Δωδεκάλογος Γονέων Δημοτικής στην Επιστημονική Επιτροπή Αξιολόγησης για Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση

Η Παγκύπρια Συνομοσπονδία Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημοτικής Εκπαίδευσης με αφορμή την συνάντηση μελών του Δ.Σ με την κα. Μαίρη Κουτσελίνη και τον κ. Μιχαλίνο Ζεμπύλα,  μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής Αξιολόγησης , χαιρετίζουν την προσπάθεια για διαμορφωτική αξιολόγηση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης.

Οι Οργανωμένοι  Γονείς της Δημοτικής Εκπαίδευσης κατέθεσαν στη συνάντηση, τις εισηγήσεις τους και εξέφρασαν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους για τα ακόλουθα θέματα που επισυνάπτονται.

1. 1.       Επανακαθορισμός και αναβάθμιση του ρόλου των Γονιών. Μέσα από τον στρατηγικό σχεδιασμό για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση προνοείτο η αναβάθμιση του ρόλου των γονιών. Δυστυχώς, εκτός από την παροχή στέγασης δεν έχουμε τύχει οποιασδήποτε άλλης αναβάθμισης. Σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες οι γονείς συμμετέχουν ακόμη και σε επίπεδο λήψης αποφάσεων. Θεωρούμε ότι ειδικότερα στις κρίσιμες μέρες που διανύουμε και την στήριξη που παρέχουμε στις σχολικές μονάδες (εθελοντική εργασία, οικονομική στήριξη λόγο των μειωμένων κονδυλίων των σχολικών εφορειών, σίτιση, κ.α.) αρμόζει να αναβαθμισθεί και ο ρόλος μας. Ζητάμε την θεσμοθέτηση του ρόλου  των γονιών και την συμμετοχή μας σε επίπεδο λήψεων αποφάσεων. Παράλληλα, ζητάμε την οικονομική ενίσχυση τόσο της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας όσο και των Ομοσπονδιών μελών της, έτσι ώστε ουσιαστικά να επικεντρωνόμαστε στα εκπαιδευτικά θέματα και όχι σε εκδηλώσεις για την κάλυψη των λειτουργικών μας εξόδων. Θεωρούμε ότι και μέσα από την πρόταση του Επιτρόπου Εθελοντισμού κ. Γιαννάκη Γιαννάκη  για αλλαγές στο κίνημα του εθελοντισμού είναι η ευκαιρία να επανακαθοριστεί και ο ρόλος μας, οι υποχρεώσεις αλλά και οι αρμοδιότητες μας.
2. 2.       Εκσυγχρονισμός του Συστήματος Διορισμού. Το θέμα του εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου τρόπου διορισμού μας απασχολεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Θεωρούμε ότι η τελική πρόταση πρέπει σύντομα να δοθεί στην δημοσιότητα και να προχωρήσει σε υλοποίηση. Οι γονείς συμφωνούμε με τις περισσότερες από τις πρόνοιες της νέας πρότασης. Θα θέλαμε να τονίσουμε και πάλι ότι το θέμα των συμβασιούχων πρέπει να τύχει ειδικής μεταχείρισης και να καλέσουμε το ΥΠΠ να το χειριστεί σε συνεννόηση με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις. Παράλληλα τονίζουμε ότι και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να λάβουν υπόψη ότι τα σχολεία υπάρχουν γιατί υπάρχουν μαθητές και όχι για να διορίζονται εκπαιδευτικοί. Στόχος, είναι η πλήρης στελέχωση των σχολείων με τον απαραίτητο αριθμό εκπαιδευτικών.
3. 3.       Αξιολόγηση. Με τον όρο αξιολόγηση αναφερόμαστε τόσο στην αξιολόγηση των μαθητών, των εκπαιδευτικών,  της σχολικής μονάδας και ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος. Θεωρούμε ότι μέσα από ένα αναθεωρημένο σύστημα αξιολόγησης θα έρθουν και οι αναμενόμενες αλλαγές και βελτιώσεις στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Ο επιθεωρητισμός που ισχύει μέχρι και σήμερα και παρά τις καλές προθέσεις των επιθεωρητών και των εκπαιδευτών δυστυχώς δεν βελτιώνει στον αναμενόμενο βαθμό τους εκπαιδευτικούς και δύσκολα εντοπίζεται η ανεπάρκεια ορισμένων εκπαιδευτικών. Πιστεύουμε ότι εμπλοκή στην αξιολόγηση πρέπει να έχουν τόσο οι μαθητές όσο και οι γονείς. Παράλληλα, πιστεύουμε ότι πρέπει να αναπτυχθεί σε κάθε σχολική μονάδα ένα σύστημα αυτό-αξιολόγησης με στόχο την συνεχή βελτίωση. Τέλος, θεωρούμε ότι επιβάλλεται η αξιολόγηση-βαθμολογία των μαθητών τουλάχιστον της Δ’ , Ε’ και Στ΄ τάξης με καθορισμένα κριτήρια. Η παντελής απουσία βαθμολογίας και αξιολόγησης οδηγεί σε προβλήματα με την μετάβαση τους στην μέση εκπαίδευση. 
4. 4.       Μετάβαση από την Δημοτική στην Μέση Εκπαίδευση. Αν και αναμέναμε ότι η μετάβαση από την Δημοτική στη Μέση Εκπαίδευση θα γινόταν ομαλότερη μέσα από την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, δυστυχώς είναι κοινή διαπίστωση όλων μας ότι το χάσμα μεταξύ των δύο βαθμίδων έχει διευρυνθεί. Τα κυριότερα προβλήματα επικεντρώνονται τόσο στην αντιμετώπιση που τυγχάνουν οι μαθητές από τους καθηγητές της Μέσης Εκπαίδευσης, την απουσία βαθμολογίας στην Δημοτική Εκπαίδευση, την  τεράστια διαφορά στην  κατ’ οίκον εργασία, τις απαιτήσεις των μαθημάτων, τις τάξεις των μεικτών ικανοτήτων, την επάρκεια των εκπαιδευτικών κυρίως της Μέσης Εκπαίδευσης και την απουσία συνοχής στα αναλυτικά προγράμματα. Το αποτέλεσμα είναι η άνθηση της παραπαιδείας.
5. 5.       Στελέχωση των Σχολικών Μονάδων.  Θεωρούμε ότι μέσα από τις απαραίτητες διαδικασίες, πρέπει να διασφαλίζεται η έγκαιρη στελέχωση και η μονιμότητα του προσωπικού. Ιδιαίτερη σημασία να δοθεί στην διευθυντική ομάδα. Πιστεύουμε ότι ο Διευθυντής πρέπει να παραμένει τουλάχιστον 4 χρόνια στην ίδια σχολική μονάδα. Η μονιμότητα του Διευθυντή θα διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία του σχολείου, το κατάλλήλο σχολικό κλίμα και την εκπλήρωση του σχολικού οράματος. Ιδιαίτερα στο μεταβατικό στάδιο στο οποίο βρισκόμαστε η μονιμότητα του Διευθυντή θα συνεισφέρει στην ομαλή εισαγωγή αλλαγών και καινοτομιών. Η επιμόρφωση και η κατάρτιση των Β. Διευθυντών ή Διευθυντών, να είναι προαπαιτούμενο για διεκδίκηση θέσης. Μέσα στα πλαίσια της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης αναμένεται ότι θα έχουμε αλλαγές στο σύστημα ανέλιξης. Οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι αναλαμβάνουν τις θέσεις αυτές πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους.
6. 6.       Ειδική Εκπαίδευση. Η ένταξη των παιδιών με ειδικές ικανότητες στην εκπαίδευση χαιρετίστηκε από όλους μας. Θεωρούμε ότι η συνύπαρξη παιδιών διαφορετικών ικανοτήτων είναι ωφέλιμη για όλα τα παιδιά. Παράλληλα όμως, πρέπει να έχουμε τη βούληση να στηρίξουμε τα σχολεία στα οποία έχουν ενταχθεί αυτά τα παιδιά. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλα τα σχολεία που φιλοξενούν ειδικές μονάδες διαθέτουν και την ανάλογη υποδομή. Και  σε καμιά περίπτωση οι περικοπές στον τομέα της εκπαίδευσης δεν πρέπει να επηρεάζουν τον αριθμό συνοδών της ειδικής εκπαίδευσης. Η έλλειψη συνοδών θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την ασφάλεια του παιδιού που συνοδεύεται άλλα και όλων των άλλων παιδιών σε περιπτώσεις βίαιης συμπεριφοράς.
7. 7.       Παραβατική συμπεριφορά – Κοινή διαπίστωση όλων μας είναι η αύξηση των περιστατικών παραβατικής συμπεριφοράς μαθητών και προβλημάτων πειθαρχίας. Δυστυχώς οι διαδικασίες επίλυσης τέτοιων περιστατικών είναι χρονοβόρες με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας. Πρέπει σε συνεργασία όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, ακόμη και με νομοθετικές αλλαγές, να προωθήσουν ένα σχέδιο άμεσης παρέμβασης και επίλυσης τέτοιων προβλημάτων.
8. 8.       Οι Σχολικές Εφορείες, ιδιαίτερα της υπαίθρου, πρέπει να γίνουν λειτουργικές και ελεγχόμενες. Να γίνουν περιφερειακές σχολικές εφορείες για εξοικονόμηση λεφτών αλλά και καλύτερης λειτουργίας τους.  Διαχρονικό αίτημά μας είναι  να υπάρχει ένας εκπρόσωπος μας παρατηρητής στις Σχολικές Εφορείες. Είμαστε της άποψης ότι η παρουσία μας εκεί θα βοηθούσε πάρα πολύ να λυθούν αρκετά  προβλήματα. Οι περικοπές επηρέασαν σε θέματα υλικοτεχνικά και σε αναλώσιμα είδη.      
9. 9.       Σήμερα, όσο ποτέ προηγουμένως, κοινωνικοί, παιδαγωγικοί και οικονομικοί λόγοι, συνηγορούν υπέρ της διατήρησης και επέκτασης του θεσμού του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου. Δυστυχώς, δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των γονιών. Δεν πετύχαμε να πείσουμε για την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Θέματα που χρήζουν εξέτασης είναι το εξειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό, η έγκαιρη στελέχωση και προγραμματισμός, η σίτιση των παιδιών, η διαχείριση της χορηγίας, η ενημέρωση των γονιών, οι εξωτερικές εξετάσεις και  η υλικοτεχνική υποδομή.
10. 10.   Νέα Αναλυτικά: α) Ύλη: Συρρίκνωση και συμπύκνωση της ύλης προς τα κάτω. Δίνεται αρκετός χρόνος για να μπορέσουν οι μαθητές να αφομοιώσουν την ύλη ή μήπως απλά και επιφανειακά προσπαθούμε να καλύψουμε ύλη; Σε αρκετές περιπτώσεις μαθητές και γονείς καταφεύγουν στην παραπαιδεία για να μπορέσουν πραγματικά να εμπεδώσουν ή να αντιληφθούν την ύλη. β)Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πρέπει να γίνεται σε σχολική βάση, στηριζόμενη στις ανάγκες του συγκεκριμένου σχολείου και των εκπαιδευτικών. Η επιμόρφωση πρέπει να συνδυάζει τόσο πρακτικό όσο και θεωρητικό μέρος. γ) Το γλωσσικό μάθημα χρειάζεται ενίσχυση (ορθογραφία-γραμματική) δ) Διασφάλιση ισότητας ανάμεσα σε σχολικές μονάδες αναφορικά με τη χρήση των νέων τεχνολογιών και διδακτικών μέσων. ε) Εξειδίκευση στο μάθημα διδασκαλίας. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού πρέπει να δώσει κίνητρα στους εκπαιδευτικούς Δημοτικής έτσι ώστε κάποια μαθήματα να διδάσκονται από εξειδικευμένο προσωπικό (πληροφορική, αγγλικά, γυμναστική, μουσική). στ) Εμπέδωση: Ακόμη και μετά από τέσσερα χρόνια εφαρμογής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης δεν ακολουθούν όλοι οι εκπαιδευτικοί τις ίδιες πρακτικές.
11. 11.   Ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα: Έλεγχος του αριθμού προγραμμάτων που αναλαμβάνονται από κάθε σχολική μονάδα και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του κάθε προγράμματος τόσο για τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και γενικά τη σχολική μονάδα.
12. 12.   Εξωδιδακτικές δραστηριότητες-Αθλητισμός: Επανακαθορισμός των Αθλητικών αγώνων.