ΤΗΣ ΑΣΤΕΡΩΣ ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑ*
Όντας επί σειρά ετών στα σχολεία τόσο της ιδιωτικής όσο και της δημόσιας εκπαίδευσης, έχουμε βιώσει διάφορες διευθύνσεις. Στις αξιόπιστες και αποτελεσματικές διευθύνσεις αξίζει κάποιος να αποδώσει τα εύσημα, μια που αυτές αποτελούν το άλφα και το ωμέγα για μια εύρυθμη λειτουργία ενός σχολείου.
Προτού όμως δώσουμε τα χαρακτηριστικά μιας αποτελεσματικής διεύθυνσης ας αναφέρουμε κάποια ενδεικτικά παραδείγματα αναποτελεσματικής διεύθυνσης (είτε ιδιωτικού είτε δημόσιου σχολείου).
Παράδειγμα 1. Ο διευθυντής μπαίνει αρχές της σχολικής χρονιάς στον σύλλογο των διδασκόντων και αναφωνεί «ευτυχώς, εν Παρασκευή σήμερα!» Όχι πως θα είχε κανένα ελαφρυντικό, αν αυτό το αναφωνούσε μεσούσης της χρονιάς.... Μα πράγματι οι εκπαιδευτικοί που τον άκουσαν να αναφωνεί κάτι τέτοιο, έμειναν όπως ήταν φυσικό άφωνοι και με τις χειρότερες εντυπώσεις.
Εδώ φαίνεται η φυγοπονία και η ακεφιά του διευθυντή να ασχοληθεί με το ρόλο του. Πώς θα καταφέρει να «στρατέψει» τους υφιστάμενους του με τέτοιες φράσεις;
Παράδειγμα 2. Ο διευθυντής προτρέπει τους διδάσκοντες να μην γράφουν πολλές ερωτήσεις στον πίνακα, διότι στις τάξεις είναι και παιδιά με περιορισμένες μαθησιακές ικανότητες των οποίων οι γονείς επίσης πληρώνουν!
Στο παράδειγμα αυτό, προκειμένου να έχει το σχολείο περισσότερους μαθητές- πελάτες, η μάθηση, το πρώτιστο για ένα σχολείο, θυσιάζεται στο βωμό της καλής πελατειακής σχέσης!
Παράδειγμα 3. Ο διευθυντής κλειδώνεται κυριολεκτικά στο γραφείο του ! Για να δεκτεί κάποιο συνάδελφο υφιστάμενο του, ο τελευταίος ακούει το κλειδί στην πόρτα να ξεκλειδώνει!!!
Τώρα αυτό και μόνο κινεί υποψίες ότι, είτε ο διευθυντής ασχολείται με άλλες δικές του δουλειές (γιατί τόσος μυστικισμός;) είτε είναι ένας τύπος που δίνει το απεχθές μήνυμα «μη μου τους κύκλους τάραττε». Αν είναι ποτέ δυνατόν κάτι τέτοιο, τόσο ανάρμοστο για ένα διευθυντή!
Παράδειγμα 4. Ο διευθυντής στις συνεδριάσεις διαβάζει μέχρι και το κόμμα των εγκυκλίων, σαν να θέλει να κρατήσει όμηρους τους ...άμοιρους εκπαιδευτικούς (πολλοί μπορεί να καταφτάνουν σ το σχολείο κι από απομακρυσμένη επαρχία).
Απλά αυτό δηλώνει πως είναι ανίκανος να ξεχωρίσει το ουσιώδες από το επουσιώδες !!!
Αυτός ο διευθυντής δεν έχει συναίσθηση του χρόνου.
Ο αποτελεσματικός διευθυντής, πάνω από όλα διέπεται από αρετές όπως είναι η πραότητα, η αποφασιστικότητα, η ευγένεια ακόμα και εν βρασμώ ψυχής .
Ο αποτελεσματικός διευθυντής επιβάλλεται να είναι δυναμικός, οργανωτικός, επικοινωνιακός, ηθικός, ακέραιος, δίκαιος, οραματιστής και να είναι πρότυπο ηγετικής συμπεριφοράς.
Επιπλέον, η ικανότητά του να διαχειρίζεται ορθά το ανθρώπινο δυναμικό του καθώς και τον χρόνο στη διαδικασία της μάθησης, αλλά και της διοίκησης, η ικανότητα του να κτίζει, να καθορίζει και να κοινοποιεί από νωρίς τους στόχους της εκπαιδευτικής μονάδας, ιδιαιτέρως σε σχέση με την κοινότητα, η ικανότητα του να διαχειρίζεται την απειθαρχία στη βάση των παιδαγωγικών αρχών κι όχι στη βάση των δικαιωμάτων και μόνο των παιδιών, όλα αυτά δεν μπορεί παρά να αποτελούν συνταγή μιάς επιτυχιμένης διοίκησης.
Ένας επιτυχημένος διευθυντής δεν πρέπει να φοβάται τις αλλαγές, πρέπει να παίρνει πρωτοβουλίες καθώς και να είναι εισηγητής πιλοτικών ή άλλων εφαρμογών.
Αν και δεν έχουμε ακόμη αυτονομία ή μερική αυτονομία στις σχολικές μονάδες βιώσαμε και βιώνουμε ευτυχώς διευθυντές που έχουν κότσια και εφαρμόζουν με αποτελεσματικότητα και στην πράξη ό,τι μπορεί να φαντάζει ακατόρθωτο.
Ιδίοις όμμασι αντικρίσαμε διευθυντή να μπογιατίζει από πάνω τα αισχρόλόγια μαθητών στους τοίχους του σχολείου, με σκοπό να τα σβήσει! Ο ίδιος διευθυντής, παρά τον φόρτο εργασίας του, μπαίνει σε συνδιδασκαλίες, κάνει αναπληρώσεις συναδέλφων όταν απουσιάζουν, ελέγχει διακριτικά και διατηρεί σε όλη την επικράτεια του σχολείου την καθαριότητα, μέχρι που καθαρίζει κι ο ίδιος !!! Αυτή η εμπλοκή του και στα μικρά και στα μεγάλα τον καθιστούν καθολικά δημοφιλή και αγαπητό.
Ο ίδιος αυτός διευθυντής εμπιστεύεται και ζητά τη γνώμη υφιστάμενων του για διάφορα ζητήματα, τους δίνει έτσι μια πρόσθετη αξία!
Αυτή η άτυπη αξιολόγηση των διευθυντών από το προσωπικό τους στη σχολική μονάδα, τους υφιστάμενους τους ουσιαστικά, δεν πρέπει ποσώς να παραβλέπεται. Ίσως αυτό το είδος της αξιολόγησης νάχει την ίδια άξια με την επίσημη αξιολόγησή τους εκ των άνω, μια που οι καινούργιες τάσεις αξιολόγησης διεθνώς, είναι 360 %.
*Καθηγήτρια Γαλλικών Μάστερ στη Διοίκηση
ΥΓ: Περιττό να πούμε πως ο διευθυντής που εμπλέκεται και στα μικρά και στα μεγάλα του σχολείου (που του αποδώσαμε τα εύσμα πιο πάνω) διέπεται από όλες τις αρετές και τις ικανότητες του αποτελεσματικού διευθυντή).
