ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΒΟΥΡΓΙΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ*
Μια μέρα, μπαίνοντας στο κατώφλι ενός Δημοτικού Σχολείου τον συνάντησα. Έστεκε εκεί, ακουμπώντας σ’ ένα μπαστουνάκι. Είχε κυρτώσει με τα χρόνια…. γεροντάκι πια… Χαμογελούσε όπως πάντα τόσο γλυκά! Το βλέμμα του τόσο στοργικό, όπως πάντα!
- Καλώς την! Είπε με έκπληξη και χαρά μαζί.
- Τι γίνεστε; Πάνε τόσα χρόνια να σας δω…
Ο καλός μας ο δάσκαλος.. Μας κρατούσε από την Τρίτη ως την Έκτη Δημοτικού! Σταθερότητα προσωπικού το λένε σήμερα! Μας έμαθε γράμματα! Γράμματα σπουδάγματα, του Θεού τα πράγματα! Είχε και το γνώθι σ΄αυτόν! Μας το είπε από την αρχή … Με τη Μουσική , δεν τα πάω καλά .. είμαι φάλτσος, παράφωνος .. θα σας μάθω ό,τι ξέρω.. και μας έμαθε.. τους «τρεις Μεγίστους φωστήρες της τρισηλίου Θεότητος», «της πατρίδας μου η σημαία» και κάνα δυο άλλα για τις Εθνικές και Θρησκευτικές εορτές .. Όταν μπήκα στο Γυμνάσιο και μας είπε η καθηγήτρια της Μουσικής να της πούμε την κλίμακα … η μόνη κλίμακα που ήξερα ήταν η κλίμακα του Ιακώβ! Με έβαλε και στη χορωδία.. Ποιος μπορεί να αντισταθεί μπρος στην παντοδύναμη φύση!
Ο δάσκαλός μας, έδινε μεγάλη σημασία να μάθουμε να μιλούμε και να γράφουμε σωστά τη γλώσσα μας! Ελληνικά και Μαθηματικά, εξαίρετος! Τρία ορθογραφικά λάθη, εντελώς αδικαιολόγητα , για τον καλό τον μαθητή! Πού να΄βλεπε σήμερα τη γραφή τύπου greek english!
Γνήσιος εργάτης του πνεύματος! Φίλος, εμψυχωτής, καθοδηγητής!
Θυμάμαι με συγκίνηση ότι βγαίνοντας από την αίθουσα εξετάσεων αφού τότε- δίναμε εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα για να πετύχουμε μια θέση στο γυμνάσιο-ήταν εκεί και περίμενε να ρωτήσει πώς βρήκαμε τα θέματα, αν γράψαμε, αν τιμήσαμε τον εαυτό μας, το σχολείο μας, την κοινότητά μας.
Κι όταν είπαμε: Ήταν δύσκολα, είχε ο δάσκαλός μας την όρεξη να καθίσουμε εκεί στην αυλή του Γυμνασίου και να δούμε μαζί τις απαντήσεις που είχαμε βρει στα θέματα των Μαθηματικών.
Διαβάσαμε τη χαρά στα μάτια του δασκάλου μας όταν διαπίστωσε ότι παρά τις δυσκολίες που βρήκαμε, είχαμε δώσει σωστές απαντήσεις σε όλα. Και πώς μπορούσαν οι μαθητές ενός τόσο άξιου δασκάλου να μη γράψουν στα Μαθηματικά. Είναι στο μυαλό μου ακόμη εκείνο το αγαπημένο του τετράδιο των Μαθηματικών. Είχε μαζέψει ή είχε φτιάξει-ποιος ξέρει, με προσωπικό κόπο προβλήματα και ασκήσεις που έσπαγαν πραγματικά, κεφάλια. Έτσι μπαίνοντας στην τάξη, λύναμε σχεδόν αμέσως τα προβλήματα των βιβλίων του Υπουργείου, όμως στις δικές του ασκήσεις σκοντάφταμε, σκουντουφλούσαμε, σπάζαμε το κεφάλι μας να βρούμε τη λύση, μπορεί να περνούσε κι η ώρα των Μαθηματικών πάνω σε ένα ή δύο προβλήματα κι αυτός εκεί, να περιμένει υπομονετικά, χωρίς άγχος, χωρίς πίεση να τελειώσει τουλάχιστον έστω ένας μαθητής , με σωστή απάντηση, πράγμα που ήταν πάρα- πάρα πολύ δύσκολο. Ήξερε ο δάσκαλός μας ότι οι περισσότεροι μαθητές είχαν γονείς που η μόρφωσή τους ήταν δεν ήταν του Δημοτικού, γονείς που έφευγαν χαράματα για τη δουλειά και επέστρεφαν σκοτωμένοι από την κούραση το βράδυ, γονείς που δεν είχαν ούτε το χρόνο, ούτε τη γνώση, ούτε το χρήμα για να μας στηρίξουν με ιδιαίτερα Μαθήματα ή προσωπική βοήθεια.
Η συμβουλή των γονιών μας: Αγαπάτε τη μόρφωση για να’χετε μια καλύτερη ζωή, μαζί με τις δυσκολίες που βλέπαμε ότι είχαν, ήταν μια καλή παρακαταθήκη για μας, όμως δεν ήταν αρκετή. Το βάρος βρισκόταν στον δάσκαλό μας, που γνώριζε όλα αυτά πάρα πολύ καλά…
Και τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Τα άλλα μαθήματα: την Επιστήμη, τη Γεωγραφία, τα Θρησκευτικά, την Ιστορία. Όταν είμαστε ακόμη παιδιά της Στ΄ Δημοτικού, φρόντισε να τελειώσει έγκαιρα την ύλη και τον τελευταίο μήνα πριν κλείσουμε, μας εξέταζε καθημερινά πάνω σε όλα τα θέματα Γενικών Γνώσεων,στα οποία θα δίναμε εξετάσεις. Το πέτυχε και μας εξέτασε 3 φορές. Πώς τα κατάφερε αλήθεια; Αητός ήταν που μας δάνεισε τα φτερά του για να πετάξουμε και μας βοήθησε άβγαλτα εμάς ξεπεταρούδια να βρούμε το δρόμο μας στη γνώση και την πορεία μας στη ζωή.
Ήταν και πατριώτης. Η ιστορία γι’ αυτόν δεν ήταν ασκήσεις στα βιβλία ούτε παπαγαλία για εξετάσεις. Ήταν η αγάπη του για τον τόπο και τους ανθρώπους του !
Τα είπαμε από κοντά… είχα μια περιέργεια… πώς αφυπηρέτησε ο καλός μου δάσκαλος; Ως ποια βαθμίδα έφθασε;
Μου είπε: Βοηθός Διευθυντής… βλέπεις κόρη μου, ο Επιθεωρητής δεν μου έβαλε ποτέ ψηλό βαθμό…Έμεινα έκπληκτη! Εμβρόντητη!
Θυμάμαι χαρακτηριστικά το εξής επεισόδιο: Μαθητές στην Τρίτη Δημοτικού. Πλησίαζε η ώρα να σχολάσουμε κι ο δάσκαλός μας είχε ζωγραφίσει σε ένα χαρτόνι κάμποσα κουτάκια.. ήταν τα σπίτια και τα κτίρια του χωριού, όπως μας είπε, θα το μελετούσαμε την επόμενη μέρα, στη Γεωγραφία…. Έβαλε το χαρτόνι στο σέλοτεξ για να συγυρίσει την έδρα του.. θυμάμαι πάντα την έδρα του να λάμπει. Αγαπούσε τόσο πολύ το συγύρισμα και την καθαριότητα …
Την άλλη μέρα το πρωί , βγάλαμε τα βιβλία των Ελληνικών και εκεί που είμαστε έτοιμοι να διαβάσουμε, άνοιξε η πόρτα και μπήκε απρόσμενα ο κύριος Επιθεωρητής… Ψυχρός, απόμακρος … δε μας χαμογέλασε... Ο δάσκαλός μας τον υποδέχτηκε ευγενικά και του υπέδειξε ότι είμαστε έτοιμοι ν’ αρχίσουμε Ελληνικά. Ο κύριος Επιθεωρητής τον έγραψε κανονικά…. Ούτε καν του απάντησε... Γύρισε στο σέλοτεξ κοίταξε το χαρτόνι και είπε: Βλέπω έχετε κάμει το χάρτη του χωριού σας: Έλα εσύ, φώναξε στον α΄ μαθητή.. να μας δείξεις το σπίτι σου.
- Μμ… δεν ξέρω κύριε.
Έλα εσύ, φώναξε στον β΄ μαθητή
- Μα.. δεν ξέρω κύριε.
Ο δάσκαλος μας τσιμουδιά…Ο επιθεωρητής πήρε όλα τα παιδιά σβάρνα ένα προς ένα για εξέταση. Τα «δεν ξέρω κύριε» έπεφταν βροχή.. Κι ο φτωχός ο δάσκαλός μας να στέκει εκεί αβοήθητος, κακομοιριασμένος, χωρίς καμμία προσπάθεια έστω να δικαιολογηθεί … αυτός ο άριστος δάσκαλος , παρουσιαζόταν ως ο τελευταίος δασκαλάκος του κόσμου, με τους χειρότερους μαθητές… Ήταν φανερό ότι ένιωθε πολύ άβολα, μάλλον άσχημα. Γιατί άραγε δεν τολμούσε να πει σ΄αυτόν τον ξένο ότι ακόμη δεν είχαμε προλάβει να μελετήσουμε τον χάρτη με τα κουτάκια; Και ποιος ήταν αυτός που χαλούσε τη μέρα μας πρωί πρωί…; Γιατί ο δάσκαλός μας τον φοβόταν; Και τι θα γινόταν σε λίγο ; Έφτανε και η δική μου σειρά… Έπρεπε κάτι να κάνω… Όμως τι; Λυπήθηκα τόσο πολύ τον δάσκαλό μου…. που αποφάσισα να τα παίξω όλα για όλα! Έκαμα τη σκέψη, ότι το σπίτι μου ήταν κοντά στην εκκλησία κι αφού το κουτάκι της εκκλησίας είχε σταυρό, θα΄ βρισκα το δρόμο για το σπίτι μου, αν το μελετούσα…πιθανόν… εν πάσει περιπτώσει, σκέφτηκα ότι σίγουρα ο ξένος δεν ήξερε περισσότερο από μας! Έφθασε λοιπόν και η δική μου σειρά … έδειξα ένα κουτάκι που υπολόγισα ότι ήταν το σπίτι μου. Είδα ένα ελαφρό μειδίαμα στο πρόσωπο του δασκάλου μας. Θεώρησα ότι ήμουν σωστή. Πήρα θάρρος . Εύκολα πια τα πράγματα.. Τέλος πάντων, περπατώντας κούτσα κούτσα στα δρομάκια γυρίσαμε όλο το χωριό…κουτάκι προς κουτάκι.. ο κύριος Επιθεωρητής να ρωτάει κι εγώ να δείχνω κάτι τις κατά το δοκούν, κανένα κουτάκι από δω κανένα κουτάκι από κει, κι αυτά τα κουτάκια.. ουφ ..πανομοιότυπα! Καμμιά φορά κίνησε να φύγει ο Επιθεωρητής, σχετικά ικανοποιημένος είπε.. Μας άδειασε τη γωνιά .. Αναπνεύσαμε .. Έκτοτε, ως παιδί, σχημάτισα πολύ αρνητική άποψη για τον κύριο Επιθεωρητή… Ποτέ δε θα΄ θελα να γίνω κάτι τέτοιο…Πώς τα φέρνει η ζωή!
Αυτό ήταν το μάθημα που ήθελε, ο ίδιος ο εκπαιδευτικός δεν είχε καθόλου σημασία. Ο δάσκαλός μας τον ξεπροβόδισε όχι τόσο λυπημένος όπως πριν, μ’ ένα ελαφρό μειδίαμα. Ήταν φανερό ότι περίμενε μια καλύτερη εικόνα για τους μαθητές του, για τους κόπους του για την παιδεία.
Αφού έφυγε ο ξένος, ο δάσκαλος ήρθε να μου πει πόσο χάρηκε. Αλήθεια πώς ήσουν σίγουρη; Μα για ένα ήμουν σίγουρη δάσκαλε ότι ο ξένος δεν είχε ιδέα πού ήταν τα σπίτια μας… Κι ότι το σπίτι μου ήταν κοντά στην εκκλησία, το κουτάκι με τον σταυρό..
Είπε χαμογελώντας: Σωστή σκέψη… μόνο που δεν υπολόγισες τον τάδε δρόμο… Στα μάτια του πλανιόταν μια αδιόρατη θλίψη, ακαταλαβίστικη για το παιδικό μας μυαλό.
Ήταν πολλά παρόμοια περιστατικά που έρχονται κατά καιρούς στο μυαλό μου. Ο δάσκαλός μου ήπιε το κώνειο που μεγαλόψυχα τον κέρασε η εκπαίδευση ως τον πάτο… αδιαμαρτύρητα, αγόγγυστα, στωικά… χωρίς να ψελλίσει ίχνος παραπόνου, λεβέντικα.
Έτσι γίνεται πάντα.. ο κάθε άριστος, ο κάθε εξαίρετος στο τέλος… θα πιει το δικό του κώνειο! Είναι εκεί και τον περιμένει… αφού έχει προδιαγράψει μια πετυχημένη πορεία, μια θριαμβευτική προσφορά, ένα εξαίρετο δόσιμο έτσι ως τον πάτο! Έρχεται ως επισφράγισμα, το ποτήρι ξεχειλίζει… ως να είναι γραμμένο στα γονίδια του Ελληνισμού, σφυρηλατημένο στη μοίρα της ανθρωπότητας! Γιατί… βαρέθηκαν οι μετριότητες να τον λένε δίκαιο! Για ποιον κτυπάει τώρα η καμπάνα;
Δάσκαλέ μου, και πού να σε κατατάξω; Στο Πάνθεο των Ηρώων; Στους μάρτυρες; Το βρήκα… Στη γιορτή των γραμμάτων, ευλαβικά αποθέτω το στεφάνι της ευχαριστίας μου… μπροστά στον άγνωστο στρατιώτη…
Τον δρόμο τετέλεκας, την πίστη τετήρηκας, απόκειται σοι ο της δικαιοσύνης στέφανος, κατά τον Απόστολο Παύλο.
Δάσκαλέ μου…
ο δείκτης επάρκειάς σου στα γράμματα… κι ο δείκτης επιτυχίας σου στα μαθησιακά αποτελέσματα;
Το άριστα με δέκα !
Γιατί όλοι οι μαθητές σου πέρασαν με επιτυχία τις εξετάσεις σε Γυμνάσια, Λύκεια, Πανεπιστήμια, στην ίδια τη ζωή! Διέπρεψαν ανά την οικουμένη! Δικό σου αποκλειστικά κατόρθωμα!
Λείανες, σμίλεψες, κέντησες άνθια και πουλιά στο κέντημα της ζωής μας. Το στόλισες με τους πολύτιμους λίθους της αγάπης για το λειτούργημά σου!
Tην αριστεία είτε την έχεις … είτε δεν την έχεις… έτσι τόσο απλό! Κανείς δεν μπορεί να σου αφαιρέσει την αριστεία! Κι ούτε κανείς μπορεί να την προσθέσει!
Κι αν το κράτος σε αδίκησε, κι αν έζησες χρόνια δύσκολα κι αν η παιδεία σε κέρασε αρκετές φορές με το ποτήρι της πίκρας, οι κόποι σου δεν χάθηκαν! Έχεις την αιώνια ευγνωμοσύνη μας!
Το γνωρίζουν και οι πέτρες! O αετός πεθαίνει στον αγέρα, ελεύθερος και δυνατός!
*Τέως Επιθεωρήτρια Νηπιαγωγείων
(αφυπηρετήσασα πρόωρα- 31 / 12 /2016)
