ΤΗΣ ΝΕΛΛΗΣ ΣΕΡΓΙΔΟΥ* ΚΑΙ ΜΑΡΣΙΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ**
Αορίστου χρόνου εκπαιδευτικοί ή προσωρινοί και περαστικοί; Παιδαγωγοί που επιτελούν λειτούργημαΑορίστου χρόνου εκπαιδευτικοί ή προσωρινοί και περαστικοί; Παιδαγωγοί που επιτελούν λειτούργημα ή αναλώσιμοι υπάλληλοι και μελλοντικοί άνεργοι; Σταθερό, μόνιμο και καταρτισμένο προσωπικό ή περαστικοί από τα σχολεία; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που ταλανίζουν χιλιάδες εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υπηρετούν σήμερα το δημόσιο σχολείο.
Τι προνοεί η νομοθεσία
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία «από την 1η Σεπτεμβρίου 2018 έως την 31η Αυγούστου 2027, οι κενές θέσεις πρώτου διορισμού θα πληρούνται από την Επιτροπή με το διορισμό των υποψηφίων που έχουν σειρά προτεραιότητας στους πίνακες διοριστέων και στους πίνακες διορισίμων». «Η πλήρωση των κενών θέσεων γίνεται με κατανομή των διορισμών κατά πενήντα τοις εκατό (50%) από τους πίνακες διοριστέων και κατά πενήντα τοις εκατό (50%) από τους πίνακες διορισίμων». Από την 1η Σεπτεμβρίου 2027 καταργούνται οι πίνακες διοριστέων και όλες οι κενές θέσεις πρώτου διορισμού, δηλαδή μόνιμες θέσεις και συμβάσεις θα πληρούνται από την Επιτροπή με το διορισμό υποψηφίων που έχουν σειρά προτεραιότητας στους πίνακες διορισίμων.
Τι ισχύει μέχρι σήμερα
Την προηγούμενη δεκαετία το αρμόδιο υπουργείο με «μπαλώματα» και τεχνάσματα προσπάθησε να καλύψει τα κενά στα σχολεία. Ο αριθμός εκπαιδευτικών αορίστου χρόνου αυξάνεται συνεχώς, πράγμα που προκαλεί «πονοκέφαλο» στο Υπουργείο Παιδείας, το οποίο προσπαθεί διακαώς να εξεύρει λύση σε αυτό που το ίδιο θεωρεί ως πρόβλημα. Ειδικότερα ο συνολικός αριθμός συμβασιούχων εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση φτάνει περίπου το 15% του συνόλου των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ο αριθμός συμβασιούχων και αορίστου εκπαιδευτικών στην Ειδική Εκπαίδευση ξεπερνάει το 50%.
Ποιο είναι το πραγματικό καθεστώς των Αορίστου χρόνου Εκπαιδευτικών
Ενώ οι αορίστου χρόνου δημόσιοι υπάλληλοι εκτός εκπαιδευτικής υπηρεσίας δεν απολύονται για σκοπούς πλεονασμού και αν υπάρξει πλεονασμός μετατίθενται σε άλλη υπηρεσία του δημοσίου, οι αορίστου χρόνου εκπαιδευτικοί δεν έχουν αυτό το δικαίωμα. Δικαίωμα το οποίο είναι καθόλα δίκαιο και σωστό σαν αίτημα και εναρμονίζεται με τις αρχές της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι αορίστου χρόνου εκπαιδευτικοί με βάση την ισχύουσα νομοθεσία προηγούνται στις συμβάσεις και όχι στις μονιμοποιήσεις, γεγονός το οποίο δημιουργεί τεράστιο άγχος και ανασφάλεια στους εκπαιδευτικούς. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: Τι θα γίνει με τους εκπαιδευτικούς από τον κατάλογο Διορισίμων και Διοριστέων που είναι ήδη στη δημόσια εκπαίδευση, είτε ως συμβασιούχοι είτε ως αορίστου και δεν θα προλάβουν να μονιμοποιηθούν μέχρι το 2027, αλλά θα διαγραφούν από τους καταλόγους διορισίμων και διοριστέων, όπως προνοεί η νομοθεσία, είτε επειδή παρήλθαν 10 χρόνια από τις εξετάσεις του 2017 είτε γιατί καταργείται ο κατάλογος διοριστέων;
Οι συνέπειες της δημιουργίας των «μόνιμων» συμβασιούχων
Ο αδικαιολόγητα μεγάλος αριθμός συμβασιούχων τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση δημιουργεί καθυστέρηση στη στελέχωση των σχολείων με συνακόλουθη καθυστέρηση στην ανάληψη διοικητικών και διδακτικών καθηκόντων, στην προετοιμασία των αιθουσών διδασκαλίας, στον προγραμματισμό διδασκαλίας, στη γνωριμία του εκπαιδευτικού προσωπικού της κάθε σχολικής μονάδας και στην ανάπτυξη σχέσεως εμπιστοσύνης και συνεργασίας ανάμεσα στο εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό.
Η εύρυθμη λειτουργία, η παιδαγωγική συνέχεια και η αποτελεσματικότητα ενός σχολείου και κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας έγκειται, σε μεγάλο βαθμό, στην εργασιακή σταθερότητα του προσωπικού που στελεχώνει τα σχολεία. Η εργασιακή σταθερότητα προκαλεί άμεσο θετικό αντίκτυπο στους εκπαιδευτικούς και κατ΄επέκταση στους μαθητές. Η υπέρογκη αύξηση της εργασιακής ανασφάλειας με τη μορφή των “μόνιμων”συμβασιούχων και τα εκατοντάδες οργανικά κενά εκπαιδευτικών σε όλη τη χώρα αναδεικνύουν για ακόμη μια φορά την απαίτηση να προχωρήσει άμεσα το αρμόδιο Υπουργείο σε αύξηση των μόνιμων οργανικών θέσεων.
Τι πρέπει να γίνει
Το κράτος καλείται να απαντήσει στο ερώτημα αν θέλει ποιότητα στην εκπαίδευση και μαθητοκεντρική προσέγγιση και πώς την πετυχαίνει όταν αυξάνει το άγχος και την εργασιακή ανασφάλεια στους εκπαιδευτικούς με συνακόλουθη έκπτωση της αποτελεσματικότητάς τους; Ποια είναι η λύση λοιπόν;
Είτε προερχόμαστε από τον κατάλογο διοριστέων είτε από τον κατάλογο διορισίμων είμαστε όλοι παιδαγωγοί. Δεν θέλουμε να αντιμετωπιζόμαστε ως αναλώσιμοι, ως εκπαιδευτικοί μιας χρήσης, ως άτομα που μπαινοβγαίνουν στα σχολεία και καταβάλλονται από εργασιακή ανασφάλεια με συνακόλουθη έκπτωση του επαγγελματισμού τους. Μια τέτοια κατάσταση δεν θυματοποιεί μόνο τους εκπαιδευτικούς αλλά και τα ίδια τα παιδιά μας και θέτει υπό αμφισβήτηση τη βούληση του αρμόδιου υπουργείου για παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ και να ζητάμε από τους εκπαιδευτικούς μας να το κάνουν πράξη αν το ίδιο το κράτος αντιμετωπίζει απάνθρωπα τους εκπαιδευτικούς του και τους πετάει στην ανεργία με την πρώτη ευκαιρία ή δημιουργεί ευκαιρίες με στόχο να τους πετάξει. Αν θέλουμε σταθερότητα και ποιοτική εκπαίδευση επενδύουμε σε σταθερό και μόνιμο προσωπικό το οποίο επιμορφώνεται και αξιολογείται οτιδήποτε άλλο έχει ως στόχο την απαξίωση των εκπαιδευτικών και της Δημόσιας Παιδείας.
Καταρχήν δεν πρέπει να θυματοποιηθεί κανένας από εμάς είτε προέρχεται από τον κατάλογο διοριστέων είτε από τον κατάλογο διορισίμων. Οι διορισμοί πρέπει να συνεχίσουν να γίνονται και από τους δύο καταλόγους και ταυτόχρονα να αξιολογηθεί και να διορθωθεί το νέο σύστημα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αντιμετωπίζει όλους εμάς ως περαστικούς και αναλώσιμους. Παίρνοντας λοιπόν ως δεδομένο ότι ένας Αορίστου χρόνου Εκπαιδευτικός από τον κατάλογο διορισίμων έδωσε εξετάσεις και πέτυχε σε αυτές δεν θα έπρεπε να εξαναγκάζεται να παρακαθίσει ξανά σε εξετάσεις. Επιπλέον δεδομένου του γεγονότος ότι ένας εκπαιδευτικός είτε από τον κατάλογο διοριστέων είτε από τον κατάλογο διορισίμων έγινε Αορίστου σημαίνει ότι υπηρέτησε τη δημόσια παιδεία για τρία συναπτά έτη, επιμορφώθηκε, αξιολογήθηκε και παρέμεινε στο επάγγελμα. Επομένως θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο ένας αριθμός κάθε χρόνο Αορίστου χρόνου εκπαιδευτικών να προηγείται στις μονιμοποιήσεις.
Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι που ασκούν λειτούργημα και όχι με οικονομιστικούς όρους εξυπηρέτησης αναγκών. Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού επιβάλλεται να είναι ελκυστικό και επιλέξιμο. Μόνο τότε μπορούμε να προσφέρουμε ποιοτική παιδεία. Όλοι μαζί ενωμένοι πρέπει να διεκδικήσουμε μείωση του ποσοστού των συμβασιούχων εκπαιδευτικών, εξασφάλιση των αορίστου χρόνου εκπαιδευτικών και μονιμοποίησή τους, αύξηση των οργανικών θέσεων.
Ο αγώνας είναι κοινός και ο στόχος είναι ξεκάθαρος.
Κανένας από μας δεν πρέπει να θυματοποιηθεί!
*Συμβασιούχος Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης
**Αορίστου Χρόνου Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης
