ΤΗΣ ΔΡΟΣΩΣ ΛΑΒΙΘΗ*
Στο άκουσμα του ονόματος «Οικιακή Οικονομία» έρχονται συνειρμικά στο μυαλό μας δραστηριότητες, όπως η ραπτική και η ζαχαροπλαστική δικαιολογημένα, αφού τις προηγούμενες δεκαετίες, σκοπός του μαθήματος ήταν να προετοιμάσει τα κορίτσια, για να γίνουν καλές οικοκυρές και σύζυγοι. Ωστόσο, τόσο ο ρόλος της γυναίκας, όσο και ο ρόλος του άντρα άλλαξαν. Το ίδιο και οι απαιτήσεις αλλά και οι ανάγκες που προκύπτουν από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Έτσι, το μάθημα, πλέον, διδάσκεται και στα δύο φύλα, είναι επιστημονικά και τεχνολογικά εκσυγχρονισμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες των σημερινών νέων και κατ’ επέκταση της σύγχρονης κοινωνίας.
Στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που εξήγγειλε το Υ.Π.Π. το 2010, το μάθημα στο Γυμνάσιο μετονομάστηκε σε «Οικιακή Οικονομία - Αγωγή Υγείας», καθώς υιοθετήθηκε πλήρως η φιλοσοφία του Προγράμματος Σπουδών Αγωγής Υγείας. Το νέο περιεχόμενο των μαθημάτων εφαρμόζεται εδώ και πέντε χρόνια με μεγάλη επιτυχία και θετική ανταπόκριση, τόσο από τους/τις μαθητές/τριες όσο και από τους γονείς, παρά τον περιορισμένο διδακτικό χρόνο (μια φορά την εβδομάδα).
Το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας τον 21ο αιώνα, σκοπό έχει να διδάξει στους μαθητές και στις μαθήτριες να τους εφοδιάσει με τις κατάλληλες γνώσεις, ώστε να καλλιεργήσουν στάσεις και να αναπτύξουν βασικές δεξιότητες σε θέματα που αφορούν την προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή. Παράλληλα, στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών σε καίρια θέματα όπως η επικοινωνία και η έκφραση συναισθημάτων, η διαχείριση του άγχους και του θυμού και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης.
Συνάμα, επικεντρώνεται σε θέματα που προκύπτουν κατά την εφηβεία και είναι βασικά για την ανάπτυξη των ατόμων, ώστε να καταστούν αυτόνομα και παραγωγικά μέλη της κοινωνίας. Ειδικότερα, μέσα από την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης οι μαθητές και οι μαθήτριες διαχειρίζονται την υγιεινή διατροφή, τις εξαρτησιογόνες ουσίες, τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, την αποδοχή της διαφορετικότητας, τον εθελοντισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και πολλά άλλα.
Όλα αυτά εφαρμόζονται μέσα από ένα βιωματικό τρόπο διδασκαλίας (π.χ. δραματοποίηση ρόλων, αντιπαράθεση, καταιγισμός ιδεών, μελέτη περίπτωσης κ.α.), ο οποίος πια θεωρείται και ο αποτελεσματικότερος τρόπος διδασκαλίας. Στα εργαστήρια της Οικιακής Οικονομίας αξιοποιούνται στο μέγιστο οι δημιουργικές ικανότητες των μαθητών/τριών και η ενσυναίσθηση. Μέσα από το μάθημα τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις και τους προβληματισμούς τους. Η θεωρία γίνεται βίωμα βοηθώντας τους/τις μαθητές/τριες να οικοδομήσουν την ταυτότητά τους, να σκέφτονται δημιουργικά, να σέβονται ο ένας τον άλλον και να ζουν αρμονικά στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Συνεισφέρει, λοιπόν, τα μέγιστα στο όραμα του νέου εκπαιδευτικού μας συστήματος, που στόχο έχει να προετοιμάσει τους νέους, έτσι ώστε να μπορούν ως μελλοντικοί πολίτες να ζουν αυτόνομα και αποτελεσματικά ως ανεξάρτητα άτομα, ως οικογενειάρχες και γενικότερα ως μέλη της ευρύτερης κοινωνίας.
Η αναγκαιότητα διδασκαλίας και όχι μόνο του μαθήματος είναι ξεκάθαρη. Ιδιαίτερα στις δύσκολες μέρες που περνά σήμερα η κυπριακή κοινωνία και την κρίση αξιών που διέρχεται, το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας/Αγωγής Υγείας μπορεί και πρέπει να έχει την πρέπουσα θέση στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Για ακόμα μια φορά, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο, ότι τώρα πια δεν ασχολούμαστε μόνο με σμιλί και σταυροβελονιές, αλλά με το πώς τα παιδιά μπορούν να αντιμετωπίσουν θέματα, όπως ο εκφοβισμός, οι διατροφικές διαταραχές και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα. Ελπίζουμε ότι η αναγκαιότητα του μαθήματος, το περιεχόμενό του, καθώς και η ωφελιμότητά του θα εκτιμηθεί από όλους, και όχι μόνο από τους/τις μαθητές/τριες και τους γονείς.
Το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας τον 21ο αιώνα, λοιπόν, με τις σύγχρονες δομές και δράσεις που έχουν ενσωματωθεί σ’ αυτό, με τα νέα αναλυτικά, για τα οποία εργάστηκαν σκληρά πανεπιστημιακοί και δεκάδες συνάδελφοι, μπορεί να ενισχύσει τους νέους και να εμπλουτίσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, το οποίο οφείλει, επιτέλους, να δώσει στο μάθημα και γενικά στη συγκεκριμένη επιστήμη το χώρο που της αξίζει!
*Γενική Γραμματέας
Εκ μέρους του Συνδέσμου Καθηγητών/τριών Οικιακής Οικονομίας
