ΤΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΠΟΤΑΜΙΤΗ*
H θεωρία του μισοάδειου ή μισογεμάτου ποτηριού είναι κατά την Wikipedia, μια κοινή έκφραση που χρησιμοποιείται ρητορικά για να δείξει ότι μια κατάσταση θα μπορούσε να είναι μια αιτία για αισιοδοξία ή απαισιοδοξία. Το ιδίωμα εξάλλου χρησιμοποιείται για να εξηγήσει, πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα γεγονότα και τα αντικείμενα. Στη περίπτωση της Παιδείας, στις έντονες πιέσεις που δέκτηκε ο εκπαιδευτικός κλάδος και τις συζητήσεις που ακολούθησαν σε τόνους αισιόδοξους και άλλοτε απαισιόδοξους ασχοληθήκαμε με το ποτήρι και ξεχάσαμε ένα σημαντικό στοιχείο: το νερό και κατά πόσο είναι καθαρό και μπορεί να μας ξεδιψάσει.
Ο τομέας της Παιδείας στη Κύπρο αναζητεί εδώ και καιρό τη μόχλευση του, την εξυγίανση του και αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ευχολόγια. Υπάρχουν αιτίες πολλές που έφεραν τους εκπαιδευτικούς να εμφανίζονται συχνά υπόλογοι μπροστά σε ένα σύστημα το οποίο φρόντισε και φροντίζει να διαιωνίζει προβλήματα και θεσμούς που αντικειμενικά εδώ και χρόνια χρήζουν βελτίωσης μα αυτό δεν είναι επί της παρούσης. Με αφορμή τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας που έριξε κεραυνούς στα θέματα Παιδείας μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι γίνεται ακόμη μια προσπάθεια «Μεταρρύθμισης», βίαιης αυτή τη φορά, με πρόνοιες οι οποίες στερούνται ανθρωπιστικής τουλάχιστο προσέγγισης. Κανείς δεν μπορεί να το αγνοήσει αυτό. Η έκθεση αυτή δεν είναι πρωτότυπη αφού προηγήθηκε και η έκθεση του ΔΝΤ με εισηγήσεις οι οποίες δεν άφηναν κανένα περιθώριο διαλόγου γι αυτό και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και δη η ΠΟΕΔ στάθηκαν ανάχωμα στις οικονομίστικες αυτές προσεγγίσεις που βλέπουν τους εκπαιδευτικούς σαν αριθμούς. Το γιατί εμφανίστηκαν αυτές οι εκθέσεις απαντάται από απόσπασμα της ίδιας της έκθεσης: In June 2012, the Cypriot government announced it would need €1.8 billion of foreign aid to support its financial system. As a consequence of the bailout from the EU, the European Central Bank (ECB), and the International Monetary Fund (IMF), the Government of Cyprus is expected to carry out reforms that increase the efficiency of its public sector. (σελ. 3). Η συνέχεια με τη δανειακή σύμβαση είναι γνωστή.
Τι έγινε όμως τόσα χρόνια πριν φτάσουμε στο σημείο ένα οργανισμός με άσχετος με τα εκπαιδευτικά δρώμενα της Κύπρου να κάνει εισηγήσεις για βελτίωση της Παιδείας μας; Η έκθεση αναφέρεται, πέραν των επικίνδυνων εισηγήσεων της, στην ανάγκη για επάρκεια και επαγγελματική κατάρτιση και οργάνωση των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού συστήματος. Φρόντισε κανείς τόσα χρόνια ώστε το εκπαιδευτικό σύστημα μας να συνεχίσει να είναι παραγωγικό ώστε να ανταποκρίνεται στη νέα εποχή; Ποιος αρνείται την έλλειψη θεσμών συνεχούς αξιολόγησης, αξιολόγησης των αναλυτικών προγραμμάτων, της σχολικής μονάδας, των εκπαιδευτικών, των γνωστικών αποτελεσμάτων; Πόσες φορές νοιώθουμε το αίσθημα πως ενώ η δουλειά μας επιτελείται στο έπακρο, εντούτοις δεν υπολογίζεται εμφανώς πουθενά και από κανένα; Η αξιολόγηση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνεχή βελτίωση ενός συστήματος και είναι παραδεκτό πως αποτελεί μηχανισμό ανατροφοδότησης και προϋπόθεση βελτίωσης της ποιότητας της εκπαίδευσης. Πότε συστάθηκε αρμόδια επιτροπή η οποία να μελετήσει την σημερινή κατάσταση και να χαράξει πολιτική επί του ζητήματος εξετάζοντας ολόπλευρα και εις βάθος όλες τις πιθανές λύσεις; Γιατί δεν υπάρχουν συγκεκριμένα εθνικά επίπεδα για τους μαθητές μας ώστε να αντιπαραβάλλονται με τα μαθησιακά τους αποτελέσματα παρά μόνο γίνεται ανακοίνωση εκθέσεων της PISA και εμφανιζόμαστε και πάλι στο στόχαστρο;
Η έκθεση αναφέρεται εξάλλου και στο υφιστάμενο σύστημα διορισμού και στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του. Μα εδώ και χρόνια το ίδιο αυτό σύστημα χαρακτηρίζεται από όλους απαρχαιωμένο. Συμφώνα με πρόχειρους υπολογισμούς, υποψήφιοι που εισέρχονται στους σημερινούς καταλόγους διοριστέων έχουν ελάχιστες έως μηδενικές πιθανότητες διορισμού. Εφόσον διασφαλιστούν όσοι εργάζονται σήμερα στην εκπαιδευτική υπηρεσία, συμβασιούχοι και αντικαταστάτες, γιατί δεν έχουμε ακόμη κατορθώσει να συνδιαμορφώσουμε μια εισήγηση για τη νέα μορφή του καταλόγου με μετρήσιμα αλλά αντικειμενικά κριτήρια που να μετρούν την αξία των υποψηφίων έτσι ώστε να δίνει το δικαίωμα όχι απλώς στους νεότερους αλλά και στους ικανότερους να εισέρχονται στην εκπαίδευση όποτε υπάρχουν ανάγκες;
Όταν υπάρχουν γενικά αποδεκτές αδυναμίες στο υφιστάμενο σύστημα δεν μπορεί παρά να τροχοδρομηθούν εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, που να σχεδιάζονται με στόχο την ενδυνάμωση του Δημόσιου σχολείου. Προσφιλείς πρωτοβουλίες για την αναδόμηση λειτουργιών στο εκπαιδευτικό μας σύστημα καταβάλλονται συνεχώς και γι’ αυτό πολλές φορές κινήθηκαν σε αυτό το πλαίσιο και ζήτησαν να έχουν λόγο και οι εκπαιδευτικές οργανώσεις. Επικίνδυνες εισηγήσεις όμως πέραν του πλαισίου δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Είναι γι’ αυτό που επιβάλλεται και αδήριτη η ανάγκη συστράτευσης όλων των δυνάμεων που απαρτίζουν τη ΠΟΕΔ ώστε σε οποιονδήποτε δομημένο διάλογο εμπλακούν να υπάρχει σαφής στρατηγική, σαφείς εισηγήσεις για βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος και προπάντων διάθεση για βελτίωση αδυναμιών του συστήματος. Ας μη φτάσουμε στο σημείο να αγωνιζόμαστε να γεμίσουμε το ποτήρι και να ξεχάσουμε γιατί θέλαμε να το γεμίσουμε…
8Συμβασιούχος Δάσκαλος, Υποψήφιος Γενικός Αντιπρόσωπος ΠΑΔΕΔ-Πρωτοπορία
