ΤΗΣ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ*
Το θέατρο, εκτός από την μορφή που όλοι ξέρουμε, μπορεί να γίνει και ένα εξαιρετικό εκπαιδευτικό εργαλείο, που θα βοηθήσει στην προετοιμασία των παιδιών για να αποκτήσουν πνευματικές, κοινωνικές ηθικές και συναισθηματικές αξίες, οι οποίες θα διαμορφώσουν ολοκληρωμένους και ενεργούς πολίτες για την δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας.
Η αξιοποίηση των τεχνικών του εκπαιδευτικού δράματος μπορούν να βοηθήσουν και να εμπλουτίσουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να βοηθήσουν συγκεκριμένα δραματικά κείμενα που, μαζί με τις τεχνικές του εφαρμοσμένου θεάτρου, συγκροτούν μια κοινωνική πράξη που επιδιώκει κάποια αλλαγή. Η αλλαγή αυτή μπορεί να δώσει νέα πνοή στην εκπαίδευση και να αποτελέσει ένα παιδαγωγικό εργαλείο για αισθητική αγωγή, κάτι που, αν επενδύσουμε σε αυτό, θα έχουμε στο μέλλον πολίτες που θα αγαπούν και θα βάλουν στην ζωή τους την καλαισθησία.
Επίσης διδακτικά, το θέατρο έχει διπλή υπόσταση: Έχει σαν βάση το παιχνίδι και παραπέμπει σε ευχαρίστηση, επιβάλει όμως και την πειθαρχία που χρειάζεται στην θεατρική τέχνη. Σημαντικό ρόλο, επίσης, παίζει η ισορροπία μεταξύ των δύο κεντρικών όρων, το θέατρο και την παιδαγωγική, χωρίς να χάνουν την αυτοτέλεια τους.
Η ένταξη του θέατρου στην καθημερινότητα του σχολείου μπορεί να αποτελέσει εργαλείο απελευθέρωσης. Τα πιο πολλά παιδιά έχουν μια δυσκολία να νιώθουν άνετα με τον εαυτό τους στον χώρο του σχολείου. Δηλαδή να έχουν αυτοπεποίθηση με γνώμονα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους. Η αληθινή αυτοπεποίθηση περιλαμβάνει αυτογνωσία και μέσα από αυτό το πρίσμα να νιώθουμε όμορφα με τον εαυτό μας και να έχουμε πίστη στις δυνάμεις μας για να μπορούμε να δρούμε με αυτοπεποίθηση μέσα στο κοινωνικό σύνολο, ειδικά στον μικρόκοσμο του σχολείου.
Αυτό είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με το θέατρο και τις τεχνικές που έχουμε στην διάθεση μας για να βοηθήσουμε τα παιδιά να απελευθερωθούν από την πίεση και το άγχος, που μπορεί νιώθουν στο ανταγωνιστικό περιβάλλον του σχολείου κάτι το όποιο δεν θα έπρεπε να είναι έτσι , αλλά δυστυχώς αυτό δεν φαίνεται να αλλάζει. Γι’ αυτό θα πρέπει να θωρακίσουμε τα παιδιά μας με ψυχική ανθεκτικότητα και δύναμη για να μπορούν να έχουν μιαν ωραία σχολική ζωή, πρόοδο και ηθική ικανοποίηση από την επίτευξη στόχων.
Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα μπορούν να επιτευχθούν με την ένταξη του θεάτρου στην εκπαίδευση. Μπορούν να γίνουν θαύματα με την τεχνική του παιχνιδιού ρόλων και ο λόγος είναι απλός: Το παιδί μόλις αντιληφθεί ότι μπορεί να γίνει ρόλος και να υποδυθεί κάποιον άλλον απελευθερώνεται και νιώθει άνετα να βγάλει από μέσα του καταπιεσμένα συναισθήματα. Το θέατρο είναι μια τέχνη ζωντανή, μια τέχνη βιωματική που έχει την δύναμη να μεταφέρει συγκλονιστικά συναισθήματα για αυτό έχει και καθηλωτική δύναμη και γοητεία που μπορεί να προσφέρει γνώση και πνευματική ανάπτυξη.
Όπως έλεγε ο Γκαίτε: «Όταν οι τέχνες έχουν γιορτή, τότε γίνεται θέατρο». Μέσα από την θεατρική πράξη τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή με τις τέχνες γενικότερα και θα ενεργοποιήσουν τα χαρίσματά τους. Ταυτόχρονα το θέατρο ως εκπαιδευτικό εργαλείο ενώνει τα παιδιά με τις παραδόσεις με την συνέχεια μας ως λαού με την ιστορία και την λογοτεχνία. Μέσα από την θεατρική διδασκαλία ενθαρρύνεται η ανάπτυξη του γραψίματος και του διαβάσματος. Το θέατρο είναι συλλογική δουλειά για αυτό και μέσα από αυτό καλλιεργείται το κοινό καλό και άλλες διαχρονικές αξίες που μας δίνονται απλόχερα όταν καταπιαστούμε με αυτό.
Η αυτοέκφραση είναι ανάγκη του ανθρώπου από την αρχαιότητα. Το θέατρο δίνει φωνή στο συναίσθημα και πλουτίζει τις εμπειρίες των παιδιών που με την βοήθεια του θεάτρου θα κατανοήσουν βαθιά τον εαυτό τους και τον κόσμο. Η δημιουργία ενός μοντέλου εκπαίδευσης που θα χρησιμοποιεί το θέατρο και τις τέχνες θα έχει απίστευτα οφέλη για τα παιδιά μας, και τα οφέλη αυτά θα φέρουν αποτελέσματα μακροπρόθεσμα και σε όλα τα επίπεδα και μαθησιακά και σε θέματα αυτοέκφρασης και αυτοπεποίθησης.
* Καθηγήτρια Θεάτρου, Ρητορικής, Κοινωνικών και Επικοινωνιακών δεξιοτήτων, Ηθοποιός και συγγραφέας
