«Υπό τον ήλιον»: Ας γίνει εκεί η επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου

ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ*

Το μάθημα της Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) κατέχει – ή ορθότερα, θα έπρεπε να κατέχει – κεντρική θέση στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα. Εξαιτίας της φύσης και του περιεχομένου του, το μάθημα της ΦΑ είναι το μοναδικό που συνεισφέρει στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών (γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη). Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του μαθήματος της ΦΑ τα παιδιά κατανοούν τα οφέλη της τακτικής άσκησης στην υγεία και μαθαίνουν να απολαμβάνουν την άσκηση εντός και εκτός σχολείου.

Ωστόσο, σε πολλά σχολεία δημοτικής εκπαίδευσης δεν υπάρχουν κατάλληλες αίθουσες ή στέγαστρα σε εξωτερικούς αθλητικούς χώρους, που να επιτρέπουν την ασφαλή διεξαγωγή του μαθήματος της ΦΑ. Συγκεκριμένα, έρευνα που πραγματοποίησε η ΠΟΕΔ κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς 2024-2025 και στην οποία συμμετείχαν 206 από τα 329 δημοτικά σχολεία (63%) έδειξε:

• σε 79 από τα 206 δημοτικά σχολεία που συμμετείχαν στην έρευνα (38%) δεν υπάρχει αίθουσα πολλαπλής χρήσης,
• σε 158 από τα 206 δημοτικά σχολεία που συμμετείχαν στην έρευνα (77%) δεν υπάρχει στέγαστρο στο γήπεδο καλαθόσφαιρας (στο γήπεδο καλαθόσφαιρας μπορεί να διδαχτεί σημαντικό μέρος του περιεχομένου της ΦΑ και όχι μόνο οι δεξιότητες καλαθόσφαιρας),
• στο ένα τρίτο – περίπου – των δημοτικών σχολείων που συμμετείχαν στην έρευνα (63 από 206) δεν υπάρχει ούτε αίθουσα πολλαπλής χρήσης ούτε στέγαστρο στο γήπεδο καλαθόσφαιρας, 
• σε 23 από τα 63 δημοτικά σχολεία που δεν διαθέτουν καμία από τις πιο πάνω υποδομές σκίασης, φοιτούν περισσότερα από 100 παιδιά (102-312 παιδιά).

Όπως γίνεται αντιληπτό από τα πιο πάνω ευρήματα, σε σημαντικό αριθμό δημοτικών σχολείων η διδασκαλία του μαθήματος της ΦΑ γίνεται αποκλειστικά σε εξωτερικούς χώρους χωρίς την ύπαρξη κατάλληλων στεγάστρων. Το γεγονός αυτό έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην υγεία των παιδιών (και των εκπαιδευτικών) όσο και στην ποιότητα διδασκαλίας της ΦΑ. Συγκεκριμένα:

1. Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο μπορεί να οδηγήσει σε θερμική εξάντληση, αφυδάτωση, εγκαύματα, ακόμη και σε θερμοπληξία. Σε χώρες με έντονη ηλιοφάνεια και υψηλές θερμοκρασίες, όπως η Κύπρος, η ανάγκη για σκίαση των εξωτερικών αθλητικών υποδομών είναι απολύτως επιτακτική.
2. Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) κατά τη διάρκεια του μαθήματος της ΦΑ, χωρίς επαρκή προστασία, αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικών δερματικώνπαθήσεων (π.χ. πρόωρη γήρανση του δέρματος, καρκίνος του δέρματος).
3. Η έλλειψη σκίασης επηρεάζει αρνητικά τη συγκέντρωση αλλά και τη διάθεση των παιδιών, οδηγώντας συχνά σε μείωση τόσο της απόδοσης όσο και της συμμετοχής τους στο μάθημα της ΦΑ. Αντί η ΦΑ να αποτελεί ένα ευχάριστο και ωφέλιμο μάθημα, μετατρέπεται σε δοκιμασία, ιδιαίτερα για τα παιδιά των μικρότερων τάξεων του δημοτικού σχολείου.

Επιπρόσθετα, η απουσία κατάλληλων υποδομών σκίασης (π.χ. στέγαστρο στο γήπεδο καλαθόσφαιρας) σε σημαντικό αριθμό δημοτικών σχολείων, συμβάλλει στη διεύρυνση εκπαιδευτικών ανισοτήτων. Ενώ κάποια παιδιά φοιτούν σε πλήρως εξοπλισμένα σχολεία, πολλά παιδιά φοιτούν σε σχολεία που δεν διαθέτουν κατάλληλες αθλητικές υποδομές ή/και κατάλληλες υποδομές σκίασης. Εύλογα εγείρεται ένα ζήτημα «εξάντλησης της υπομονής». Εξάντλησης της υπομονής των παιδιών, των γονιών και των εκπαιδευτικών. Μέχρι πότε;

Συμπερασματικά, η αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης κατάλληλων στεγάστρων στους σχολικούς αθλητικούς χώρους, συνδέεται άμεσα με την προστασία της υγείας παιδιών και εκπαιδευτικών, με την επίδειξη σεβασμού προς ΟΛΑ τα παιδιά, αλλά και με τη βελτίωση της ποιότητας διδασκαλίας του μαθήματος της ΦΑ.

Και επειδή καμιά φορά το βίωμα ξεπερνά τη θεωρία, θα πρότεινα η επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου – ή/και του κάθε συναρμόδιου σώματος – να πραγματοποιηθεί «υπό τον ήλιον». Ίσως έτσι να γίνουν καλύτερα αντιληπτές οι σκιές των παραλείψεών μας ως Κράτος.

*Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης

 Β. Γενικός Οργανωτικός ΠΟΕΔ | Μέλος Κεντρικής Γραμματείας Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών