Το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τις 24 έως τις 27 Απριλίου 2025, αποτέλεσε μια κορυφαία πολιτιστική εκδήλωση που ανέδειξε τη Λάρνακα ως κέντρο ποιητικής δημιουργίας και διαπολιτισμικού διαλόγου. Με τίτλο «Ποιητικές Γέφυρες: Κουλτούρες και Πολιτισμοί», το Φεστιβάλ φιλοξένησε 35 ποιητές και ποιήτριες από την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλες χώρες, προσφέροντας ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων, το οποίο περιλάμβανε ποιητικές αναγνώσεις, μουσικές παραστάσεις, χορευτικά δρώμενα, εργαστήρια δημιουργικής γραφής και συζητήσεις γύρω από τη σύγχρονη ποίηση.
Τη διοργάνωση του φεστιβάλ ανέλαβε η εταιρεία Culture & Art EleTrion LTD, σε συνεργασία με το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Το φεστιβάλ τελούσε υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδας στην Κύπρο και υποστηρίχθηκε από τον Δήμο Λάρνακας, το Υφυπουργείο Πολιτισμού Κύπρου (Μέγας χορηγός) και άλλους πολιτιστικούς φορείς. Επικεφαλής του Φεστιβάλ είναι ο ποιητής και καθηγητής Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος (Πρόεδρος του Φεστιβάλ) και η ποιήτρια και λογοτέχνιδα Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου (Καλλιτεχνική Διευθύντρια).
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας στο Δημοτικό Θέατρο « Γ. Λυκούργος» παρουσίασε η ηθοποιός Μόνικα Μελέκη.
Κεντρική μορφή του φεστιβάλ αποτέλεσε ο τιμώμενος ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης, ένας από τους πιο σημαντικούς και καταξιωμένους εν ζωή Κύπριους ποιητές. Γεννημένος το 1940 στην Κύπρο, έχει εκδώσει δεκαέξι ποιητικές συλλογές, με το έργο του να έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και να έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία, όπως το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Ελλάδας και της Κύπρου, το Διεθνές Έπαθλο Καβάφη στην Αίγυπτο και το Αριστείο Γραμμάτων, Τεχνών και Επιστημών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στο πλαίσιο του φεστιβάλ, δύο διακεκριμένες καθηγήτριες παρουσίασαν εισηγήσεις, φωτίζοντας το έργο του τιμώμενου ποιητή:
Τζίνα Καλογήρου: Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Διδακτικής της στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παρουσίασε την εισήγηση με τίτλο: «Στην άλω του οράματος: μυθιστορίες, μεθιστορίες, παραλογές στην ποίηση του Κυριάκου Χαραλαμπίδη».
Λουίζα Χριστοδουλίδου: Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Παρουσίασε την εισήγηση με τίτλο:
«Η ένδον Αμμόχωστος του Κυριάκου Χαραλαμπίδη και οι κραδασμοί του τόπου: μια κατ’ όναρ επίσκεψις».
Ποιήματα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη απήγγειλαν οι Αναστασία Γαϊτάνου και η Μαρία Κούβαρου.
Πρόγραμμα Εκδηλώσεων
Το φεστιβάλ περιλάμβανε ποικίλες εκδηλώσεις, όπως ποιητικές αναγνώσεις, μουσικές παραστάσεις, θεατρικά δρώμενα, διακαλλιτεχνικές συνεργασίες. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν εργαστήρια δημιουργικής γραφής και συζητήσεις με θέμα τη σύγχρονη ποίηση και τη θέση της στον σημερινό κόσμο.
Στο φεστιβάλ συμμετείχαν 35 ποιητές και ποιήτριες από την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλες χώρες, προωθώντας τη διεθνή συνεργασία και την ανταλλαγή πολιτιστικών εμπειριών. Η παρουσία τους εμπλούτισε το πρόγραμμα και ενίσχυσε τον διαπολιτισμικό διάλογο μέσω της ποίησης. Οι συμμετοχές περιλάμβαναν τους εξής ποιητές και ποιήτριες:
Maria Baranda – Μεξικό/Maria Grazia Calandrone – Ιταλία/Dinu Flamand – Ρουμανία/Svetlana Kalezic Radonjic – Μαυροβούνιο/Iglika Stefanova Peeva – Βουλγαρία/Victor Rodriguez Nunez – Κούβα-ΗΠΑ/ Zoe Skoulding - Μεγάλη Βρετανία
Από την Ελλάδα οι ποιητές και ποιήτριες:
Σουλεϊμάν Αλαγιαλή Τσιαλίκ/Γεωργία Βεληβασάκη/Θοδωρής Γκόνης/Νίκος Ερηνάκης/Λένα Καλλέργη/Χρήστος Κούκης/Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος/Αλέξιος Μάινας ( Ελλάδα-Γερμανία) /Σοφία Περδίκη/Λιάνα Σακελλίου/Μαρία Σφήκα
Από την Κύπρο οι ποιητές και ποιήτριες:
Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου/Στέλλα Βοσκαρίδου/Ευθύβουλος Ευθυβούλου/ Αλεξάνδρα Ζαμπά/ Ιωσήφ Ιωσηφίδης/Φροσούλα Κολοσιάτου/ Κωνσταντίνος Μακρής/Κλεοπάτρα Μακρίδου-Robinet/ Πόπη Μπίσσα/ Όλγα Οικονομίδου/Αφροδίτη Οικονόμου/Ιωάννα Παπαντωνίου/Eλευθέριος Πλουτάρχου /Ειρήνη Σιδερά/Ανδρέας Τιμοθέου/Μαρία Χριστοδούλου/Άνδρη Χριστοφίδου Αντωνιάδου
Η μουσική είχε εξέχουσα θέση στο φεστιβάλ, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή της Στρατιωτικής Μουσικής της Εθνικής Φρουράς. Η μπάντα της Εθνικής Φρουράς, με τη χαρακτηριστική της πειθαρχία αλλά και την καλλιτεχνική της ευαισθησία, απέδωσε γνωστά μουσικά έργα που συνέθεσαν ένα ευπρόσδεκτο πλαίσιο για την ποιητική έκφραση. Το μουσικό πρόγραμμα περιλάμβανε τόσο κλασικές όσο και σύγχρονες ελληνικές και κυπριακές συνθέσεις, αναδεικνύοντας τον διακαλλιτεχνικό χαρακτήρα της διοργάνωσης και δημιουργώντας μια συγκινητική ατμόσφαιρα για τους παρευρισκόμενους ποιητές, θεατές και επισήμους.
Στο Φεστιβάλ, η μουσική δεν λειτούργησε απλώς ως συνοδεία αλλά ως ισότιμος συνοδοιπόρος της ποίησης. Ο Νικόλας Σαββίδης και ο Κυριάκος Κώστας ένωσαν τις νότες τους με τους στίχους, χαρίζοντας στιγμές όπου η μελωδία και ο λόγος συνυπήρξαν σε απόλυτη αρμονία.
Οι σχολές χορού της Κατερίνας Πουπάζη Κοσμά και η Fouetté Ballet School συνέβαλαν με ξεχωριστές χορογραφίες εμπνευσμένες από την ποίηση, ενισχύοντας την πολυδιάστατη καλλιτεχνική εμπειρία. Οι χορευτικές τους παρεμβάσεις δημιούργησαν ποιητικές εικόνες μέσα από την κίνηση, παντρεύοντας αρμονικά την τέχνη του σώματος με την τέχνη του λόγου.
Ιδιαίτερα συγκινητική υπήρξε η συμμετοχή των μαθητών και μαθητριών από διάφορα σχολεία. Το Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος», το Δημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμπου Α΄ και το Περιφερειακό Γυμνάσιο και Λύκειο Λευκάρων παρουσίασαν πρωτότυπες ποιητικές συνθέσεις και θεατρικά δρώμενα εμπνευσμένα από το έργο του Κυριάκου Χαραλαμπίδη, του Κώστα Μόντη, του Γιάννη Ρίτσου και του Μπέρτολτ Μπρεχτ, δίνοντας φωνή στη νέα γενιά και ενδυναμώνοντας τη σύνδεσή της με τον πολιτισμό.
Θερμές ευχαριστίες για την παραγωγική συνεργασία στους/στις εκπαιδευτικούς:
Έλενα Ματσάγγου, Αθηνά Λιασή, Γιώργος Κάρβελλος, Παύλος Παυλικκάς
(Λύκειο Αραδίππου « Τάσος Μητσόπουλος»)
Μαρία Νικολάου (Περιφερειακό Γυμνάσιο και Λύκειο Λευκάρων)
΄Ελενα Θεμιστού, Φλώρα Κώστα Καρούσιου (Δημοτικό Ξυλοτύμπου Α΄)
Αξιοσημείωτη, επίσης, στιγμή του Φεστιβάλ, υπήρξε η θεατρική απόδοση του ποιήματος του Κώστα Μόντη «Όλοι εμείς που γράφουμε στίχους» από το θεατρικό εργαστήρι της Μόνικας Μελέκη.
Την Κυριακή, 27 Απριλίου, τελευταία μέρα του Φεστιβάλ, ο Ανδρέας Διανέλλος έφερε στο προσκήνιο τη δύναμη της σύγχρονης μουσικής έκφρασης με τη ραπ και τον ζωντανό στίχο του. Μέσα από την εμφάνισή του, δημιούργησε μια γέφυρα ανάμεσα στις φωνές του παρελθόντος και του παρόντος με το μέλλον, αποδεικνύοντας πως η ποίηση μπορεί να ανανεώνεται, να εξελίσσεται και να απευθύνεται σε όλες τις γενιές.
Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια της τελευταίας ημέρας του φεστιβάλ, παρουσιάστηκε εισήγηση από την κα Μαργαρίτα Ιωάννου, εκπρόσωπο του Οργανισμού Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων& Πολιτιστικών Σχέσεων / Γραφείο «Δημιουργική Ευρώπη» Κύπρου. Η εισήγηση είχε τίτλο «Ευκαιρίες χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους κλάδους Πολιτισμού» και παρείχε χρήσιμες πληροφορίες για τις διαθέσιμες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις στον πολιτιστικό τομέα, ενθαρρύνοντας τους παρευρισκόμενους καλλιτέχνες και φορείς να αξιοποιήσουν αυτές τις ευκαιρίες για την προώθηση των έργων τους.
Ένας από τους πιο ξεχωριστούς σταθμούς του Φεστιβάλ ήταν ο ποιητικός περίπατος στη Λάρνακα, ο οποίος περιλάμβανε επισκέψεις και απαγγελίες σε ιστορικά και πολιτιστικά σημαντικά σημεία της πόλης: το Κάστρο Λάρνακας, την εκκλησία του Αγίου Λαζάρου, και την πλατεία Ζουχουρί. Ποιητές και ποιήτριες απήγγειλαν ποιήματα σε ανοιχτό διάλογο με τον χώρο, προκαλώντας συγκίνηση και αναστοχασμό στους παρευρισκομένους.
Ξεχωριστή στιγμή αποτέλεσε, επίσης, η δράση του 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας στα Λεύκαρα. Στο συνεδριακό κέντρο Λευκάρων ο Δήμαρχος κ. Σοφοκλής Σοφοκλέους καλωσόρισε θερμά τους ποιητές και τις ποιήτριες. Παιδιά του Περιφερειακού Γυμνασίου και Λυκείου Λευκάρων από το Πρόγραμμα "Σχολείο Πρεσβευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου" παρουσίασαν ποιητικό αφιέρωμα στον Βάσο Λυσσαρίδη, όπου αναγνώστηκε το έργο του και συζητήθηκε η σημασία του ως ποιητή, πολιτικού και μαχόμενου στοχαστή. Ακολούθησε στρογγυλή τράπεζα με τη συμμετοχή ποιητών και ποιητριών, σε μια συζήτηση γύρω από την ποίηση ως πράξη πολιτισμού και κοινωνικής συμμετοχής. Η ξενάγηση στο χωριό συνοδεύτηκε από ποιητικές αναγνώσεις μαθητών και μαθητριών του Περιφερειακού Γυμνασίου και Λυκείου Λευκάρων, με τη μουσική υπόκρουση να ενισχύει το λυρικό στοιχείο της εμπειρίας. Οι δρόμοι, οι αυλές και τα παραδοσιακά καφενεία υποδέχτηκαν τις ποιητικές φωνές, φέρνοντας τους επισκέπτες σε άμεση επαφή με την πολιτιστική ψυχή του τόπου. Αργότερα, οι ποιητές και οι ποιήτριες είχαν την ευκαιρία να μεταγράψουν τις εντυπώσεις, τις μνήμες και τα βιώματά τους σε νέα ποιήματα. Η αλληλεπίδραση με τον τόπο, τους ανθρώπους και την παράδοση αποτυπώθηκε σε έργα που αναμένεται να δημοσιευτούν ως καρπός του Φεστιβάλ.
Το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης σφράγισε για ακόμη μία χρονιά την πολιτιστική ζωή της Κύπρου, αφήνοντας έντονο αποτύπωμα τόσο στους συμμετέχοντες όσο και στο κοινό. Με ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων, αναδείχθηκε η ποίηση ως φορέας έκφρασης, διαλόγου και σύνδεσης με τις τέχνες, την ιστορία και τον τόπο.
Για τις δράσεις του 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας , η δομή πολιτισμού Culture And Art EleTrion LTD ευχαριστεί θερμά για τη στήριξη και τη συνεργασία:
Yφυπουργείο Πολιτισμού (Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού), Δήμος Λάρνακας, Πολιτιστικές Υπηρεσίες Δήμου Λάρνακας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας , Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου (ΥΠΑΝ), Οργανισμός Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Πολιτιστικών Σχέσεων/Γραφείο «Δημιουργική Ευρώπη» Κύπρου, Κυπριακό Κέντρο Μελετών, Δήμος Λευκάρων, Στρατιωτική Μουσική Εθνικής Φρουράς, Λύκειο Αραδίππου, Περιφερειακό Γυμνάσιο και Λύκειο Λευκάρων, Δημοτικό Σχολείο Ξυλοτύμβου Α’, Σχολή χορού Κατερίνας Πουπάζη Κοσμά, Fouette Ballet School, Θεατρικό Εργαστήρι Μόνικας Μελέκη, Το Αίθριον, Γιάννης Διανέλλος POD and COM, Διαδικτυακό περιοδικό Skalatimes, Eκδόσεις Μανδραγόρας, Περιοδικό «Ταξίδι στο Αιγαίο και το Ιόνιο», Σύνδεσμος Κυπρίων Ιταλίας «ΝΗΜΑ»
Επίσης, τους χορηγούς: Petrolina, Mcdonalds, Xenos Travel by Royal Holidays, Μultiklima, Ιερά Μητρόπολη Κιτίου, Αντώνης και Φουλής Ηλεκτραγορά ΛΤΔ, Υπεραγορά Τριαντάφυλλος, Φαρμακείο Nικόλας Ταντελές
Χορηγός Επικοινωνίας ήταν το Ραδιοφωνικό ΄Ιδρυμα Κύπρου. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους δημοσιογράφους Λουκά Χάματσο και Σταύρο Χατζησάββα.
Eυχαριστίες, επίσης, στον ραδιοφωνικό παραγωγό Γιάννη Διανέλλο για την προβολή των δράσεων του Φεστιβάλ.
Επιστημονική Επιτροπή 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας
Τριαντάφυλλος Κωτόπουλος: Πρόεδρος, Καθηγητής Δημιουργικής Γραφής &Νεοελληνικής Λογοτεχνίας , Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Ελλάδα-Ποιητής
Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου Καλλιτεχνική Διευθύντρια, Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης, Κύπρος-Ποιήτρια
Μaria Caracausi: Μέλος, Καθηγήτρια Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο Palermo, Ιταλία
Αλεξάνδρα Ζαμπά: Μέλος, Ποιήτρια, Μεταφράστρια-Πρόεδρος Συνδέσμου Κυπρίων Ιταλίας ΝΗΜΑ
Δρ Ιωσήφ Ιωσηφίδης: Μέλος, Ποιητής, Τέως Πρόεδρος ΄Ενωσης Λογοτεχνών
Τζίνα Καλογήρου: Μέλος, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελλάδα
Κώστας Κρεμμύδας: Μέλος, Υπεύθυνος εκδόσεων «Μανδραγόρας», Ποιητής
Βασίλης Σαμπατακάκης: Μέλος, Καθηγητής Νέων Ελληνικών, Πανεπιστήμιο Lund, Σουηδία-Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών
Λουίζα Χριστοδουλίδου: Μέλος, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Οργανωτική Επιτροπή 4ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας
Eλένη Αρτεμίου Φωτιάδου Καλλιτεχνική Διευθύντρια
Παύλος Ανδρέου Ασκούμενος δικηγόρος-Ποιητής
Μαίρη Αντωνίου Ταξιδιωτική σύμβουλος
Αντρέας Γερολέμου Μουσικός, Διευθυντής Φωνητικού Συνόλου Λάρνακας
΄Αθως Καζαντζής Δημοτικός Σύμβουλος, Πρόεδρος Επιτροπής Πολιτισμού
Μόνικα Μελέκη Ηθοποιός, Σκηνοθέτις, Δημοτική Σύμβουλος
Αθηνά Πανταζή Φιλόλογος
Γιώργος Σαββίδης Εκπαιδευτικός
Ειρήνη Σιδερά Χημικός, Ποιήτρια
Αντρέας Τιμοθέου Εκπαιδευτικός , Ποιητής
Γαβριέλα Φωκά Εκπαιδευτικός
Μαρία Χριστοδούλου Εκπαιδευτικός, Ποιήτρια