«Ένα βλέμμα, που εκτράπηκε σε βαρβαρότητα»


ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ*

Στις 28 Σεπτεμβρίου 2012, στην μικρή κοινότητα Echirolles (Isere), στα νότια της Γκρενόμπλ (Γαλλία), δύο νέοι, ο Κέβιν Νουμπίσσι και η Σοφιάν Ταμπίρτ, ηλικίας 21 χρόνων, δολοφονήθηκαν με μαχαιριές και χτυπήματα σφυριού από μια ομάδα 15 άλλων νεαρών. Όλη η Γαλλία σοκαρίστηκε και διερωτήθηκε πώς «ένα απλό κοίταγμα» μεταξύ δύο νέων κατέληξε σε μια τέτοια επέλαση βίας. Ο λυκειάρχης του Λυκείου Μαρί-Κιουρί, Ζιαν-Λουί Λοπέζ, δήλωσε: «Πρόκειται για πράξη βαρβαρότητας». Όπως είπαν γνωστοί και φίλοι των δύο νέων, το τραγικό τέλος τους δεν οφειλόταν σε διακίνηση ναρκωτικών ή σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Ήταν η ιστορία ενός κοιτάγματος που δεν έπρεπε να γίνει κατάματα. Ήταν η ιστορία σεβασμού και τιμής, που εκτράπηκαν σε βαρβαρότητα. Μια λυκειόπαις διηγείται: «Οι παππούδες μου μένουν στην Villeneuve (πόλη πλησίον της Γκρενόμπλ). Όταν μεταβαίνω εκεί, σφίγγω την σχολική τσάντα μου πάνω μου και σκύβω το κεφάλι. Μια φορά διασταύρωσα ένα βλέμμα που δεν έπρεπε. Ο τύπος τράβηξε το μαχαίρι του και μου είπε: ‘’Γιατί με κοιτάς; Θέλεις να σε ξεσχίσω; Θέλεις να σε ξεσχίσω;’’» («Le Monde», 4/10/2012).

Πρόσφατα, στην Κύπρο, για μια θέση στάθμευσης, ένας 22χρονος ανέσυρε μαχαίρι και σκότωσε τον φίλο και γείτονά του, ηλικίας 23 χρόνων. Δεν το χωράει ο νους του ανθρώπου. Μόλις μαθεύτηκε το τραγικό συμβάν, όλοι οι πολίτες διατύπωσαν την ίδια απορία: «Μα, για μια θέση στάθμευσης, τον σκότωσε;». Τα πιο πάνω περιστατικά – στην Γαλλία και στην Κύπρο – είναι ενδεικτικά της ανθρώπινης φύσης. Homo homini, lupus, έλεγαν οι Ρωμαίοι. Η φράση, που πρώτος παρέθεσε ο Πλαύτος στο έργο του «Asinaria» (195 π.Χ.), σημαίνει ότι ο άνθρωπος συμπεριφέρεται έναντι άλλου ανθρώπου όπως τον λύκο. Κοιτάξτε τι γίνεται γύρω μας όπως και δίπλα μας. Τον τελευταίο καιρό, εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης, της ανέχειας, της ανεργίας, της αβεβαιότητας, της εντεύθεν ψυχολογικής καταπίεσης και κατάθλιψης, του αύριο που δεν υπόσχεται τίποτε και του τώρα που προσφέρει μόνο δεινά, αυξάνεται η επιθετικότητα αρκετών πολιτών. Οργίζονται με το παραμικρό, εξανίστανται με το τίποτε, αντιδρούν για ασήμαντα πράγματα.

Πόσοι από εμάς δεν είδαμε στους δρόμους και σε άλλους χώρους κοινωνικής συνάφειας, επικίνδυνες συμπεριφορές και αντιδράσεις οδηγών και πολιτών που, υπό άλλες συνθήκες δεν θα εκδηλώνονταν; Παρατηρείται μια αυξημένη τάση παρανομίας, που διαζωγραφίζεται από την εντεινόμενη εγκληματικότητα πάσης φύσεως – καθημερινές ληστείες, διαρρήξεις, κλοπές, φόνοι – που είναι ενδεικτική και παρεπόμενο της οικονομικής κρίσης. Οι παραδοσιακές αξίες δοκιμάζονται και συχνά καταρρέουν. Η κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη θρυμματίζονται από τις σφυριές του εγωισμού και της απληστίας. Η «δίκαιη κοινωνία», που και αυτός ο Πρόεδρος ευαγγελίστηκε ότι θα εγκαθίδρυε, μετατράπηκε σε άδικη και παράλογη κοινωνία, όπου ήδη λειτουργεί ο νόμος της ζούγκλας.

Συνεπώς, να κοιτάξει κάποιος πολίτης άλλον, όπως συνηθίζουμε ανεπαίσθητα να το κάνουμε όταν βρισκόμαστε κάπου ή περπατούμε στον δρόμο, συνιστά υπό τις παρούσες κρίσιμες συνθήκες της ζωής μας, πρόκληση για κάποιους. Θυμηθείτε: Πριν από αρκετά χρόνια, δύο ομάδες νεαρών σεργιάνιζαν στις Φοινικούδες της Λάρνακας. Προφανώς, για λόγους που ανάγονταν ίσως σε προηγούμενες διαφορές τους, συγκρούστηκαν μπροστά στα έντρομα μάτια δεκάδων περιπατητών. Γιατί; Διότι ένας νεαρός από τη μια ομάδα κοίταξε μια νεαρή της άλλης ομάδας. Αποτέλεσμα: Ο νεαρός που κοίταξε, σε λάθος στιγμή, σε λάθος ώρα και σε λάθος τόπο, έπεσε νεκρός από το ξύλο που έφαγε, χωρίς οι παριστάμενοι να προλάβουν το κακό.

Πού φτάσαμε, θα διερωτηθεί κανείς; Θα περπατούμε σκυφτοί και θα κοιτάμε χάμω; Όχι, βέβαια! Μέσα σε συνθήκες πολλαπλής κρίσης, πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, θεσμικής, αξιακής ακόμα και προσωπικής, είναι η ευκαιρία να αποδείξουμε στους εαυτούς μας, πρώτα, και στους συμπολίτες μας ότι, πάνω απ’ όλα μένουμε και είμαστε άνθρωποι. Αυτό σημαίνει ότι αναδεικνύουμε τις απαραμείωτες αξίες της ανθρωπιάς, της ανοχής, της αλληλεγγύης, του σεβασμού και της αγάπης προς τον άλλο, του φιλότιμου, του ήθους και της αξιοπρέπειας. Δεν δικαιούμαστε να παύσουμε να είμαστε, να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε ως άνθρωποι. Για έναν σημαντικό λόγο: Να μη επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να υποδουλωθούμε στην απανθρωπία και στην βαρβαρότητα. Ενός βλέμματος ή μιας δολοφονίας. Ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι καίριας σημασίας και αξίας, αφού υποστηρίζουμε την ανθρωπιστική παιδεία.

*Αρθρογράφος-αναλυτής στην εφημερίδα «Σημερινή»  - (Από την «ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΛΑΛΓΗ»)




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










231