ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
Ο Νόμος 216(Ι)/2012 (σ. 1) που ψήφισε η Βουλή στα πλαίσια του μνημονίου, όχι μόνο σχεδόν τριπλασιάζει τις εισφορές στο Ταμείο Χηρών αυξάνοντας τις από 0,75% σε 2% (σ. 2) αλλά καταργεί την επιστροφή των εισφορών των αγάμων και κατάσχει τη σύνταξη της χήρας προκειμένου για δεύτερο γάμο που ο αποβιώσας συνήψε μετά την αφυπηρέτηση του.
Το άρθρο 6 του Ν. 216(Ι)/2012 επί λέξει αναφέρει ότι « Ανεξαρτήτως των διατάξεων οποιουδήποτε οικείου νόμου ή κανονισμών, οι περιοδικές εισφορές υπαλλήλου δεν είναι επιστρεπτέες». Για ποιο λόγο όμως κάποιος που δεν παντρεύτηκε ποτέ να συνεισφέρει επί 400 μήνες συνολικό ποσό ίσο με 8 ακαθάριστους μηνιαίους μισθούς (σ.3) αφού δεν υπάρχει καμιά ανταπόδοση έναντι των εισφορών αυτών; Σημειώνουμε με έμφαση ότι όλες οι συνεισφορές, φόροι ή τέλη που πληρώνει κάθε πολίτης για να είναι σύννομα πρέπει να έχουν ανταποδοτικό όφελος σε αυτόν. Ο πολίτης πληρώνει φόρο εισοδήματος και ως αντάλλαγμα παίρνει από το κράτος διάφορες υπηρεσίες όπως δωρεάν εκπαίδευση για τα παιδιά του, έργα κοινής ωφελείας, αστυνόμευση κλπ. Ο φορολογούμενος υποχρεώνεται από το Νόμο να πληρώνει εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ως ανταπόδοση δικαιούται σύνταξη γήρατος, επίδομα ανεργίας και άλλα επιδόματα κάτω από δεδομένους όρους και προϋποθέσεις που αναφέρονται στη σχετική νομοθεσία. Σε λιγότερο από ένα χρόνο από σήμερα κάθε πολίτης θα πληρώνει υποχρεωτικά 2,5% στο Γενικό Σχέδιο Υγείας και ως ανταπόδοση θα παίρνει ιατρική περίθαλψη από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα με χαμηλά τέλη. Πληρώνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα τέλη για το νερό, τον ηλεκτρισμό, το τηλέφωνο την αποκομιδή σκυβάλων και άλλες υπηρεσίες που απολαμβάνουμε. Το να εξαναγκάσεις όμως κάποιο να πληρώνει εφόρου ζωής αρκετές δεκάδες ευρώ μηνιαίως για μια ανύπαρκτη υπηρεσία είναι πρωτάκουστο, είναι συνώνυμο της κλοπής και συνακόλουθα αντισυνταγματικό και παράνομο. Αν ήμουν νομοθέτης θα ντρεπόμουν να ψηφίσω ένα τέτοιο νόμο γιατί θα τον έκρινα ασύμβατο με την ηθική. Σε τι διαφέρει ηθικά η κατάσχεση των ταμείων προνοίας και των συνταξιοδοτικών ταμείων που ήταν κατατεθειμένα σε τράπεζες λόγω του κουρέματος από την κατάσχεση των περιοδικών εισφορών των δημοσιών υπαλλήλων στο Ταμείο Χηρών; Η διαφορά είναι ποσοτική και όχι ποιοτική. Ποιοτικά είναι κατακριτέες και οι δύο γιατί είναι ανέντιμες πράξεις αναίτιας κατάσχεσης περιουσίας. Ποσοτικά η κατάσχεση των εισφορών των αγάμων είναι χειρότερη γιατί κατάσχεται το σύνολο του ποσού ενώ στην περίπτωση του κουρέματος μέρος του.
Επιπλέον το άρθρο 12 του προαναφερθέντος Νόμου αναφέρει ότι «σε περίπτωση συνταξιούχου ο οποίος είχε σύζυγο κατά το χρόνο της αφυπηρέτησης του, η οποία απέθανε μετά την αφυπηρέτηση του, και ο οποίος ακολούθως νυμφεύτηκε εκ νέου, η τελευταία σύζυγος δεν καθίσταται δικαιούχος σε σύνταξη χήρας σε περίπτωση θανάτου του». Βλέπουμε το κράτος να κατάσχει τις περιοδικές εισφορές του υπαλλήλου, υφαρπάζοντας παράλληλα και το ανταποδοτικό όφελος το οποίο αυτός θεμελίωσε πληρώνοντας για δεκαετίες, για να εξασφαλίσει οικονομικά τη σύζυγο του. Όμως υπάρχει ακόμα ένα σκοτεινό σημείο στο άρθρο 12. Δεν φτάνει το ψυχικό τραύμα της απώλειας του αγαπημένου προσώπου στην ουσία ο νόμος παρεμβαίνει στην ιδιωτική ζωή του χηρεύσαντος υπαλλήλου, αφού η κατάργηση της σύνταξης χηρείας σε περίπτωση δεύτερου γάμου πιθανόν να δυσκολέψει τον χηρεύσαντα να ξαναφτιάξει τη ζωή του και συνακόλουθα αυτός να πεθάνει πρόωρα από μαρασμό. Μήπως αυτό γίνεται επί σκοπό για να απαλλάσσεται γρηγορότερα το δημόσιο ταμείο από την πληρωμή συντάξεων;
Η αντισυνταγματικότητα των άρθρων 6 και 12 του Ν. 216(Ι)/2012 δεν θεμελιώνεται μόνο από τα επιχειρήματα του παρόντος άρθρου αλλά και με βάση επιχειρηματολογία έγκριτων νομικών. Έτσι στις 28 Δεκεμβρίου 2014 ο δικηγόρος Δημοσθένης Στεφανίδης σε άρθρο του στο φιλελεύθερο σχολιάζει την πρόνοια του Νόμου για μη επιστροφή των περιοδικών εισφορών ως εξής: «Πέρα από το κατά πόσο αυτό είναι συνταγματικά θεμιτό, γεννάται αυτοφυώς το ερώτημα για ποιο λόγο οι πιο πάνω κατηγορίες υπαλλήλων να συνεχίζουν να υπόκεινται σε εισφορές υπέρ του Ταμείου Χηρών, καθώς, ως έχουν τα πράγματα, πληρώνουν εισφορές τις οποίες δεν θα πάρουν ποτέ πίσω και οι οποίες καταβάλλονται χωρίς κανένα ανταποδοτικό έρεισμα και δικαιολογητική βάση»
Στο επιχείρημα του κ. Στεφανίδη με το οποίο συμφωνώ απολύτως, αφού στην ουσία του ταυτίζεται με όσα ανάπτυξα προηγουμένως, προσθέτω και την παραβίαση του άρθρου 28 (1) του Συντάγματος το οποίο επί λέξει αναφέρει ότι « Πάντες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, της διοικήσεως και της δικαιοσύνης και δικαιούνται να τύχουν ίσης προστασίας και μεταχείρισης» Η εξόφθαλμα άνιση μεταχείριση έγκειται στο γεγονός ότι όσοι συνταξιοδοτήθηκαν άγαμοι πριν ή κατά το 2012 έτυχαν επιστροφής των εισφορών τους στο Ταμείο Χηρών, ενώ σε παρόμοιες περιπτώσεις αγάμων που συνταξιοδοτήθηκαν ή θα συνταξιοδοτηθούν κατά ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2013, οι εισφορές τους θα κατασχεθούν.
Καλώ την ΠΟΕΔ να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο με αίτημα την κήρυξη της κατάσχεσης των συνεισφορών των αγάμων εκπαιδευτικών και τη σύνταξης της δεύτερης συζύγου ως αντισυνταγματικές πράξεις. Η ΠΟΕΔ χρωστά την νομική αρωγή στα μέλη της, εφόσον αυτά πληρώνουν ένα εκατομμύριο ευρώ το χρόνο σε αυτήν ως συνδρομές. Μια προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο αν είναι καλά θεμελιωμένη έχει σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας και το κόστος της είναι σχετικά μικρό. Συγκριτικά αναφέρω ότι η δίωρη απεργία που κάναμε το Νοέμβρη κόστισε 170 χιλιάδες ευρώ δηλαδή 34 ευρώ κατά μέσο όρο για κάθε μέλος της ΠΟΕΔ με μηδαμινά αποτελέσματα. Η προσφυγή στη δικαιοσύνη θα έχει κόστος ένα ευρώ ανά δάσκαλο με σημαντικές όμως πιθανότητες επιτυχίας..
Σημειώσεις
Μέλος Δ.Σ. ΑΚΙΔΑ 2014-2017