ΤΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΣΙΡΙΒΙΑΝΟΥ* ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Χ. ΜΑΚΡΗ* ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΑΓΙΩΤΟΥ*
Με λύπη μας γινόμαστε μάρτυρες μίας ακόμα προσπάθειας του γραφείου του κ. Χριστοφίδη να δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις σε σχέση με την διεθνή κατάταξη της Ανώτατης Δημόσιας Εκπαίδευσης της Κύπρου [1].
Με άρθρο μας πριν μερικές εβδομάδες είχαμε τεκμηριωμένα αναδείξει ότι η ερευνητική παραγωγή και στα δύο μεγάλα δημόσια πανεπιστήμια είναι παγκόσμιας κλάσης, αν και υπάρχει δρόμος μακρύς και μεγάλα περιθώρια βελτίωσης της ποιότητας και των δύο πανεπιστημίων [2]. Είχαμε αναφερθεί σε βιβλιομετρικούς δείκτες, ποσά χρηματοδότησης και λίστες κατάταξης. Και είχαμε δείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το ΤΕΠΑΚ και Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΠΚ) παράγουν αντίστοιχης ποιότητας έρευνα ανά μέλος ΔΕΠ με διδακτορικό. Ήμαστε «ταχυδρόμοι» ευχάριστων ειδήσεων για την Παιδεία μας και την Κύπρο μας γενικότερα.
Ο κ. Χριστοφίδης επέλεξε να δει αυτό το άρθρο υπό μια άκρως λανθασμένη σκοπιά. Λίγες μέρες μετά ανακοίνωνε «Πρώτο με διαφορά το ΠΚ στην απορρόφηση Ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων» [3], αναφερόμενος στα συνολικά μεγέθη χρηματοδότησης από τότε που είχε ιδρυθεί το ΠΚ. Χάριν δίκαιας σύγκρισης, εμείς είχαμε αναφερθεί μόνο στην τελευταία διετία, όταν και τα τμήματα του ΤΕΠΑΚ άρχισαν να λειτουργούν με ικανοποιητικό βαθμό στελέχωσης.
Στη συνέχεια επέλεξε να αναφερθεί στη λίστα κατάταξης Webometrics θέλοντας να πείσει ότι το ΠΚ είναι νούμερο 800+ σε παγκόσμιες κατατάξεις ενώ το ΤΕΠΑΚ είναι νούμερο 3000+ [4]. Καταρρίψαμε εμπεριστατωμένα και αυτές τις αιτιάσεις του καταδεικνύοντας ότι η μέτρηση της ποιότητας πανεπιστημίων βάσει της παρουσίας στους στον Παγκόσμιο Ιστό έχει ως αποτέλεσμα να ευνοούνται σημαντικά τα ιδρύματα που είναι μεγαλύτερα και παλαιότερα [5].
Είναι χρήσιμη η ανάλυση των κατατάξεων που παρέθεσε το γραφείο του κ. Χριστοφίδη. Υιοθετούμε πλήρως τις ακόλουθες συγκεκριμένες θέσεις του: α) «Όλες οι λίστες κατάταξης είναι χρήσιμες και παρέχουν σημαντικά στοιχεία και πληροφορίες των υπό αξιολόγηση πανεπιστημίων, παρόλο που δεν υπάρχει μία επίσημη λίστα ή ένα μοντέλο που να είναι κοινώς αποδεκτό»; και β) «Όλοι οι πιο πάνω οργανισμοί ισχυρίζονται ότι έχουν το πιο αντιπροσωπευτικό μοντέλο, όλα όμως επιδέχονται βάσιμης κριτικής». Όμως, παρά το ότι δεν επιθυμούμε την εμπλοκή σε μια διαδικασία δημόσιας ανταλλαγής διορθώσεων, αισθανόμαστε χρέος μας να παραθέσουμε κάποια σχόλια προς αποκατάσταση της αλήθειας.
U-Multirank: To ότι ορθώς το U-Multirank θεωρεί ότι τα πανεπιστήμια δεν πρέπει να κρίνονται από μονοδιάστατες και μονολιθικές λίστες κατάταξης δε σημαίνει ότι το ίδιο δεν παράγει λίστες
κατάταξης, όπως λανθασμένα αναφέρεται στο άρθρο («Το U-Multirank δεν είναι εργαλείο κατάταξης των Πανεπιστημίων αφού...»). Εξάλλου, η λέξη «Multirank» παραπέμπει σε "πολλαπλές κατατάξεις". Το ίδιο το εργαλείο στη μεθοδολογία του αναφέρεται στο "Our Approach to Ranking" και η παρουσίαση της μεθοδολογίας του [6] ξεκινά με την φράση "U-Multirank is a new multidimensional, user-driven approach to international
ranking of higher education institutions." Όπως είχαμε συγκεκριμένα αναφέρει στο προηγούμενο άρθρο μας, οι λίστες που παρέχει το εργαλείο παράγονται δυναμικά με βάση τα κριτήρια που επιλέγει ο χρήστης. Όμως
το εργαλείο δημοσιεύει και έτοιμες λίστες κατάταξης (τις αποκαλούμενες ready-made) [7]. Μία από αυτές είναι και η λίστα Έρευνας και Διασύνδεσης Έρευνας στην οποία αναφερθήκαμε.
Σε αυτή λοιπόν τη λίστα το ΤΕΠΑΚ κατατάσσεται 420ο και το ΠΚ 426ο . Σε αυτή τη λίστα δεν υπάρχουν ακραίες περιπτώσεις όπως αυτή που αναφέρεται στο εν λόγω άρθρο («Αν για παράδειγμα ένα ίδρυμα που αξιολογείται σε 10 κατηγορίες, βαθμολογείται σε μια κατηγορία με Α και σε εννέα με Ε, θα εμφανίζεται ψηλότερα από ένα ίδρυμα που βαθμολογήθηκε με Β σε όλες τις κατηγορίες»). Το ΠΚ έχει δύο Α, τρία C και δύο D, και το ΤΕΠΑΚ δύο Α, δύο C και τρία D. Επίσης, αν κατατάξουμε τα πανεπιστήμια βάσει του κριτηρίου «citation rate», το ΠΚ είναι 412ο και το ΤΕΠΑΚ 447ο. Τέλος, βάσει του κριτηρίου «top citations», το ΠΚ είναι 421ο και το ΤΕΠΑΚ 428ο.
Academic Ranking of World Universities (ARWU) : Εδώ κρατάμε το ότι το ΠΚ και το ΤΕΠΑΚ δεν συγκαταλέγονται μεταξύ των πρώτων 500. Επίσης σημειώνουμε ότι λανθασμένα μεταφράστηκε το "Articles published in Nature and Science over a five year window, weighted for the position of the institution in list of affiliations" σε "αριθμό των άρθρων που έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά σχετικά με τη Φύση και την Επιστήμη". Το ARWU αναφέρεται στα δύο αναντίλεκτα σπουδαιότερα επιστημονικά περιοδικά Nature και Science για ερευνητές θετικών επιστημών, και όχι στη μητέρα Φύση... Επ’ ευκαιρία ας σημειωθεί ότι το μόνο κυπριακό πανεπιστήμιο από το οποίο δημοσιεύτηκε άρθρο στα περιοδικά Nature η Science είναι το ΤΕΠΑΚ και συγκεκριμένα από το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής. Μερικοί ακόμα αξιολογότατοι συνάδελφοι σε ΠΚ και ΤΕΠΑΚ έχουν δημοσιεύσει σε αυτά τα περιοδικά, όχι όμως ενώ εργάζονταν σε κυπριακό πανεπιστήμιο.
Times, The Higher Education World University Rankings (THE): Το ΠΚ και το ΤΕΠΑΚ δεν περιλαμβάνονται στα πρώτα 500 πανεπιστήμια.
Center for World University Rankings (CWUR): Όντως το ΠΚ είναι στην 953η θέση. Όμως, με βάση τα στοιχεία που παραθέσαμε, δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρούμε ότι το ΤΕΠΑΚ δεν θα είχε παραπλήσια κατάταξη μετά τα πρώτα 1000.
Το ΤΕΠΑΚ από την ίδρυσή του επιδιώκει τη σύγκριση με τα κορυφαία πανεπιστήμια στον κόσμο γιατί η εξωστρέφεια και η διασύνδεση με την παγκόσμια βιομηχανία είναι μέρος του ακαδημαϊκού του DNA. Και όπως έχουμε δείξει, έχουμε επιτύχει σημαντική διεθνή ακαδημαϊκή αναγνώριση πολύ συγκρίσιμη με την αναγνώριση που απολαμβάνει το ΠΚ. Είναι τιμητικό για τη χώρα μας το ότι έχουμε δύο και όχι μόνο ένα διεθνούς εμβέλειας δημόσιο πανεπιστήμιο.
Ο «ταχυδρόμος» εσκεμμένα στέλνει παραπλανητική πληροφόρηση με απώτερο σκοπό να παρουσιάσει ψευδώς ως υποδεέστερο ένα ίδρυμα που έχει κάνει τεράστια βήματα προόδου στα λίγα χρόνια μετά την ίδρυσή του και παρά τις αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζει. Ο «ταχυδρόμος» δεν εννοεί να αντιληφθεί ότι η Πολιτεία ίδρυσε δημόσια πανεπιστήμια για να συνεργάζονται και να ανταγωνίζονται στα πλαίσια της ευγενούς άμιλλας στοχεύοντας στην καλύτερη μόρφωση των παιδιών μας και στην προαγωγή της επιστήμης. Ο «ταχυδρόμος» συστηματικά συκοφαντεί το ΤΕΠΑΚ στην Βουλή των Αντιπροσώπων και στην Κοινωνία. Ο «ταχυδρόμος» θα πρέπει να προβληματιστεί από το γεγονός ότι το κατά την άποψη του υποδεέστερο ΤΕΠΑΚ έχει καταφέρει μόνο μέσα στο τρέχον έτος να προσελκύσει €2.8 εκ. από τα ανταγωνιστικά προγράμματα H2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (συμπεριλαμβανομένου ενός τιμητικού ERC consolidator award).
Είναι καιρός ο κ. Χριστοφίδης να σταματήσει το γραφικό επικοινωνιακό του παιχνίδι και να δει την αλήθεια κατάματα. Υπάρχουν δυο εξίσου αξιόλογα δημόσια ανώτατα ιδρύματα στην Κύπρο: το ΤΕΠΑΚ και το ΠΚ. Το ΤΕΠΑΚ στηριζόμενο στο ανταγωνιστικό με βάση υψηλά διεθνή πρότυπα επίπεδο του ακαδημαϊκού προσωπικού του, αποτελεί ίδρυμα με λαμπρό ακαδημαϊκό παρόν και μέλλον. Καλούμε τον κ. Χριστοφίδη να σταματήσει την καλλιέργεια έχθρας και αρνητικών συναισθημάτων και να πάψει να σαμποτάρει τη συνεργασία μεταξύ των συναδέλφων στα δύο πανεπιστήμια. Είναι προς όφελος και του ΠΚ η περαιτέρω ανάπτυξη συνεργιών με τους ερευνητές του ΤΕΠΑΚ.
Όλοι οι συνάδελφοι στο ΤΕΠΑΚ εκτιμούμε και αναγνωρίζουμε το εξαίρετο έργο που παράγεται στο ΠΚ. Γνωρίζουμε επίσης, μέσω των στενών προσωπικών μας σχέσεων, ότι αντίστοιχου σεβασμού χαίρει και το ακαδημαϊκό προσωπικό του ΤΕΠΑΚ από τους συναδέλφους στο ΠΚ. Αυτό δε θα αλλάξει γιατί η επιστημονικότητα και η συναδελφικότητα δεν πλήττονται με ερασιτεχνικά επικοινωνιακά τρικ.
*1. Λέκτορας, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
2. Επίκουρος Καθηγητής, Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
3. Καθηγητής, Αντιπρύτανης Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
[1] http://www.paideia-news.com/index.php?id=109&hid=15922&url=
[3] http://ucy.ac.cy/pr/documents/Press_Releases/2015/January_/PROTO_TO_PK2.pdf
[4] http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/240941/i-axiologisi-ton-panepistimion-mas
[5] http://www.paideia-news.com/index.php?id=109&hid=15753&url=
[6] http://u-multirank.eu/#!/methodology?trackType=home&sightMode=undefined§ion=undefined
[7] http://www.u-multirank.eu/#!/readymade?trackType=illustrative&sightMode=undefined
