ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΟΛΔΑΤΟΥ*
Ο θεσμός ΔΡΑ.Σ.Ε.+ («Δράσεις Σχολικής και Κοινωνικής Ένταξης+») αποτελεί ένα σημαντικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου, που στοχεύει στη μείωση των κοινωνικών και μαθησιακών ανισοτήτων στο σχολικό περιβάλλον. Μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις, το πρόγραμμα επιδιώκει να στηρίξει μαθητές που προέρχονται από ευάλωτα κοινωνικά σύνολα ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μαθησιακή τους πορεία, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες για όλους.
Ωστόσο, η επιτυχία και η αποτελεσματικότητα του θεσμού εξαρτώνται άμεσα από την επαρκή κατανομή πόρων και ωρών διδασκαλίας. Η ανάγκη για αύξηση των ωρών ΔΡΑ.Σ.Ε.+ στα σχολεία είναι επιτακτική, ώστε να διασφαλιστεί η ουσιαστική στήριξη των μαθητών και η αποτελεσματική εφαρμογή των παιδαγωγικών στρατηγικών που προβλέπει το πρόγραμμα. Στο παρόν άρθρο, θα αναλυθούν τα επιχειρήματα που υποστηρίζουν την αναγκαιότητα της ενίσχυσης του θεσμού και η σημασία της κατανομής ενός εκπαιδευτικού ΔΡΑ.Σ.Ε.+ αποκλειστικά σε κάθε τάξη, με σκοπό τη μεγιστοποίηση του οφέλους για τους μαθητές και τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η σταθερή παρουσία ενός εκπαιδευτικού σε μία τάξη επιτρέπει την ανάπτυξη βαθύτερης κατανόησης των αναγκών και των ιδιαιτεροτήτων κάθε μαθητή. Αυτή η συνεχής επαφή διευκολύνει την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών, δημιουργώντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον μάθησης. Έρευνες έχουν δείξει ότι η σταθερότητα στο διδακτικό προσωπικό συμβάλλει στη βελτίωση της σχολικής επίδοσης και της συμπεριφοράς των μαθητών.
Αντίθετα, η κατανομή ενός εκπαιδευτικού σε πολλές τάξεις μπορεί να οδηγήσει σε αποσπασματική παρέμβαση, περιορίζοντας την ικανότητα του εκπαιδευτικού να παρακολουθεί συστηματικά την πρόοδο των μαθητών και να προσαρμόζει ανάλογα τις διδακτικές μεθόδους. Αυτή η έλλειψη συνέχειας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εκπαιδευτική εμπειρία, δημιουργώντας κενά στη μάθηση και μειώνοντας την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας.
Η συνδιδασκαλία, όπου δύο εκπαιδευτικοί συνεργάζονται στην ίδια τάξη, αποτελεί μια σύγχρονη παιδαγωγική πρακτική που προωθεί τη συμπερίληψη και την εξατομικευμένη μάθηση. Για την επιτυχή εφαρμογή της συνδιδασκαλίας, απαιτείται στενός συντονισμός, κοινός προγραμματισμός και συνεχής επικοινωνία μεταξύ των εκπαιδευτικών. Η ανάθεση ενός εκπαιδευτικού ΔΡΑ.Σ.Ε.+ αποκλειστικά σε μία τάξη διευκολύνει αυτή τη συνεργασία, επιτρέποντας την ανάπτυξη συνεκτικών και αποτελεσματικών διδακτικών στρατηγικών.
Έρευνες υποστηρίζουν ότι η συνδιδασκαλία ενισχύει τη συμπερίληψη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, βελτιώνοντας τόσο την ακαδημαϊκή τους επίδοση όσο και την κοινωνική τους ένταξη. Επιπλέον, η συνδιδασκαλία προσφέρει τη δυνατότητα ανταλλαγής διδακτικών πρακτικών και επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών, δημιουργώντας ένα δυναμικό περιβάλλον μάθησης.
Ωστόσο, η επιτυχία της συνδιδασκαλίας εξαρτάται από την ύπαρξη επαρκούς χρόνου για κοινό σχεδιασμό και αναστοχασμό. Η ανάθεση ενός εκπαιδευτικού ανά τάξη και η πρόβλεψη κοινών μη διδακτικών ωρών για συντονισμό είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή της συνδιδασκαλίας.
Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί ΔΡΑ.Σ.Ε.+ επιβαρύνονται με τη διδασκαλία σε πολλές διαφορετικές τάξεις και αντικείμενα, καθιστώντας δύσκολη την αποτελεσματική εφαρμογή του θεσμού. Η έλλειψη χρόνου για συντονισμό με τον δάσκαλο της τάξης οδηγεί σε κατακερματισμένη και μη συνεκτική παρέμβαση.
Η αύξηση των ωρών ΔΡΑ.Σ.Ε.+ και η ανάθεση ενός εκπαιδευτικού αποκλειστικά σε κάθε τάξη είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η συνέχεια στη μαθησιακή διαδικασία, η ουσιαστική υποστήριξη των μαθητών και η αποτελεσματική εφαρμογή παιδαγωγικών στρατηγικών.
Ο θεσμός έχει ήδη αποδείξει την αξία του στην υποστήριξη των μαθητών που αντιμετωπίζουν μαθησιακές ή κοινωνικές δυσκολίες. Ωστόσο, οι ώρες που διατίθενται σήμερα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων. Επιπλέον, οι αποφάσεις για την κατανομή των ωρών λαμβάνονται από συντονιστές που δεν βρίσκονται εντός του σχολείου, γεγονός που συχνά οδηγεί σε μη ρεαλιστικές κατανομές.
Είναι καιρός το Υπουργείο Παιδείας να προχωρήσει στο επόμενο βήμα για την αναβάθμιση του θεσμού, δίνοντας στα σχολεία τα εργαλεία που χρειάζονται για να εξασφαλίσουν την επιτυχία όλων των μαθητών.
Δημήτρης Σολδάτος
Συμβασιούχος εκπαιδευτικός
