπριος πολίτης να αφήσει τις επιφανειακές και συμφεροντολογικές αντιδράσεις που θυμίζουν Μεσαίωνα όπου όποιος είχε «χτικιό» απομονωνόταν σε ερημικές τοποθεσίες και να συμπεριφερθεί με τη συνέπεια και την παιδεία που θα έπρεπε να τον διακατέχει εν έτη 2020.
Οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά από τις προαναφερθείσες μας προσβάλλει ως λαό και δίνει μηνύματα εγωισμού και έλλειψης παιδείας, ενσυναίσθησης, αυτοέλεγχου. Χαρακτηριστικών τα οποία η Παιδεία και το ΥΠΠΑΝ απ ότι φαίνεται θα έπρεπε να θέσει ως προτεραιότητα της στο εγγύς μέλλον διότι απ’ ότι φαίνεται η ανθρωπιά σε αυτό τον τόπο ….χάνεται στο βωμό πολλών άλλων συμπεριφορών.
Ας είναι ο Covid – 19 μια ευκαιρία ώστε να πάρουμε τα κοινωνικά μηνύματα και εκτός από τις νέες μεθόδους διδασκαλίας να αλλάξουμε μέσα από την ΠΑΙΔΕΙΑ , τις κατάλληλες εκπαιδευτικές ρυθμίσεις και προσαρμογές, αυτού του τόπου και κάποιες αιωνόβιες κυπριακές νοοτροπίες.
*ΜΒΑ – Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού /Εργασιακές Σχέσεις /Οργανωσιακή /Σχολική Ψυχολογία
