«Μια επιστημονικά τεκμηριωμένη παρέμβαση από τον Σύνδεσμο Κοινωνικών Λειτουργών Κύπρου»
Με ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Κύπρου αναφέρει:
«Η εισαγωγή του θεσμού του Κοινωνικού Λειτουργού στο σχολικό πλαίσιο δεν αποτελεί απλώς μια επιθυμητή ενίσχυση των υπαρχουσών δομών, αλλά μια θεμελιώδη ανάγκη που απορρέει από τη σύγχρονη επιστημονική γνώση, τη διεθνή εμπειρία και τις αυξανόμενες κοινωνικές προκλήσεις που επηρεάζουν το σχολικό περιβάλλον. Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής (Σ.Ε.Α.) και ΟΕΛΜΕΚ, φαίνεται να υιοθετεί μια αμυντική στάση διαχρονικά απέναντι σε μια προοδευτική και απαραίτητη μεταρρύθμιση, επιχειρώντας να διατηρήσει το υπάρχον καθεστώς εις βάρος της ολιστικής και διεπιστημονικής προσέγγισης που απαιτεί η σύγχρονη σχολική πραγματικότητα.
«Μια επιστημονικά τεκμηριωμένη παρέμβαση από τον Σύνδεσμο Κοινωνικών Λειτουργών Κύπρου»Η τοποθέτηση Κοινωνικών Λειτουργών στις σχολικές μονάδες δεν συνιστά αντικατάσταση ή υποβάθμιση του ρόλου των Καθηγητών Σ.Ε.Α., αλλά έρχεται να καλύψει ένα εξαιρετικά κρίσιμο κενό: την κοινωνική διάσταση των προβλημάτων των μαθητών, την έγκαιρη ανίχνευση παραγόντων κινδύνου και την αποτελεσματική διαχείριση καταστάσεων κρίσης. Η άρνηση ή η υποβάθμιση του ρόλου του Κοινωνικού Λειτουργού μέσα στη σχολική μονάδα ισοδυναμεί με εθελοτυφλία απέναντι στις αυξανόμενες κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι οικογένειές τους. Οι Καθηγητές Σ.Ε.Α., παρόλο που επιτελούν σημαντικό έργο, δεν διαθέτουν την εξειδίκευση που απαιτεί η κοινωνική διαχείριση τέτοιων περιστατικών.
Ο Κοινωνικός Λειτουργός ως θεμελιώδης πυλώνας της ολιστικής μαθητικής υποστήριξης
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει καταδείξει επανειλημμένα τη σημασία της ύπαρξης Κοινωνικών Λειτουργών στις σχολικές μονάδες, όπως εφαρμόζεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Κοινωνικών Λειτουργών (IFSW) και τον Αμερικανικό Σύνδεσμο Σχολικών Κοινωνικών Λειτουργών (SSWA), οι Κοινωνικοί Λειτουργοί στο σχολείο διαδραματίζουν έναν αναντικατάστατο ρόλο στη:
- “Διαχείριση κοινωνικών προβλημάτων μαθητών”:Ενδοοικογενειακή βία, κακοποίηση, παραμέληση, φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός επηρεάζουν δραματικά τη σχολική προσαρμογή και την ακαδημαϊκή πορεία των παιδιών. Ο Κοινωνικός Λειτουργός διαθέτει τις εξειδικευμένες δεξιότητες και τη διασύνδεση με κοινωνικές υπηρεσίες για να αντιμετωπίσει αυτές τις καταστάσεις.
- “Παρέμβαση σε κρίσεις και πρόληψη σχολικής βίας”: Σε καταστάσεις κρίσεων, όπως περιστατικά ενδοσχολικής βίας, αυτοκτονικού ιδεασμού ή σοβαρών ψυχοκοινωνικών προβλημάτων, η παρουσία ενός εξειδικευμένου επαγγελματία με κατάρτιση στη διαχείριση κρίσεων είναι καθοριστική. Οι Καθηγητές Σ.Ε.Α., παρόλο που επιτελούν σημαντικό έργο, δεν διαθέτουν την εξειδίκευση που απαιτεί η κοινωνική διαχείριση τέτοιων περιστατικών.
- “Ενίσχυση της διασύνδεσης σχολείου-οικογένειας-κοινότητας”: Ο Κοινωνικός Λειτουργός λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ του σχολείου, της οικογένειας και της κοινότητας, προωθώντας την οικογενειακή υποστήριξη, την κοινωνική ενσωμάτωση και τη συνολική ευημερία των μαθητών και οικογενειών τους, εφαρμόζοντας τις επιστημονικές μεθόδους της Κοινωνικής Εργασίας.
- “Υποστήριξη μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες”: Πολλοί μαθητές αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικά εμπόδια που καθιστούν δύσκολη την εκπαιδευτική τους πορεία. Ο Κοινωνικός Λειτουργός συμβάλλει στη διαμόρφωση προσαρμοσμένων υποστηρικτικών παρεμβάσεων σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους και άλλους επαγγελματίες αρμόδιων υπηρεσιών.
Θεσμικό πλαίσιο εργοδότησης Κοινωνικών Λειτουργών
Ο Κοινωνικός Λειτουργός θα εργοδοτείται από το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, διασφαλίζοντας έτσι την ομαλή ένταξή του στις εκπαιδευτικές δομές και τη συνεργασία του με τις υπόλοιπες ειδικότητες που δραστηριοποιούνται στον σχολικό χώρο. Η ύπαρξη θεσμικής εποπτείας από το Υπουργείο Παιδείας εξασφαλίζει:
- Την τήρηση σαφών πρωτοκόλλων και διαδικασιών παρέμβασης.
- Την πλήρη εναρμόνιση με την Εθνική Στρατηγική για την Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στα Σχολεία.
- Την άμεση διασύνδεση με τις υφιστάμενες υποστηρικτικές δομές του Υπουργείου, όπως η Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων.
Η διεθνής εμπειρία επιβεβαιώνει ότι η παρουσία Κοινωνικών Λειτουργών υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στη μείωση της σχολικής βίας, στη βελτίωση της μαθητικής επίδοσης και στην ενίσχυση της ψυχοκοινωνικής ευημερίας των παιδιών.
Η αντίδραση του Σ.Ε.Α.: Έλλειψη επιστημονικής βάσης και συντεχνιακή λογική
Η επιχειρηματολογία του Σ.Ε.Α. αποδεικνύεται ελλιπής και στερούμενη επιστημονικής βάσης. Ο ισχυρισμός ότι οι Καθηγητές Σ.Ε.Α. καλύπτουν ήδη τις ανάγκες που έρχεται να καλύψει ο Κοινωνικός Λειτουργός αγνοεί πλήρως τη διάκριση μεταξύ των δύο επαγγελματικών ρόλων.
Επιπλέον, η στάση του Σ.Ε.Α. αποκαλύπτει μια ‘συντεχνιακή λογική’, η οποία δεν προάγει το συμφέρον των μαθητών αλλά στοχεύει στη διατήρηση ενός μονοπωλίου στην παροχή μαθητικής υποστήριξης. Η Πολιτεία δεν μπορεί να υποκύψει σε τέτοιου είδους πιέσεις όταν διακυβεύεται η ψυχοκοινωνική ευημερία των παιδιών.
Συμπέρασμα: Η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση
Η εισαγωγή του θεσμού του Κοινωνικού Λειτουργού στα σχολεία δεν αποτελεί απλή πρόταση πολιτικής αλλά επιβεβλημένη ανάγκη που βασίζεται στη σύγχρονη επιστημονική γνώση και στη διεθνή πρακτική.
Η Πολιτεία οφείλει να παραμείνει αμετακίνητη στη στρατηγική της και να ενισχύσει το εκπαιδευτικό σύστημα με τον θεσμό του Κοινωνικού Λειτουργού, χωρίς να υποκύψει σε συντεχνιακές πιέσεις και αναχρονιστικές αντιλήψεις. Η διεθνής εμπειρία είναι αδιαμφισβήτητη: η πολυεπιστημονική συνεργασία μέσα στο σχολείο αποτελεί τη μόνη αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπιση των σύγχρονων εκπαιδευτικών και κοινωνικών προκλήσεων.
Η κοινωνική ευημερία των μαθητών και η εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων δεν μπορεί να παραμείνει όμηρος φοβικών ή κοντόφθαλμων αντιδράσεων. Ο θεσμός του Κοινωνικού Λειτουργού στο σχολείο είναι αναγκαίος, είναι επιβεβλημένος και πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης».
