ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥΡΑ*
Ως γνωστόν το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στην προσπάθεια του να εκσυγχρονίσει και να βελτιώσει το σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών λειτουργών στην Δημόσια Εκπαιδευτική Υπηρεσία, από το 2010 μέχρι σήμερα, κατέθεσε πέντε προτάσεις στα Συμβούλια Ανώτατης, Μέσης και Δημοτικής Εκπαίδευσης. Η πρώτη πρόταση κατατέθηκε επί Α Δημητρίου, η δεύτερη επί Γ Δημοσθένους, η τρίτη επί Κ Κενεβέζου, η τέταρτη και πέμπτη επί Κ. Καδή.
Στις πρώτες τέσσερεις προτάσεις προβλεπόταν δύο κατάλογοι όπου οι διορισμοί θα γινόταν ταυτόχρονα από τον υφιστάμενο και τον νέο κατάλογο για κάποια έτη με κάποιες ποσοστώσεις. Ας σημειωθεί στη τέταρτη πρόταση, σελίδα 10, γίνετε αναφορά στο άρθρο 28 του Συντάγματος όπου αναφέρεται ότι «όλοι είναι ίσοι έναντι του νόμου, της διοίκησης και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τύχουν ίσης προστασίας και μεταχείρισης και δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση δυσμενής διάκριση σε βάρος οποιουδήποτε ατόμου». Μάλιστα, η επιτροπή που σύνταξε την τέταρτη πρόταση συνεχίζει και λέει: «Ως εκ τούτου, οι συμβασιούχοι, οι έκτακτοι ή αντικαταστάτες εκπαιδευτικοί δε θα μπορούσε σε καμιά περίπτωση να τύχουν διαφορετικής μεταχείρισης από τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς που είναι υποψήφιοι για διορισμό στην εκπαιδευτική υπηρεσία». Και όμως η επιτροπή προτείνει τρεις φάσεις, την Α, την Β και Γ φάση. Ειδικότερα στην Β φάση αναφέρει: «Για τα επόμενα έξι χρόνια (Σεπτέμβριος 2017 μέχρι Αύγουστο 2023) όλοι οι διορισμοί θα γίνονται με βάση το υφιστάμενο και το νέο σύστημα διορισμών, με σταθερή αναλογία 70:30, αντίστοιχα». Είναι για να διερωτάται κάποιος αν αυτό που εισηγείται η Επιτροπή δεν αποτελεί διαφορετική μεταχείριση. Στην πέμπτη πρόταση, η ίδια Επιτροπή που σύνταξε και την προηγούμενη πρόταση(2014) αναφέρει: «Πρόθεση του ΥΠΠ ήταν οι ένταξη τους σε ξεχωριστό κατάλογο από τον οποίο και θα διασφαλιζόταν ο διορισμός τους. Ωστόσο η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, με σχετική γνωμάτευση της ημερομηνίας 5 Νοεμβρίου 2014, ανέφερε ότι δεν μπορεί να δοθεί πλεονέκτημα σε αυτή την κατηγορία εκπαιδευτικών, αφού η συγκεκριμένη εισήγηση είναι αντίθετη με την αρχή της ισότητας, η οποία αποτελεί συνταγματική επιταγή, θεμελιωμένη στο Άρθρο 28 του Συντάγματος». Και προτείνει τώρα δύο φάσεις, την Α΄ φάση όπου όλοι οι διορισμοί μέχρι τον Αύγουστο του 2018 θα γίνονται με το υφιστάμενο σύστημα, και την Β φάση, όπου όλοι οι διορισμοί από το Σεπτέμβριο του 2018 και μετά θα γίνονται με το νέο σύστημα διορισμών, το οποίο μάλιστα προβλέπει, εκτός του πιστοποιητικού παιδαγωγικής κατάρτισης (για τους εκπαιδευτικούς της Μέσης Εκπαίδευσης) και άλλη εξέταση που θα γίνεται στο γνωστικό αντικείμενο, στη ειδική και γενική διδακτική που στην ουσία αποτελούν αντικείμενα της παιδαγωγικής κατάρτισης. Με δυό λόγια η επιτροπή από τις τρεις φάσεις που εισηγείτο αρχικά πηγαίνει στις δύο φάσεις καταργώντας τη δεύτερη. Θεωρώ ότι η Επιτροπή που σύνταξε την πρόταση θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική ως προς τις εισηγήσεις της, δεν μπορεί να επικαλείται και στις δύο προτάσεις της το άρθρο 28 του Συντάγματος και άλλα να λέει στην πρότασή της του 2014 και άλλα στην πρότασή της του 2015.
Το δικαίωμα στην πρόσβαση για επαγγελματική και συνεχή κατάρτιση είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων σύμφωνα με το άρθρο 14 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση στην επιμόρφωση και την κατάρτιση είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων και θα πρέπει να μπορούν να αποκτήσουν αυτό μορφωτικό αγαθό όποτε οι ίδιοι το επιθυμούν, η δε Πολιτεία, σύμφωνα με την φιλοσοφία της Ανοικτής Εκπαίδευσης, έχει την υποχρέωση να διασφαλίζει αυτή την πρόσβαση. Από την άλλη, το άρθρο 28.2 του Συντάγματος αναφέρει: «Έκαστος απολαύει πάντων των δικαιωμάτων και ελευθεριών των προβλεπόμενων υπό του Συντάγματος άνευ ουδεμίας διακρίσεως». Και όμως η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας καλεί με σειρά καταλόγου εκείνους που θα καταρτιστούν, καλεί δηλαδή εκείνους που βρίσκονται κοντά στον διορισμό τους, στερώντας έτσι το δικαίωμα σε νέους ανθρώπους να καταρτιστούν. Το προνόμιο της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας να καλεί από κατάλογο όσους θα καταρτιστούν πρέπει πάραυτα το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού να το αφαιρέσει καταθέτοντας σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή.
Για ποιο λόγο η επιτροπή για το σύστημα διορισμών στην εκπαίδευση, δεν εισηγείται ευθύς εξ αρχής, ενός και μόνον καταλόγου στην Μέση Γενική και ενός στην Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, που θα περιλαμβάνει μόνον εκείνους που έχουν κάνει την προϋπηρεσιακή παιδαγωγική κατάρτιση και στον οποίο θα προσθέτονται όσοι στο μέλλον θα την κάνουν; Σύμφωνα με έγγραφο της ΕΕΥ ημερομηνίας 2/2/2015 στους καταλόγους βρίσκονται 747 εκπαιδευτικοί της Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης που έχουν κάνει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση, από αυτούς οι 410 είναι διορισμένοι με σύμβαση, επίσης έχουν διοριστεί έκτακτα μέχρι τις 15/1/2015 άλλοι 190 που κάποιοι από αυτούς δεν έχουν κάνει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση. Από την άλλη, στους καταλόγους της Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης βρίσκονται 76 που έχουν κάνει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση, από αυτούς οι 30 είναι διορισμένοι με σύμβαση, επίσης έχουν διοριστεί έκτακτα μέχρι τις 15/1/2015 άλλοι 70 που κάποιοι από αυτούς δεν έχουν κάνει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση. Το πιο πάνω έγγραφο της ΕΕΥ είναι πολύ κατατοπιστικό επί του θέματος αυτού. Το παραμύθι πρέπει κάποτε να σταματήσει!
Για ποιο λόγο η επιτροπή για το σύστημα διορισμών στην εκπαίδευση δεν εισηγείται ευθύς εξ αρχής ενός και μόνον καταλόγου στην Προδημοτική και ενός στην Δημοτική Εκπαίδευση; Για ποιο λόγο η επιτροπή για όσους από τους πιο πάνω εκπαιδευτικούς το έτος απόκτησης πτυχίου είναι π.χ. περισσότερο από πέντε χρόνια, από τη στιγμή που θεωρεί ότι απαξιώνονται οι γνώσεις με το πέρασμα του χρόνου, δεν εισηγείται ενός σχεδίου επανακατάρτισης; Από την άλλη κανένας δεν διαφωνεί με την ύπαρξη κριτηρίων για την κατάταξη των υποψηφίων στους καταλόγους.
Τέλος η επιτροπή σύνταξης της πρότασης αναφέρει : «Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο σε πρώτη φάση μπορεί να οργανώσει κάθε χρόνο πρόγραμμα για 1000 άτομα». Είναι για να διερωτάται κάποιος αν η Επιτροπή ενδιαφέρεται το Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης να είναι Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Ενηλίκων με την επιστημονική έννοια του όρου. Υπάρχουν πρώτα από όλα εκείνα τα άτομα που θα διδάξουν στο πρόγραμμα που είναι κατάλληλα επιμορφωμένα, στην Εκπαίδευση Ενηλίκων;
* Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών