TOY ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ*
Σε λίγες μέρες αρχίζει η νέα σχολική χρονιά. Η επάνοδος στα σχολεία, τόσο για εκπαιδευτικούς όσο και για μαθητές, δεν θα πραγματοποιηθεί κάτω από τις καλύτερες συνθήκες. Μετάλλαξη δέλτα, αυξημένος αριθμός κρουσμάτων, χαλαρότητα στην εφαρμογή των μέτρων, ευκολία μετάδοσης του ιού κ.ά, δημιουργούν ένα ανησυχητικό σκηνικό που επηρεάζει δυσμενώς την ομαλή επαναλειτουργία των σχολείων.
Παρά το γεγονός αυτό, οι ενδείξεις και οι πληροφορίες που υπάρχουν, είναι ότι τα υγειονομικά πρωτόκολλα για τα σχολεία, δεν θα διαφέρουν και πολύ σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά. Κάτι, που αν επαληθευτεί, εκτιμώ ότι θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και θα μετατρέψει τα σχολεία σε χώρο αυξημένης διασποράς του ιού. Σημειώνεται ότι πέρσι τα σχολεία είχαν επαναλειτουργήσει υπό πολύ καλύτερες συνθήκες και κυρίως χωρίς την ύπαρξη της μετάλλαξης δέλτα. Παρόλα αυτά, λίγο μετά την επαναλειτουργία των σχολείων είχαμε εκτόξευση των κρουσμάτων και επιδείνωση του επιδημιολογικού χάρτη της χώρας, με συνέπεια τη λήψη μέτρων από πλευράς της κυβέρνησης.
Με βάση την περσινή εμπειρία και έχοντας υπόψη τα φετινά νέα επιβαρυντικά δεδομένα που υπάρχουν, τα υγειονομικά πρωτόκολλα των σχολείων θα πρέπει να περιλαμβάνουν πιο αυστηρά μέτρα, ώστε να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού στον μέγιστο βαθμό. Προς αυτήν την κατεύθυνση, και έχοντας υπόψη ότι η μετάλλαξη δέλτα επηρεάζει και τα παιδιά, τα οποία και κολλούν και μεταδίδουν τον ιό, θα πρέπει η επιστημονική επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας να εξετάσει το ενδεχόμενο υποχρεωτικής χρήσης της μάσκας, τουλάχιστο για τα παιδιά του Β Κύκλου (Δ΄, Ε΄ και Στ ΄τάξη) του δημοτικού σχολείου. Αντιλαμβάνομαι τις δυσκολίες που υπάρχουν, αλλά τα δεδομένα είναι τέτοια που δεν μας επιτρέπουν να το αποφύγουμε. Εκτιμώ ότι η απόφαση θα ήταν πολύ πιο εύκολη, αν η κυβέρνηση είχε την πολιτική βούληση και εγκαθιστούσε κλιματιστικά σε όλα τα δημόσια σχολεία. Δυστυχώς για άλλη μια φορά η κυβέρνηση έχει μείνει μόνο στα λόγια και στις κούφιες υποσχέσεις. Υπενθυμίζεται ότι από πέρσι τον Σεπτέμβριο (2020) είχε παρθεί η απόφαση για εγκατάσταση κλιματιστικών στα δημόσια σχολεία! Ακόμη τα περιμένουμε.
Ένα δεύτερο αναγκαίο μέτρο που πρέπει να περιλαμβάνεται στα νέα πρωτόκολλα, είναι η υποχρεωτική πραγματοποίηση ΔΩΡΕΑΝ τεστ, ανά συγκεκριμένη χρονική περίοδο, για όλους τους μαθητές δημοτικής και προδημοτικής εκπαίδευσης. Για αποφυγή βεβιασμένων συμπερασμάτων, δεν αναφέρομαι στα ρινοφαρυγγικά ράπιτ τεστ, αλλά σε τεστ σάλιου. Τα τεστ σάλιου, που εφαρμόζονται ήδη σε αρκετές χώρες και κυκλοφορούν και στα κυπριακά φαρμακεία, δεν παρουσιάζουν διαφορές σε σχέση με τη διαγνωστική τους ευαισθησία για ανίχνευση του SARS-COV-2, έναντι των αντίστοιχων ρινοφαρυγγικών τεστ. Αυτό έχει αποδειχθεί και επιστημονικά, αφού πρόσφατη μετα-ανάλυση (Bastos, Perlman-Arrow, Menzies & Campbell, 2021), που βασίστηκε σε δεδομένα 37 μελετών, δεν εντόπισε στατιστικά σημαντικές διαφορές στη διαγνωστική ευαισθησία ανάμεσα σε αυτά τα δύο διαφορετικά είδη δειγμάτων για την ανίχνευση του SARS-COV-2. Με απλά λόγια τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι η δειγματοληψία με σάλιο είναι μία αξιόπιστη εναλλακτική λύση, έναντι των ρινοφαρυγγικών τεστ. Εισήγηση για χρήση των τεστ σάλιου, αποκλειστικά για παιδιά, έχει γίνει και από την επιστημονική επιτροπή του Υπουργείου Υγείας προς την κυβέρνηση, εδώ και μερικούς μήνες. Δυστυχώς η εισήγηση ακόμη μελετάται!
Σε σχέση με τα τεστ, είναι σημαντικό να αναφερθεί η διαφορετική αντιμετώπιση που τυγχάνουν τα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία, έναντι των άλλων βαθμίδων. Στα γυμνάσια και λύκεια, απαιτείται η παρουσίαση safe pass για τους εμβολιασμένους μαθητές ή ράπιτ τεστ για τους ανεμβολίαστους. Στα δε πανεπιστήμια, απαιτείται safe pass ή pcr τεστ αντίστοιχα. Στα δημοτικά και νηπιαγωγεία, επειδή ακριβώς δεν συνίσταται ο εμβολιασμός για παιδιά κάτω των 12 ετών, απλώς πραγματοποιούνται ράπιτ τεστ σε καθαρά προαιρετική βάση και εννοείται πάντοτε υπό τη συναίνεση των γονιών. Το ότι δεν συνίσταται ο εμβολιασμός για παιδιά κάτω των 12 ετών, δεν πρέπει αυτό να λειτουργεί ως αποτρεπτικό στην υποχρεωτική πραγματοποίηση ΔΩΡΕΑΝ τεστ σάλιου (στη βάση της προηγούμενης εισήγησης) για παιδιά. Ακριβώς το αντίθετο θα έπρεπε να ισχύει. Αφού δεν συνίσταται ο εμβολιασμός (κάτι που είναι απολύτως σωστό), τότε τα τεστ θα έπρεπε να πραγματοποιούνται και μάλιστα σε τακτό χρονικό διάστημα. Τα παιδιά, όπως επανειλημμένα έχει τονιστεί, και κολλούν και μεταδίδουν τον νέο μεταλλαγμένο ιό.
Αυτή η τελευταία επισήμανση («τα παιδιά και κολλούν και μεταδίδουν») θα πρέπει να αποτελεί το βασικό κριτήριο στις όποιες αποφάσεις παρθούν (αν δεν έχουν ήδη παρθεί) σε σχέση με τα υγειονομικά πρωτόκολλα για τα σχολεία. Διαφορετικά, αν οι αποφάσεις οδηγήσουν σε ένα πρωτόκολλο παρόμοιο με το περσινό, τότε με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγηθούμε σε ένα Φθινόπωρο πολύ χειρότερο από το περσινό και ενδεχομένως σε έναν εφιαλτικό Χειμώνα!
*ΒΔ Δημοτικής
Διδάκτωρ Εκπαιδευτικής Ηγεσίας και Πολιτικής
Βιβλιογραφία
Bastos, M. L., Perlman-Arrow, S., Menzies, D., & Campbell, J. R. (2021). The Sensitivity and Costs of Testing for SARS-CoV-2 Infection With Saliva Versus Nasopharyngeal Swabs : A Systematic Review and Meta-analysis. Annals of internal medicine, 174(4), 501–510. https://doi.org/10.7326/M20-6569
