Αυλαία για το 16ο Πολιτιστικό Φεστιβάλ Πανεπιστημίου Κύπρου


Τριάντα επτά καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, δύο επιστημονικές ημερίδες, είκοσι πέντε σχήματα, πάνω από διακόσιοι καλλιτέχνες και άνθρωποι των Γραμμάτων, και χιλιάδες λάτρεις της ποιοτικής μουσικής, του θεάτρου και της ποίησης, άφησαν φέτος το χνάρι τους στον παλίμψηστο χώρο του Αρχοντικού Αξιοθέας, ο οποίος εδώ και 16 χρόνια φιλοξενεί το ολοένα και σημαντικότερο Πολιτιστικό Φεστιβάλ του Πανεπιστημίου Κύπρου. Ο θεσμός αυτός, ο οποίος ξεκίνησε μέσα από την ανιδιοτελή προσπάθεια των μελών του Θεατρικού Εργαστηρίου Πανεπιστημίου Κύπρου για ανάπτυξη ουσιώδους πολιτιστικής δράσης στον χώρο του Πανεπιστημίου, εξελίχθηκε, ενηλικιώθηκε και έχει ξεπεράσει προ πολλού τα στενά όρια της πανεπιστημιακής κοινότητας, με αποτέλεσμα να καθιερωθεί ως ένας από τους λίγους φορείς στον τόπο που στηρίζουν την αυθεντική καλλιτεχνική δημιουργία και δίνουν βήμα στους γνήσιους υπηρέτες της Τέχνης, νέους και μη.

Σταθμοί του ελληνικού πολιτισμού

Το φετινό Φεστιβάλ της Αξιοθέας, μοιρασμένο όπως πάντα σε δύο περιόδους (θερινή: Ιούνιο-Ιούλιο, και φθινοπωρινή: Σεπτέμβριο-Οκτώβριο) τίμησε τρεις σημαντικές επετείους του μείζονος Ελληνισμού και της ελληνικής κουλτούρας.

1. K. Π. Καβάφης

Με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Κ. Π. Καβάφη το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου ανέβασε την πρωτοποριακή παράσταση «Νερά της Κύπρου, της Συρίας, και της Αιγύπτου. Σπουδή στον “θεατρικό” Καβάφη» σε σκηνοθεσία Μιχάλη Πιερή, μουσική Ευαγόρα Καραγιώργη και ενδυματολογική επιμέλεια Σταύρου Αντωνόπουλου, ενώ το Trio Anamorphosis από την Ιταλία παρουσίασε μια παράσταση μουσικής και λόγου σε ποίηση του Αλεξανδρινού. Τις καβαφικές εκδηλώσεις συμπλήρωσε η επιστημονική ημερίδα για τον Καβάφη στην οποία συμμετείχαν επιφανείς ερευνητές του έργου του, όπως η καθηγήτρια Diana Haas, και διδακτορικοί φοιτητές και απόφοιτοι του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

2. Γιώργος Σεφέρης

Σ’ έναν άλλο μεγάλο Έλληνα ποιητή, τον Γιώργο Σεφέρη, ήταν αφιερωμένη η εκδήλωση «Η Κύπρος του Γιώργου Σεφέρη στο Μεξικό», η οποία οργανώθηκε με αφορμή την έκδοση των «κυπριακών» ποιημάτων του στη μακρινή λατινοαμερικανική χώρα, αλλά και τα 50χρονα από την απονομή του βραβείου Νόμπελ στον μεγάλο μικρασιάτη ποιητή και φίλο της Κύπρου. Στην εκδήλωση μετείχαν ο διακεκριμένος μεξικανός ποιητής Francisco Segovia και η βραβευμένη μεταφράστρια Selma Ancira, οι οποίοι είχαν την πρωτοβουλία της έκδοσης, καθώς και η νεοελληνίστρια στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, Κλαίρη-Φωτεινή Σκανδάμη. H εκδήλωση, που το καλλιτεχνικό μέρος της ανέλαβαν ο Ευαγόρας Καραγιώργης και οι συνεργάτες του, ήταν αφιερωμένη στη μνήμη της Νίκης Μαραγκού, στην προσωπικότητα και στο έργο της οποίας έγινε ειδική αναφορά.

3. Ερωτόκριτος

Η συμπλήρωση 300 χρόνων από την πρώτη έντυπη έκδοση στη Βενετία του αριστουργήματος της Κρητικής λογοτεχνίας, του «Ερωτόκριτου» του Βιτσέντζου Κορνάρου, έδωσε την αφορμή για την περίληψη στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ μιας θεματικής ενότητας με άξονα τη μουσική και λογοτεχνική παράδοση της Κρήτης, στην οποία παρουσιάστηκαν τρεις συναυλίες – του ανεπανάληπτου Ψαραντώνη, των πολυαγαπημένων Χαΐνηδων και του ανερχόμενου Trio Daulute που, με πρωτοστάτη τον Γιάννη Παπατζανή, πρόσφεραν κι ένα εξειδικευμένο σεμινάριο για παραδοσιακά κρουστά σε Κύπριους μουσικούς και φίλους της παραδοσιακής μουσικής.  

Τις συναυλίες των σχημάτων από την Κρήτη, συμπλήρωσε η επιτυχημένη παράσταση του «Ερωτόκριτου» από το Θ.Ε.ΠΑ.Κ. με την εξαιρετική ερμηνεία του Γρηγόρη Παπαγρηγορίου στον ομώνυμο ρόλο, αλλά και με τις ώριμες ερμηνείες της Μύριας Χατζηματθαίου στη Νένα, του Σταύρου Αροδίτη στον Βασιλιά Ηράκλη, του Χαρίτωνος Ιωσηφίδη στον Χαρίδημο και Κριτίδη, της Αγγέλας Σαββίδου και Στέλλας Μιχαήλ στο ρόλο της Αρετούσας, του Βασίλη Καραολή στον Πολύδωρο, του Δημήτρη Πιτσιλλή στον Καραμανίτη και τον Αρίστο, της Μυράντας Νιχίδου στο ρόλο της μάνας του Ερωτόκριτου, του Μάκη Αλαμπρίτη στον Βασιλιά Βλαντίστρατο, κ.ά. Το αφιέρωμα στην Κρήτη πλαισιώθηκε από μιαν επιστημονική ημερίδα για τον «Ερωτόκριτο» με συμμετοχή του γνωστού μελετητή της Κρητικής λογοτεχνίας καθηγητή Ερατοσθένη Καψωμένου και διδακτορικών φοιτητών του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Ξεχωριστή θεματική ενότητα αποτέλεσε το μικρό αφιέρωμα στο διαχρονικό έργο του Μάνου Χατζιδάκι, ιδωμένο υπό το πρίσμα τριών διαφορετικών γενεών: του γνωστού ερμηνευτή Γιάννη Κούτρα, της νέας συνθέτριας Τατιάνας Ζωγράφου και του ερμηνευτή του τελευταίου δίσκου του Χατζιδάκι Ανδρέα Καρακότα, και της Ομάδας Φωνητικής Έκφρασης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας υπό την καθοδήγηση των καθιερωμένων καλλιτεχνών Θόδωρου Κοτεπάνου και Μαρίας Θωίδου.

Πρωτότυπες καταθέσεις νέων δημιουργών

Όπως πάντα, η Αξιοθέα άνοιξε πλατιά τις πύλες της για τους νέους καλλιτέχνες με άποψη και γνήσιο ενδιαφέρον για την ποιοτική μουσική. Με το απαιτητικό κοινό του Φεστιβάλ για πρώτη φορά συναντήθηκαν οι ξεχωριστοί Monsieur Doumani (Αντώνης Αντωνίου, Άγγελος Ιωνάς, Δημήτρης Γιασεμίδης), οι εξαιρετικοί μουσικοί Βασίλης Κομματάς (κλαρίνο), Αλέξανδρος Γαγάτσης (βιμπράφωνο), Γλαύκος Κοντεμενιώτης (πιάνο), Μιχάλης Μέσσιος (μπάσο) και Ιωάννης Βαφέας (κρουστά), το δεκαμελές μουσικό σχήμα NAVA με καλλιτέχνες από Κύπρο, Ελλάδα, Ιράν, Ινδία και Πολωνία, το νεοσύστατο σχήμα o/f [or] με επικεφαλής τον Νεκτάριο Ροδοσθένους και μέλη πέντε μουσικούς, διδακτορικούς φοιτητές του Πανεπιστημίου της Υόρκης με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές (Ηνωμένο Βασίλειο, Χονγκ Κονγκ, Πολωνία, Χιλή), αλλά και σαράντα νέοι δεξιοτέχνες παραδοσιακών οργάνων από ευρωπαϊκές και αραβικές χώρες που συμμετείχαν στη φετινή συνάντηση «Ethno Cyprus».

Σημαντικό επίτευγμα της νέας γενιάς ήταν και η παράσταση της «Ηλέκτρας» του Ευριπίδη, την οποία παρουσίασαν οι μαθητές του Παγκυπρίου Γυμνασίου, υπό την καθοδήγηση και τη σκηνοθεσία της φιλολόγου Πάολας Σταυρίδη–Κωνσταντίνου και την ερμηνεία της πολλά υποσχόμενης μαθήτριας και ήδη φοιτήτριας δραματικής τέχνης  Άννης Χούρη στο ρόλο της ομώνυμης ηρωίδας.

Νέες αναζητήσεις καθιερωμένων καλλιτεχνών

Συμβολή στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ αποτέλεσαν η συναυλία της καταξιωμένης Κύπριας ερμηνεύτριας Βάκιας Σταύρου η οποία παρουσίασε τη νέα της δισκογραφική δουλειά, το απολαυστικό jam session του Γερμανού κιθαρίστα Hub Hildenbrand και των Κύπριων μουσικών της τζαζ Γαβριήλ Καραπατάκη και Γιώργου Κούλα, οι ορχηστρικές συνθέσεις του Γιάννη Ζευγόλη και του Αχιλλέα Περσίδη, το κονσέρτο με σπάνια κουαρτέτα για κιθάρα με τους Virginie Bove, Βασίλειο Αβραάμ, Vladimir Tkachenko και Πέτρο Γκοσποντίνωφ, η ηχητική και οπτική αφήγηση του Μιχάλη Σιγανίδη και των συνεργατών του Χάρη Λαμπράκη, Κώστα Αναστασιάδη και Λευτέρη Μουμτζή στην οποία συμμετείχε εκτάκτως ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, αλλά και η πρωτοποριακή εκδήλωση «Όταν η ποίηση συναντά τη μουσική», στην οποία οι ποιητές Elio Pecora, Μιχάλης Γκανάς και Μιχάλης Πιερής και οι μουσικοσυνθέτες Νίκος Ξυδάκης, Tullio Visioli, Κώστας Βόμβολος και Ευαγόρας Καραγιώργης διερεύνησαν τις σύγχρονες εκφάνσεις της αρχέγονης και αμφίδρομης σχέσης μεταξύ ποίησης και μουσικής. Την εκδήλωση εμπλούτισαν ο σαξοφωνίστας Δημήτρης Χουντής και οι ερμηνεύτριες Βασιλική Κυπραίου και Χριστίνα Πιερή.

Στροφή στις ρίζες μας

Τους μουσικούς δρόμους της παράδοσης ακολούθησαν με αγάπη και σεβασμό το μουσικό σχήμα «Βορριάδες» από την Ελλάδα, με μια συναυλία νησιώτικων τραγουδιών από τις Κυκλάδες, και το κυπριακό μουσικό σχήμα «Η Ανατολή», με ένα πρόγραμμα από παραδοσιακά κυπριακά και μικρασιατικά τραγούδια.

Μια διαφορετική προσέγγιση στην παράδοση παρουσίασε το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου με την ιστορική παράσταση «Το Άσμα του Γιοφυριού» η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε πριν από δέκα χρόνια στη συνάντηση πανεπιστημιακού θεάτρου της Αρχαίας Ολυμπίας και έκτοτε έδωσε πάνω από 50 παραστάσεις στην Κύπρο, στην Ελλάδα, στην Αλβανία, στην Ιταλία, στη Γερμανία, στην Αγγλία και στη Ρωσία. Στηριγμένη στις πιο εκφραστικές παραλλαγές του γνωστού δημοτικού τραγουδιού και με ζωντανή μουσική του Ευαγόρα Καραγιώργη, έδωσε μοναδικές ερμηνείες από μια πλειάδα εξαιρετικών ερμηνευτών του Θ.Ε.ΠΑ.Κ. όπως οι Μύρια Χατζηματθαίου, Σταύρος Αροδίτης, Χριστίνα Πιερή, Δημήτρης Πιτσιλλής, Αγγέλα Σαββίδου, Χαρίτων Ιωσηφίδης, Στέλλα Μιχαήλ, Βασίλης Καραολής, Μάριος Χαραλάμπους, κ.ά.

Θέατρο

Πέρα από τις τρεις παραστάσεις του Θ.Ε.ΠΑ.Κ. (Καβάφης, Ερωτόκριτος, Γιοφύρι), το θεατρικό μέρος του Φεστιβάλ συμπλήρωσαν η αρτιότερη θεατρική παραγωγή στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών «Γιοί και κόρες» της Εταιρείας Θεάτρου Sforaris σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού, η εξαιρετική παράσταση της «Μήδειας» του Ευριπίδη από τη θεατρική ομάδα bUilt-uPaRea, σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Λάρκου, μουσική Δημήτρη Σπύρου, και τη συγκλονιστική ερμηνεία της Βασιλικής Κυπραίου στον ομώνυμο ρόλο, το παραμύθι για αφηγητή και ορχήστρα του Δημήτρη Μπασλάμ «Η θυμωμένη μπετονιέρα» και η παράσταση «Ο Καραγκιόζης και ο Μινώταυρος» από τον καραγκιοζοπαίχτη Χριστόδουλο Αντωνίου Πάφιο.

Με τον όγκο, την ποικιλία και την ποιότητα των εκδηλώσεών του, το 16ο Πολιτιστικό Φεστιβάλ του Πανεπιστημίου Κύπρου συνετέλεσε στην αναβάθμιση των πολιτισμικών δρωμένων της κυπριακής κοινωνίας και αποτέλεσε ουσιαστική παρέμβαση στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου, έχοντας αναδείξει τον παλίμψηστο χώρο του Αρχοντικού της Αξιοθέας σε κοιτίδα πολιτισμού.




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










147