Ένα ταξίδι στον χρόνο… ένα ταξίδι που ενώνει το παρελθόν μας με το παρόν, καθώς λαοί που ξεχνούν την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι να χαθούν. «Νέα από πατρίδα-Τα παιδιά δεν ξεχνούν είναι ο πρωτότυπος τίτλος της εφημερίδας των μαθητών/τριών της Στ΄ τάξης του Α΄ Δημοτικού Πάφου, Νεοφύτειο. Η εφημερίδα έχει πάρει το πρώτο βραβείο στον πανελλήνιο διαγωνισμό «Κύπρος-Ελλάδα-Ομογένεια». Ένας ενεργός πολίτης γνωρίζει ότι ξέρει να θυμάται, ξέρει να ερευνά, ξέρει να διαβάζει την ιστορία του τόπου του… πόσο μάλλον όταν αυτός ο τόπος παραμένει ημικατεχόμενος για 45 ολάκερα χρόνια. Η ευθύνη του να θυμάται και ποτέ να μην ξεχνά προκύπτει πράγματι τεράστια…
Οι μαθητές της Στ΄ τάξης του Νεοφύτειου Δημοτικού μάς θυμίζουν μέσα από τις εργασίες τους ότι η Κύπρος ξέρει από προσφυγιά, όπως ολόκληρος ο Ελληνισμός… Ένα καράβι… ένα καράβι της Κερύνειας που παραμένει σκλαβωμένο κι αυτό στο θρυλικό κάστρο της Κερύνειας. Στα μάτια τους φαντάζει και πάλι ελεύθερο να διασχίζει τη Μεσόγειο θάλασσα και το Αιγαίο πέλαγος. Κάνει σταθμό στη Σμύρνη, εκεί όπου ξεριζώθηκαν οι Μικρασιάτες Έλληνες, για να γίνουν πρόσφυγες εκεί στο λιμάνι του Πειραιά. Κι όμως… το βλέμμα τους είναι πάντα στραμμένο, εκεί στα Κιμιντένια της Μ.Ασίας. Το χώμα που πρόλαβαν να πάρουν μαζί τους έδωσε πνοή σ’ ένα βασιλικό, για να τους θυμίζει τη χαμένη τους πατρίδα. Τώρα πια μένουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς της Αθήνας, το 1922. Κι όμως το 1974, ωσάν η μοίρα του Ελληνισμού να είναι κοινή, οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες άφηναν πίσω τους τον Πενταδάχτυλο, για να μείνουν στον προσφυγικό καταυλισμό εκεί στο Δασάκι της Άχνας. Πήραν μαζί τους κυκλάμινα, για να τους θυμίζουν τη δική τους αδικοχαμένη γη…
Τα παιδιά μπαίνουν στη θέση των Ελλήνων προσφύγων που άφησαν πίσω τους τη Σμύρνη και έφθασαν μέσα σε βάρκες εκεί στο λιμάνι του Πειραιά, όπως ακριβώς οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες… Έγραψαν στα ημερολόγιά τους, ωσάν να το έγραφε το παιδί της Μικράς Ασίας, το παιδί της Κερύνειας, το παιδί της Αμμοχώστου, της Μόρφου, του Πενταδαχτύλου, της Καρπασίας, της μόνης μοιρασμένης πρωτεύουσας στον κόσμο, της Λευκωσίας… εκείνο τον «μαύρο Αύγουστο του 1922, του 1974, ωσάν να είναι βίοι παράλληλοι, ωσάν να είναι παράλληλα ελληνικά πάθη… που προσμένουν την Ανάσταση μετά από τον Γολγοθά.
«Να τώρα εκεί στο σπίτι μας βλέπω τον Άρη, τον φίλο μου να με παίρνει από το χέρι και να τρέχουμε πάνω στα βουνά στα Κιμιντένια, του Πενταδαχτύλου και να μας «δέρνει» ο αέρας ελευθερίας. Κι όμως… είναι μόνο στη φαντασία μου… στ΄ όνειρό μου… Αχ, «όνειρά μας, κοιμηθείτε» και ξυπνήστε όταν θα είμαστε πίσω στο σπίτι μας, πίσω στη Σμύρνη και στο Αϊβαλί… Θα γυρίσουμε ξανά στα δικά μας χωριά. … Αχ, όνειρά μας, κοιμηθείτε και ξυπνήστε μας όταν θα είμαστε πίσω στο σπίτι μας, πίσω στην Κερύνεια και στην Αμμόχωστο. Ναι, θα γυρίσουμε. Φτάνει να το πιστέψουμε. Φτάνει να μη σταματήσουμε να ελπίζουμε ποτέ… Έχουμε χρέος να ελπίζουμε…»
Σε χαιρετώ αγαπημένο μου ημερολόγιο, ένα προσφυγόπουλο
Το πλοίο μας κάνει στάση στην Όρκα της Κερύνειας. Εκεί συναντά την Χαρίτα Μάντολες, που εξιστορεί τη δική της ιστορία… Τα παιδιά μετατρέπονται σε μικρούς δημοσιογράφους. Τα γεγονότα ζωντανεύουν κι εκτυλίσσονται μπροστά τους. Η γυναίκα-σύμβολο της Κύπρου για την αγωνιστικότητά της προκαλεί σ’ όλους ρίγη συγκίνησης…. τα μάτια βουρκώνουν… Πιο πέρα, η Χαρίτα Μάντολες συναντά τη δασκάλα Ελένη Φωκά, η οποία παρά τις απειλές των Τούρκων διδάσκει ελληνική ιστορία εκεί στο ηρωικό Ριζοκάρπασο της Αμμοχώστου. Μια ηρωίδα δασκάλα αφηγείται τις τεράστιες δυσκολίες της. «Χαμένος μέσα στη θλίψη των στιγμών, κατάλαβα πολλά… Πόσα περάσατε, πόσα βιώσατε, σας θεωρώ σαν μια ηρωίδα όχι μόνο επειδή καταφέρατε να επιβιώσετε μέσα στη δίνη του πολέμου, αλλά που έχετε το θάρρος να μας τα διηγηθείτε».
Το πλοίο κάνει στάση στη Στ΄ τάξη. «Ένα ομοίωμα καραβιού, σαν αυτά που διαβάζουμε στα βιβλία μας ξεπρόβαλε μπροστά στα μάτια μας. Δίπλα ένας τεράστιος αμφορέας, ίσα με το μπόι μας, καταλάμβανε ένα μεγάλο χώρο της τάξης. Εμείς δε γνωρίζαμε και πολλά μέχρι τη στιγμή που ο κύριος Γιώργος Παφίτης μάς μάγεψε με τις γνώσεις του. Πιστεύαμε ότι η αναβίωση της ιστορίας του καραβιού είναι γεγονός που χρειάζεται να εξιστορούμε στους απανταχού Έλληνες-ομογενείς του κόσμου. Μάλιστα, όπως συνήθιζαν και οι αρχαίοι Έλληνες πρόγονοί μας, οι δημιουργοί ζωγράφισαν δύο γαλάζια μάτια, ωσάν μια άλλη τριήρης που έσχιζε τα κύματα στο πέρασμά της, μέσα από τα ελληνικά πελάγη, τη Μεσόγειο θάλασσα και το Αιγαίο πέλαγος. Κύπρος κι Ελλάδα μαζί, όλη η ομογένεια ταξιδεύουν μέσα στο απέραντο, μεθυστικό γαλάζιο!»
Με μεράκι και αγάπη….
Για τη δημιουργία αυτής της εφημερίδας εργάστηκαν με αξιοθαύμαστο ζήλο όλα τα παιδιά της Στ΄ τάξης του Α΄ δημοτικού Πάφου μαζί με τη βοήθεια της δασκάλας τους Πετρούλλα Τζωρτζή και την καλλιτεχνική επιμέλεια της βοηθού διευθύντριας κ. Ειρήνης Μάντολε. Τα πιο πάνω αποτελούν πρωτότυπα αποσπάσματα από την εφημερίδα.
