* ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΛΕΚΚΟΥ
Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος του διαδικτύου έγινε παράλληλος και απαραίτητος για τη λειτουργική ροή (επαγγελματική, οικονομική, προσωπική) του πραγματικού κόσμου. Οι μεγαλύτεροι χρειάστηκαν κάποιο χρόνο να προσαρμοστούν, οι νεότεροι σε ηλικία μεγάλωσαν με αυτή τη συνθήκη, τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε αυτή. Μέσα από την αδιάκοπη χρήση του διαδικτύου όμως, έχουν αναδυθεί συμπεριφορές που τα παιδιά δεν μπορούν να ελέγξουν ή να αντιμετωπίσουν.
Κατά την διάρκεια της πανδημίας και όσων έγιναν εξαιτίας της ή με πρόσχημα αυτή, η κατάσταση έγινε ακόμα πιο έντονη. Το διαδίκτυο, όσον αφορά στα παιδιά, έγινε η μόνη ευκαιρία για κάποια κοινωνικοποίηση, η ψυχαγωγία τους, η μόνη πηγή εκπαίδευσης, ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας με άλλα μέλη (ακόμη και της πυρηνικής) οικογένειάς τους.
Σήμερα πια είμαστε σε μια κατάσταση διαρκούς πλοήγησης σε ένα χαοτικό, χωρίς όρια, ψηφιακό κόσμο που εκθέτει τα παιδιά σε ερεθίσματα τα οποία δεν είναι κατάλληλα για την ηλικία τους. Η ενασχόληση με το διαδίκτυο είναι σε αρκετές περιπτώσεις τόσο έντονη που μπορεί να χαρακτηριστεί ως «εθισμός». Ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι ένας καινοφανής όρος, που παρότι δεν έχει αναγνωριστεί ακόμα ως διαταραχή επίσημα, εκτείνεται χαρακτηρίζοντας μια ποικιλία συμπεριφορών και ελλειμματικού ελέγχου επιθυμιών και παρορμήσεων που σχετίζονται με τη χρήση του διαδικτύου.
Πολλοί γονείς, όταν αντιλαμβάνονται την υπερβολική χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά τους, αντιδρούν ενστικτωδώς κι απαγορεύουν δια ροπάλου τη χρήση του. Είναι μια απόφαση καταδικασμένη σε αποτυχία μιας και η χρήση του διαδικτύου και των σχετικών εφαρμογών έχουν μπει, όπως αναφέρθηκε, δυναμικά στη ζωή των παιδιών κι αφορούν την ανταπόκρισή τους σε διάφορες πτυχές της κοινωνικής ή μαθητικής τους ζωής.
Το πρώτο μέτρο για την αντιμετώπιση του εθισμού στο διαδίκτυο είναι να τον αναγνωρίσουμε, κατά το δυνατόν σωστά. Το ότι το παιδί περνά αρκετά ώρες στο διαδίκτυο για να ανταποκριθεί σε εργασίες ή επειδή δεν έχουμε το χρόνο να του προσφέρουμε δραστηριότητες εκτός σπιτιού δεν σημαίνει αυτόματα εθισμό. Αν όμως παρατηρούμε:
Κάθε ένας/μία από μας θα μπορούσε να προσθέσει κι άλλα στα πιο πάνω.
Τι μπορούμε να κάνουμε όμως ως υπεύθυνα ενήλικα πρόσωπα; Παρότι πολλοί και πολλές θα αισθανθούν αδυναμία να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση, υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν και δράσεις που μπορούν να αναληφθούν από μας. Ένα πρώτο σημαντικό βήμα είναι ο δικός μας ηλεκτρονικός εγγραμματισμός (γονέων και εκπαιδευτικών), ώστε να γνωρίσουμε το διαδίκτυο, τους υπολογιστές, τις εφαρμογές τους και τους κινδύνους τους. Μπορούμε να θεσπίσουμε ξεκάθαρους και λογικούς κανόνες χρήσης του διαδικτύου, εξηγώντας τους στα παιδιά. Με απλά λόγια να θέσουμε ξεκάθαρα όρια που είναι τόσο σημαντικά για κάθε πτυχή της εξέλιξης του παιδιού. Καλό είναι να αποφεύγουμε τη δαιμονοποίηση υπολογιστή και διαδικτύου μιας και τα δύο είναι απαραίτητα στην καθημερινότητα όλων μας. Πέρα από αυτό, η σωστή χρήση του διαδικτύου, εξασφαλίζει την πρόσβαση σε ένα κόσμο πληροφοριών και πνευματικών εμπειριών που διαφορετικά δεν θα μπορούσαμε ποτέ να συναντήσουμε. Η επίβλεψη με ενδιαφέρον της ηλεκτρονικής δραστηριότητας του παιδιού μπορεί να γίνει από πηγή άγχους ένας τρόπος για μοίρασμα εμπειριών, απόψεων, γνώσεων, αφορμή για συζητήσεις και αιτία για ποιοτικό χρόνο μαζί του.
* Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής
