Σύνταξη και εφάπαξ φιλοδώρημα εκπαιδευτικών για υπηρεσία μετά την 31/12/2012

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*   

Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι είχαν μόνιμη θέση στη δημόσια υπηρεσία πριν ή κατά την 30^η Σεπτεμβρίου 2011¹  εντάσσονται στο επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων του δημοσίου και θεμελιώνουν συνταξιοδοτικά δικαιώματα με βάση τους νόμους που ίσχυαν πριν το μνημόνιο για την υπηρεσία τους μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου 2012, ενώ τα αντίστοιχα δικαιώματα που θεμελιώνουν για υπηρεσία μετά το χρονικό αυτό ορόσημο είναι εμφανώς μειωμένα. Για τους σκοπούς της μελέτης αυτής τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που θεμελιώνονται για υπηρεσία μετά την 31/12/2012 θα αναφέρονται με την ορολογία σύνταξη Β και εφάπαξ Β.

Ύψος σύνταξης Β και εφάπαξ Β:

1. Σύνταξη Β: Για την υπηρεσία από την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά  θεμελιώνεται ετήσια σύνταξη με βάση συντελεστή ενός οκτακοσιοστού (1/800) του μέσου όρου των ακαθάριστων συντάξιμων απολαβών του συνόλου των μηνών συντάξιμης υπηρεσίας του εκπαιδευτικού, μέχρι την ημερομηνία αφυπηρέτησής του, αναπροσαρμοσμένων με την αξία της εκάστοτε ισχύουσας ασφαλιστικής μονάδας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για κάθε συμπληρωμένο μήνα συντάξιμης υπηρεσίας².
2. Εφάπαξ Β: εφάπαξ ποσό ίσο με την ετήσια σύνταξη Β πολλαπλασιαζόμενη επί δεκατέσσερα (14) και διαιρούμενου του ποσού που προκύπτει διά τρία³. (3)

Επεξηγήσεις

1. Ο υπολογισμός της σύνταξης Β με βάση το μέσο όρο των απολαβών ολόκληρης της υπηρεσίας και όχι τον τελευταίο μισθό, οδηγεί σε κατά προσέγγιση απώλεια 25% σε σχέση με τη σύνταξη Α.⁴

2. Με βάση τα όσα αναφέραμε στην επεξήγηση (1) οδηγούμαστε στον πιο κάτω κατά προσέγγιση τύπο της σύνταξης Β:

Σύνταξη Β = Μήνες υπηρεσίας στο δημόσιο μετά τις 31/12/2012 επί τελευταίο μισθό πριν την αφυπηρέτηση επί 0,75 και όλο δια οκτακόσια (800)

3. Ο προσεγγιστικός τύπος της επεξήγησης δύο (2) ισχύει νοουμένου ότι ο εκπαιδευτικός δεν θα αφυπηρετήσει πρόωρα. Σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης ισχύουν περεταίρω αναλογιστικές μειώσεις στη σύνταξη Β ανάλογα με το πόσο πρόωρη είναι η αφυπηρέτηση⁵.

4. Η ελάχιστη ηλικία έναρξης καταβολής της σύνταξης Β είναι το 2018 επτά έτη πριν την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης και αυξάνεται  έξι μήνες κατ’ έτος μέχρι το 2022 όπου θα σταθεροποιηθεί στα πέντε έτη⁶ πριν από την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης.

5. Εφάπαξ Β = μηνιαία σύνταξη Β επί πενήντα έξι⁷ (56).

6. Το εφάπαξ Β για υπηρεσία μετά τις 31/12/2012  υπόκειται σε φόρο εισοδήματος⁸.

7. Το εφάπαξ Β μπορεί να μεταβληθεί τμηματικά ή ολικά σε σταθερό μηνιαίο ποσό με βάση συντελεστές που αναφέρονται στον Περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων των κρατικών υπαλλήλων Νόμο.⁹

8. Το εφάπαξ Β υπόκειται σε περεταίρω αναλογιστική μείωση σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης. Το ποσοστό μείωσης του εφάπαξ Β είναι τόσο μεγαλύτερο όσο πιο πρόωρη είναι αφυπηρέτηση¹º.

9. Η ελάχιστη ηλικία καταβολής του Εφάπαξ Β είναι το 2018 τα δεκαεπτά χρόνια πριν την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης. Η ηλικία αυτή αυξάνεται μέχρι το 2022 στα δεκαπέντε έτη προ της ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησης¹¹.

10. Ο αριθμός των μηνών υπηρεσίας πριν και μετά τις 31/12/2012, που μετρούν για το επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων, ισούνται με τετρακόσιους (400). Μετά τη συμπλήρωση των 400 μηνών ο εκπαιδευτικός δεν εντάσσεται σε επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων και θεμελιώνει συνταξιοδοτικά δικαιώματα με βάση τις πλήρεις εισφορές του στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

11. Κάθε μήνας υπηρεσίας μετά τις 31/12/2012 θεμελιώνει πολύ λιγότερα συνταξιοδοτικά δικαιώματα σε σχέση με τα αντίστοιχα δικαιώματα που θεμελιώνει ένας μήνας υπηρεσίας πριν  την ημερομηνία αυτή. Συνακόλουθα, όσο πιο αργά μπήκε στη δημόσια εκπαιδευτική υπηρεσία ένας εκπαιδευτικός, τόσο μικρότερα συνταξιοδοτικά δικαιώματα έχει.

Για να απλοποιήσουμε τα πιο πάνω και να βοηθήσουμε τους αναγνώστες δίνουμε το πιο κάτω παράδειγμα κατά προσέγγισης υπολογισμού συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων εκπαιδευτικού. Τονίζουμε όμως ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, ανάλογα με τη θέση, την ηλικία αφυπηρέτησης, τον τελευταίο μισθό και άλλες συναφείς παραμέτρους.

Σημειώσεις

1. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 13.
2. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 7.-(1) (β) (i).
3. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 7.-(1) (β) (ii).
4. “Μια συντηρητική εκτίμηση του μέσου όρου μισθού καριέρας ενός υπαλλήλου, για σκοπούς ενός κατά προσέγγιση υπολογισμού, που χρησιμοποιείται ευρέως από την εφαρμογή των προνοιών της νέας νομοθεσίας την 1/1/2013, είναι η εφαρμογή της ίδιας φόρμουλας που ισχύει για το πρώτο μέρος της υπηρεσίας μέχρι τις 31/12/2012 αλλά με συντάξιμες απολαβές που αντιστοιχούν στο 75% των τελευταίων συντάξιμων απολαβών κατά την αφυπηρέτηση του υπαλλήλου.” Απάντηση του Προϊστάμενου Διεύθυνσης Προσωπικών Απολαβών και Συντάξεων Γενικού Λογιστηρίου σε επιστολή του Υποφαινόμενου.
5. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 11.-(1), Πίνακας 3.
6. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 10.-(3) (γ), Πίνακας 2. Για τους δάσκαλους που αφυπηρετούν υποχρεωτικά στα 62 έτη, αυτό σημαίνει ότι η ελάχιστη ηλικία έναρξης καταβολής της σύνταξης Β θα φτάσει τα 57 έτη το 2022.
7. Εφάπαξ Β:  ποσό ίσο με την ετήσια σύνταξη Β ( δώδεκα φορές τη μηνιαία σύνταξη ) πολλαπλασιαζόμενη επί δεκατέσσερα (14) και διαιρούμενου του ποσού που προκύπτει διά τρία (3). Άρα εφάπαξ Β = ( 12 Χ 14 ) : 3 = 56 μηνιαίες συντάξεις Β.
8. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 8.
9. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 7.-(1) (β) (ii), Πίνακας 1.
10. Ν. 216 (Ι)/2012 άρθρο 11.-(1), Πίνακας 3.
11. Δεδομένου ότι οι δάσκαλοι αφυπηρετούν υποχρεωτικά στα 62 έτη, η ελάχιστη ηλικία καταβολής του Εφάπαξ Β θα αυξηθεί από τα 45 έτη που είναι σήμερα στα 47 έτη.

*Μέλος Δ.Σ. ΑΚΙΔΑ 2017 - 2020