ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΧΑΡΑΛΜΠΟΥΣ*
«Καμπανάκι για ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς»
«Κλιμάκιο Επιθεωρητών θα τους θέτει εκτός συστήματος»
Αυτοί ήταν οι τίτλοι σε πρωτοσέλιδη δήλωση του Υπουργού Παιδείας. Πολύ πιασάδικοι και με το περιεχόμενο των δηλώσεων να γαργαλούν την κοινή γνώμη, να κλείνουν το μάτι στους γονείς, αλλά και ν’ αποπροσανατολίζουν.
Σίγουρα υπάρχουν ανεπαρκείς εκπαιδευτικοί, όπως υπάρχουν ανεπαρκείς σε όλους τους χώρους εργασίας: Γιατροί, δικηγόροι, δημοσιογράφοι, Γενικοί Διευθυντές, Υπουργοί … ακόμα και ανεπαρκή κράτη. Το ζητούμενο είναι πως το αντιμετωπίζεις το φαινόμενο, ποια μέτρα παίρνεις, ποια η γενικότερη φιλοσοφία σου για το θέμα, και εν τέλει, αν ακολουθείς μια ολιστική αντιμετώπιση ή συμπωματικά και αποσπασματικά, οπόταν και δεν πρόκειται να επιλύσεις το πρόβλημα ριζικά.
Ο Υπουργός Παιδείας, όμως, αναλώνεται σε εικονικές και επικοινωνιακού τύπου αλλαγές. Η είδηση από τις πρόσφατες δηλώσεις του, δεν είναι αυτή που παρουσιάστηκε, πηχυαίως, σε πρωτοσέλιδο εφημερίδας, «Καμπανάκι για ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς». Η είδηση είναι αυτό που ομολογεί ο ίδιος ο Υπουργός στις δηλώσεις του. Ότι, δηλαδή, άλλη μια προεκλογική εξαγγελία και δέσμευση του κ. Αναστασιάδη, που μάλιστα στο προεκλογικό του πρόγραμμα για την παιδεία είχε προταχθεί, ακυρώνεται. Δια στόματος Υπουργού. Ότι δεν θα προχωρήσει σε νέο σχέδιο αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών. Σύμφωνα με τον ίδιο «η προώθηση και εφαρμογή ενός νέου σχεδίου αξιολόγησης θα πάρει περισσότερο χρόνο, νοουμένου ότι δεν ολοκληρώθηκαν οι σχετικές διαβουλεύσεις, ενώ παράλληλα ξεκινά η προεκλογική περίοδος». Προσέξτε: δεν ολοκληρώθηκαν οι διαβουλεύσεις! Μα αυτή η κυβέρνηση παρέλαβε από την προηγούμενη ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, προϊόν διαλόγου και διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους, έγινε και νομοτεχνική επεξεργασία, απαίτησαν οι εκπαιδευτικές οργανώσεις και την οικονομική έκθεση και την είχαν, και εδώ και τρία χρόνια το κρατά στο ράφι. Για τους απλούστατους δυο λόγους: πρώτον γιατί καταρτίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και δεύτερον, είναι έξω και μακριά από τη φιλοσοφία, την ιδεολογία και την πολιτική αντίληψη αυτής της κυβέρνησης, ο εκσυγχρονισμός, αλλά και η σύγκρουση με το κατεστημένο, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο επιθεωρητισμός, που απ’ όλες τις μελέτες και έρευνες ΟΛΩΝ των κυβερνήσεων, χαρακτηρίζεται ως απαρχαιωμένος θεσμός και μια από τις βασικότερες αιτίες της ανεπάρκειάς του εκπαιδευτικού συστήματος. Από την άλλη, πως θα προχωρήσει σε μια τέτοια αλλαγή, αφού σταμάτησε, πριν καλά – καλά μπει σε εφαρμογή, μια συνολική, ολοκληρωμένη Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, που και αυτή η αλλαγή ήταν ένα από τα σημαντικότερα μέρη της.
Λέει ακόμα ο Υπουργός, θέλοντας να δικαιολογήσει την ανεπάρκεια του υπουργείου αλλά και την αδυναμία του για αλλαγή και εκσυγχρονισμό, ότι «είναι προεκλογική περίοδος!». Είναι αλήθεια σοβαρή δήλωση Υπουργού; Όταν μπαίνομε σε προεκλογική περίοδο σταματούν τα πάντα; Μα κάθε ενάμιση με δυο χρόνια έχουμε εκλογές. Και έτσι να ήταν, εδώ και τρία χρόνια δεν έγινε κάτι ουσιαστικό. Αφέθηκε η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στο έλεος. Και τώρα, λέει, έχουμε εκλογές. Για να χαϊδέψουμε όμως τα αυτιά κάποιων και ν’ αποπροσανατολίσουμε την κοινή γνώμη από τα σοβαρά ζητήματα που ταλανίζουν την εκπαίδευση, εξαιτίας και της αδράνειας του Υπουργείου Παιδείας και των θεσμών, που το ίδιο οδήγησε σε εκφυλισμό, αλλά και των ιδεολογικών και άλλων αγκυλώσεων αυτής της κυβέρνησης, προτάσσουμε τους ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς. Γίνονται μαθήματα μέσα από φωτοτυπίες, ακυρώνονται εγχειρίδια και βιβλία σύγχρονα (προηγούμενης διακυβέρνησης), διενεργούνται συντηρητικές αλλαγές στην Α΄ Λυκείου βεβιασμένα, χωρίς Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία, χωρίς έρευνες, μελέτες και επιστημονική τεκμηρίωση, γκετοποιούνται οι αλλόγλωσσοι μαθητές, ανακοινώνουμε εξετάσεις παντού, από το Δημοτικό μέχρι την Γ’ Λυκείου όπου αυξάνουμε τα εξεταζόμενα μαθήματά τους για πρόσβαση μειώνοντας ταυτόχρονα τα πεδία όπου μπορούν να διεκδικήσουν θέση στα Πανεπιστήμια, ακυρώνεται και το αδιάβλητο των Παγκύπριων Εξετάσεων και ένα σωρό άλλες αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που μας φέρνουν πολλές δεκαετίες πίσω.
Είπαμε στην αρχή ότι ο Υπουργός προχωρεί σε εικονικές αλλαγές. Συγκεκριμένα:
Θα συσταθεί, λέει, «κλιμάκιο Επιθεωρητών για τους ανεπαρκείς». Μα και τώρα κλιμάκιο υπάρχει. Συστήνεται ad hoc κάθε φορά που εντοπίζεται περίπτωση ενός τέτοιου εκπαιδευτικού: Υπάρχει μάλιστα διαδικασία που προβλέπεται από το νόμο. Τι κάνει ο Υπουργός; Αλλάζει ονομασίες στους θεσμούς. Π.χ. ονομάζει το Κλιμάκιο Επιτροπή, θα την απαρτίζουν, λέει, επιθεωρητές, λες και ως τώρα τις απάρτιζαν εξωγήινοι και δίδει έτσι την εντύπωση ότι πραγματοποιεί «αλλαγές». Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς. Οι ίδιοι Επιθεωρητές, τα ίδια άτομα, στις ίδιες επιτροπές.
«Δεν θα αποσπώνται – λέει – σε κάποια άλλη υπηρεσία αλλά θα φεύγουν εξολοκλήρου από την εκπαίδευση». Μα αν αυτό κάνει ο Υπουργός, αν δηλαδή τους αποσπά στο Υπουργείο, τότε παρανομεί. Και το κάνει. Αυτό συνιστά και κατάχρηση εξουσίας και διασπάθιση δημόσιου χρήματος και επιτέλους ας παρέμβουν και οι Αρμόδιοι Ανεξάρτητοι Φορείς.
Και πώς τελειώνει τις δηλώσεις του ο κ. Υπουργός;
«Ερωτηθείς εάν το Υπουργείο γνωρίζει τον αριθμό των εκπαιδευτικών που δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν επαρκώς στα καθήκοντά τους, απάντησε χαρακτηριστικά πως «δεν έχουμε συγκεκριμένο αριθμό, αλλά μπορούμε να υποψιαστούμε το μέγεθος του προβλήματος».
Μετά και από αυτή τη δήλωση μπορεί ο καθένας να υποψιαστεί το μέγεθος της ανεπάρκειας και του εκπαιδευτικού συστήματος και προφανώς του ίδιου του υπουργείου και των θεσμών που το αποτελούν. Δεν μπορείς να λες ότι δεν γνωρίζεις το μέγεθος του προβλήματος για το οποίο παίρνεις μέτρα για αντιμετώπισή του. Αν όντως είστε ακόμα στην «υποψία», όπως λέτε, του προβλήματος, τότε είστε πολύ πίσω κ. Υπουργέ.
Δυστυχώς, την ώρα που το δημόσιο σχολείο περνά δύσκολες ώρες, ο πολιτικός προϊστάμενος αποπροσανατολίζει και ακυρώνει προσδοκίες, εγκλωβισμένος ανάμεσα στην έλλειψη πολιτικής βούλησης για εκσυγχρονισμό από τη μια και της ανεπάρκειας του υδροκέφαλου υπουργείου από την άλλη, που λειτουργεί ακόμα με τις δομές περασμένων δεκαετιών.
*Πρόεδρος Προοδευτικής Κίνησης Καθηγητών