ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΕΛΠΙΔΩΡΟΥ*
ΠΩΣ ΘΑ ΗΘΕΛΕΣ ΝΑ ΗΤΑΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ Η ΖΩΗ ΣΟΥ;
Αν σκέφτεσαι να κάνεις αλλαγές στη ζωή σου για το καλύτερο, ένας τρόπος να ξεκινήσεις είναι προσδιορίζοντας τους στόχους σου. Πιθανόν να ελπίζεις να βρεις κάποιο είδος ευτυχίας ή συναισθηματικής «ευημερίας» που μπορεί να μοιάζει με ένα συνδυασμό των παρακάτω:
• Να έχεις μια αίσθηση ελευθερίας
• Να έχεις αυτοπεποίθηση
• Να έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου
• Να είσαι χαρούμενη όταν ξυπνάς το πρωί
• Να έχεις στόχους και να δουλεύεις προς εκπλήρωση αυτών των στόχων
• Να έχεις μια αίσθηση σκοπού και νοήματος στη ζωή σου
• Να έχεις ικανοποιητικές διαπροσωπικές σχέσεις.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΔΥΣΤΥΧΙΑ;
Αν σκέφτεσαι να αλλάξεις τη ζωή σου, μπορεί να αισθάνεσαι ένα συνδυασμό των παρακάτω στοιχείων:
• Λύπη, λήθαργο, ή κατάθλιψη
• Φόβο
• Μοναξιά
• Άγχος
• Προβλήματα στις σχέσεις σου
• Δεν παίρνεις αυτό που θέλεις από τη ζωή; απογοήτευση στην προσπάθεια εκπλήρωσης των στόχων σου
• Δεν ενδιαφέρεσαι αρκετά για να έχεις στόχους
• Υπερβολική χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών
ΠΩΣ ΘΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΟΥ;
Όταν αποφασίσεις να αλλάξεις τη ζωή σου, δοκίμασε τις παρακάτω ιδέες:
• Εξερεύνησε τα συναισθήματα σου. Γράψε σε ένα ημερολόγιο, μίλα σε κάποιο άτομο που εμπιστεύεσαι, ή δούλεψε μαζί με κάποιο επαγγελματία ψυχικής υγείας.
• Οραματίσου το μέλλον σου. Δημιούργησε ένα κολλάζ, κάνε φαντασιώσεις για το μέλλον σου, μίλα σε κάποιο φίλο ή ψυχολόγο, ή ερεύνησε τις διάφορες πιθανότητες και επιλογές που υπάρχουν γύρω σου.
• Εξερεύνησε ευχές, επιθυμίες και όνειρα. Μίλα σε κάποιο άτομο που εμπιστεύεσαι, ή δούλεψε μαζί με κάποιο επαγγελματία ψυχικής υγείας.
• Γίνε ανοικτή σε νέες ιδέες. Παρακολούθησε ένα μάθημα, ταξίδεψε, πες «ΝΑΙ» σε πράγματα τα οποία μπορεί να απέφευγες στο παρελθόν.
• Ψάξε για «αδελφά-πνεύματα». Απέφευγε τους ανθρώπους που σε κάνουν να νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου, ψάξε αυτούς που σε κάνουν να «ανθίζεις», ή απευθύνσου σε αυτούς που έχουν παρόμοια ενδιαφέροντα και όνειρα
• Δοκίμασε κάτι διαφορετικό. Εσκεμμένα αγόρασε καινούργια αντικείμενα, δοκίμασε διαφορετικές μάρκες ή στυλ ένδυσης, ψώνισε σε διαφορετικά καταστήματα, κάνε το αντίθετο από ότι κάνεις συνήθως, παρακολούθησε διαφορετικές ταινίες, ή διάβασε διαφορετικά είδη βιβλίων ή περιοδικών.
• Θέσε στόχους. Μάθε πώς να θέτεις χρήσιμους στόχους, βάλε αυτούς τους στόχους και δούλεψε πάνω στην εκπλήρωση αυτών των στόχων, αξιολόγησε την πρόοδο σου σε τακτά χρονικά διαστήματα, επιβράβευσε τον εαυτό σου για την επίτευξη του κάθε στόχου.
• Κάνε ένα βήμα κάθε φορά. Μοίρασε τους στόχους σου σε μικρά κομμάτια και κάνε ένα μικρό βήμα κάθε μέρα, αρχίζοντας τώρα!
• Να είσαι σε επιφυλακή για μαθήματα από τη ζωή. Υπενθύμισε τον εαυτό σου ότι οι εμπειρίες της ζωής δεν είναι κατ’ ανάγκη καλές ή κακές, αλλά μαθήματα που παίρνουμε και μας βοηθούν για το υπόλοιπο της ζωής μας.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΠΙΘΑΝΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ;
Έχεις ποτέ παρατηρήσει ότι όταν σκέφτεσαι να αλλάξεις τη ζωή σου αισθάνεσαι μια αντίσταση; Μερικοί άνθρωποι δηλώνουν ότι όχι μόνο αισθάνονται μια αντίσταση στην αλλαγή, αλλά κάνουν και πράγματα που τους επιτρέπουν να διατηρούν στη ζωή τους πράγματα με τα οποία έχουν εξοικειωθεί, όπως, για παράδειγμα, αρχίζουν δίαιτα και μετά τρώνε μια σοκολάτα την πρώτη ημέρα της δίαιτας τους ή αποφασίζουν να σταματήσουν το κάπνισμα αλλά την ίδια ημέρα αποφασίζουν να καπνίσουν ένα τσιγάρο.
Παρακάτω προσφέρονται έξι αποτελεσματικές στρατηγικές που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να κάνεις τον εαυτό σου να αντιστέκεται λιγότερο στις επικείμενες αλλαγές:
1. Απέβαλε το συναισθηματικό «θόρυβο.» Ο θόρυβος μπορεί να νοηματοδοτεί μια αβεβαιότητα. Η συσσώρευση διαφόρων «πραγμάτων» μπορεί να σε εμποδίζει από το να δεσμευτείς στο να κάνεις σημαντικά πράγματα για τον εαυτό σου και τη ζωή σου. Αν διατηρείς αρκετά «μισό-ξεκινημένα» σχέδια ή στόχους, τότε μπορεί να είναι δύσκολο για σένα να εστιαστείς στα πραγματικά σημαντικά πράγματα που αφορούν τη ζωή σου.
2. Άρχισε μικρά. Το να σκέφτεσαι τον τελικό σου στόχο μπορεί να είναι πολύ συντριπτικό, γι’ αυτό διαχειρίσου την αντίσταση σου με το να επιλέξεις ένα μικρό κομμάτι του τελικού σου στόχου και να δουλέψεις προς εκπλήρωση αυτού του κομματιού από σήμερα. Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι ο στόχος σου είναι να χάσεις 20 κιλά. Το να επιτεύξεις αυτό το στόχο μπορεί σίγουρα να φαίνεται αδύνατο, όμως θα σου φανεί πολύ πιο δυνατό αν πεις στον εαυτό σου, «Θα χάσω 5 κιλά μέχρι τη Χ ημερομηνία.»
3. Απέβαλε ή διαφοροποίησε τις πεποιθήσεις που σε αποδυναμώνουν. Διαπίστωσε και αναγνώρισε τις πεποιθήσεις που σε κρατούν από το να είσαι επιτυχημένη. Για να αποβάλεις αυτές τις πεποιθήσεις ρώτα τον εαυτό σου, «Υπάρχουν κάποια στοιχεία/ αποδείξεις που να αποδεικνύουν ότι αυτή η πεποίθηση είναι αληθινή;» Κάνε μια λίστα με όλα τα στοιχεία υπέρ και κατά της κάθε δυσλειτουργικής πεποίθησης.
4. Υπενθύμισε στον εαυτό σου όλες τις διαθέσιμες επιλογές. Πάντα έχεις εναλλακτικές λύσεις και τη δύναμη να διαλέξεις αναμεταξύ αυτών των εναλλακτικών λύσεων.
5. Ανέλαβε την ευθύνη γι’ αυτό που θέλεις. Κοίταξε για σημάδια ότι ρίχνεις το φταίξιμο για την τωρινή σου κατάσταση στους άλλους ή δεν παραδέχεσαι λάθη του παρελθόντος. Αναγνώρισε τα και προχώρα με τη ζωή σου.
6. Οραματίσου το μέλλον. Ένας δημιουργικός τρόπος για να το κατορθώσεις αυτό είναι ο ακόλουθος: Γράψε μια φανταστική «διάσκεψη τύπου» για τον εαυτό σου, βάζοντας ως ημερομηνία αυτής της «διάσκεψης» δύο χρόνια από σήμερα. Κάνε την ανακοίνωση στη «διάσκεψη τύπου» το πιο ασυνήθιστο γεγονός που μπορείς να σκεφτείς. Δεν έχει σημασία αν αυτό το γεγονός (ή η ανακοίνωση) μοιάζει ως εξαιρετικά απίθανο σε σένα. Το σημαντικό είναι ότι θα είναι ενθουσιαστικό να το φανταστείς. Για παράδειγμα, η «διάσκεψη τύπου» μπορεί να ξεκινήσει με τα ακόλουθα: “Σας κάλεσα όλους σήμερα, γιατί έχω να κάνω μια πολύ σημαντική ανακοίνωση όσον αφορά τον εαυτό μου, τη ζωή μου και το μέλλον μου. Από σήμερα έχω αποφασίσει ότι ………………»
ΠΟΤΕ ΝΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΝΑ ΛΑΒΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΣΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ;
Μερικές φορές είναι πολύ βοηθητικό να συνεργαστείς με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για να σε βοηθήσει καθώς περνάς τη διαδικασία της αλλαγής. Παρακάτω προσφέρονται κάποιο τρόποι οι οποίοι θα σε βοηθήσουν να αναγνωρίσεις το πότε μια τέτοια βοήθεια μπορεί να είναι αναγκαία:
• Δοκίμασες πολλά και διάφορα πράγματα αλλά το πρόβλημα παραμένει.
• Θέλεις να βρεις μια λύση σύντομα παρά αργότερα.
• Έχεις σκέψεις να κάνεις κακό στον εαυτό σου ή στους άλλους.
• Έχεις συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους ή κάποιας άλλης ψυχολογικής διαταραχής που παρεμβαίνουν σημαντικά στην καθημερινή σου λειτουργικότητα και την ποιότητα της ζωής σου (π.χ., οι σχέσεις σου έχουν επηρεαστεί αρνητικά, η σωματική σου υγεία έχει επηρεαστεί, η επαγγελματική σου λειτουργικότητα ή/και αποτελεσματικότητα έχει μειωθεί).
*Εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος
Λειτουργός Υπηρεσίας Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας
