Ο λόγος ύπαρξης του προγράμματος Imagine

ΤΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ ΚΥΠΡΗ*

Ο Όμιλος Ιστορικού Διαλόγου ιδρύθηκε το 2003. Χρηματοδοτείται από το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Μετά από τη συμφωνία Αναστασιάδη - Ακκιντζί, στο πλαίσιο μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, δημιουργήθηκε το 2016 το πρόγραμμα Imagine, ένα δικοινοτικό πρόγραμμα,  που αποσκοπούσε στην ειρήνη, τη συμφιλίωση και την αλληλεγγύη στο πολύπαθο νησί μας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το 2016 συμμετείχα στο Imagine με μια δευτέρα τάξη στην οποία ήμουν υπεύθυνη δασκάλα. Το πρόγραμμα αυτό είχε ως προϋπόθεση τη συγκατάθεση των γονέων. Το πρώτο στάδιο ήταν μονοκοινοτικό. Ήρθαν εκπαιδευτές του προγράμματος Imagine και έκαναν μαζί με τους μαθητές της τάξης μου δραστηριότητες για την ειρήνη. Η δεύτερη φάση του προγράμματος ήταν στη νεκρή ζώνη, στο σπίτι της συνεργασίας, όπου Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι μαθητές είχαν την ευκαιρία να κάνουν μαζί διάφορες εκπαιδευτικές δραστηριότητες.  Δύο από τα δικά μου παιδιά, μόλις κατέβηκαν οι Τουρκοκύπριοι μαθητές από το λεωφορείο τους ήταν πραγματικά τρομοκρατημένα. Γαντζώθηκαν πάνω μου και δεν έλεγαν να ακούσουν καμία οδηγία. Όταν ξεκίνησαν οι πρώτες δραστηριότητες, ξεθάρρεψαν. Σε λιγότερο από δέκα λεπτά, τα παιδιά έπαιζαν και διασκέδαζαν σαν να γνώριζαν τα άλλα παιδιά χρόνια. Όταν ήρθε το τέλος του προγράμματος, με έκπληξή μου διαπίστωσα ότι τα τρομοκρατημένα παιδιά, παζάρευαν περισσότερο χρόνο για να διασκεδάσουν με τους φίλους τους. Τις επόμενες μέρες μού έγραψαν για την εμπειρία τους. Οι πιο πολλοί μαθητές ήταν έκπληκτοι που οι Τουρκοκύπριοι μαθητές ήταν απλά παιδιά όπως και εκείνα, που ήθελαν μόνο να διασκεδάσουν μαζί τους.

Δυστυχώς, με την εκλογή του Τατάρ στα κατεχόμενα το πιο πάνω πρόγραμμα σταμάτησε. Παρέμειναν δράσεις για την ειρήνη μόνον στη μια κοινότητα που παρακολουθούσαν εκπαιδευτικοί. Εμείς οι εκπαιδευτικοί που ζήσαμε το Imagine, ζητούσαμε να ασκηθεί πίεση στον Τατάρ για επανέναρξη του προγράμματος. Δυστυχώς, αυτό δεν έγινε κατορθωτό και για αυτό ο ιστορικός διάλογος περιορίστηκε στον ελεύθερο χρόνο των μαθητών και από τις δυο κοινότητες.

Σήμερα ακούγονται φωνές, ώστε να παύσουν την υπουργό επειδή παιδιά συμμετέχουν στον ελεύθερο τους χρόνο σε δικοινοτικά προγράμματα. Αυτό είναι εκ των ων ουκ άνευ! Να ορίζει ο κάθε πολιτικός τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών. Αυτό διασκελίζει το όνομα της δημοκρατίας και του ελεύθερου πολίτη. Σε καμία ελεύθερη και δημοκρατική χώρα αυτό δε συμβαίνει. Ας αναλογιστούν διπλά λοιπόν οι πολιτικοί που φωνασκούν.

Το Αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού αναφέρει: «Ταυτόχρονα έχοντας συναίσθηση της ευθύνης της έναντι των πολυπολιτισμικών τάσεων που αναπτύσσονται στον σύγχρονο κόσμο με την παγκοσμιοποίηση, βοηθά τα παιδιά ν’ αποκτήσουν διαπολιτισμική συνείδηση, καλλιεργώντας τους στάσεις αποδοχής και σεβασμού της διαφορετικότητας των μελών των άλλων εθνικών ομάδων. Επίσης, σημαντικό είναι το έργο που επιτελείται στη Δημοτική Εκπαίδευση και συμβάλλει στην αρμονική συνύπαρξη όλων των μαθητών/ριών ενός σχολείου, ανεξάρτητα τις διαφορετικές εθνικές ή άλλες καταβολές του/της καθενός/καθεμίας». Η πιο πάνω παράγραφος αυτοαναιρείται φυσικά αν αποδεκτούμε την δαμόκλειο σπάθη για τα προγράμματα ειρήνης που πραγματοποιούνται από τον Όμιλο Ιστορικού Διαλόγου.

Η εκπαίδευση για την ειρήνη θεωρείται κρίσιμη για την προώθηση ενός κόσμου χωρίς συγκρούσεις και βία, και έχει αναγνωριστεί διεθνώς για τον ρόλο της στην οικοδόμηση διαρκούς ειρήνης. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η εκπαίδευση για την ειρήνη είναι απαραίτητη, όπως η προώθηση της κατανόησης και της αποδοχής, η ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας και επίλυσης συγκρούσεων, η προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, η ανάπτυξη αίσθησης παγκόσμιας ευθύνης, η πρόληψη των συγκρούσεων και η ενίσχυση της ατομικής και συλλογικής ευημερίας.

Η παγκόσμια κοινότητα έχει καταστήσει σαφές ότι η ειρήνη δεν είναι απλώς η απουσία πολέμου, αλλά η παρουσία δικαιοσύνης, ισότητας και αλληλεγγύης, και η εκπαίδευση για την ειρήνη είναι το εργαλείο μέσω του οποίου μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Αν το ίδιο το υπουργείο μας αναιρέσει μια τέτοια σύγχρονη και απαραίτητη πολιτική και κοινωνική επιταγή, σίγουρα θα είναι ένα ιστορικό πισωγύρισμα.

Οι πατρίδες πάντα απειλούνται από τους ρατσιστές και πολεμοχαρείς, όχι από τους ειρηνοποιούς. Όπως ανέφερε ο Γκόντριντ Λάιμπνιτς, Γερμανός φιλόσοφος, μαθηματικός, διπλωμάτης, φυσικός και ιστορικός, που έζησε το 1646 με 1716: « Η κατάργηση του πολέμου και η παγίωση της ειρήνης στον κόσμο αποτελεί ένα από τα πιο ψηλά ιδανικά, προς το οποίο πρέπει να τείνει η ανθρωπότητα». Στην ίδια τροχιά βρίσκεται και ο άρχαιος Ηρόδοτος: «Κανένας δεν είναι τόσο ανόητος που να προτιμάει τον πόλεμο απ' την ειρήνη. Γιατί στον καιρό της ειρήνης τα παιδιά θάβουν τους γονείς τους, ενώ αντίθετα στον καιρό του πολέμου οι γονείς θάβουν τα παιδιά τους». Ας αποφασίσει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού με γνώμονα πάντα το καλό των παιδιών και του τόπου μας, δίχως να αναιρέσει τις αρχές που πρεσβεύει.

*Μέλος ΔΣ Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών