ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΝΙΚΟΑΛΑΟΥ*
Υπήρξε μια μεγάλη αποτυχία στην μεταφορά της πραγματικής σημασίας της έννοιας της αλλαγής του κλίματος προς το κοινό, αλλά θα πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά με το θέμα - πριν ασχοληθεί αυτό μαζί μας.
Τι σημαίνει η φράση ανθρωπογενείς επιδράσεις για εσάς; Είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου ένας καλύτερος τρόπος για να καλλιεργήσεις ντομάτες; Και ποια είναι η διαφορά μεταξύ της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής;
Η κατανόηση της γλώσσας της επιστήμης του κλίματος μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε σαν να δίνουμε εξετάσεις σε ένα άγνωστο αντικείμενο. Για τις περισσότερες επιστημονικές συζητήσεις, η σύγκρουση μεταξύ της δυσνόητης φύσης του λόγου εμπειρογνωμόνων και της καθημερινής μας ζωής - μια σύγκρουση στην οποία τα λόγια είναι πάντα το πρώτο θύμα – στην τελική δεν έχει μεγάλη σημασία. Μπορούμε να καταλάβουμε ότι το κάπνισμα σκοτώνει, ακόμη και αν δεν έχουμε διαβάσει τις τελευταίες έρευνες σχετικά με το πόσο γρήγορα εξελίσσονται οι μεταστάσεις όγκων στον πνεύμονα σε σχέση με άλλες μορφές καρκίνου. Γνωρίζουμε ότι η παχυσαρκία αποτελεί κακό για την υγεία , ακόμη και αν οι ειδικοί διερευνούν τις εθιστικές ιδιότητες της ζάχαρης.
Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει με την κλιματική αλλαγή. Το ερώτημα αν σκεφτόμαστε τα ορυκτά καύσιμα από την άποψη της «υπερθέρμανσης του πλανήτη» ή «της καταστροφής του κλίματος» (όπως ορισμένοι ειδικοί το αποκαλούν) αποτελεί το επίκεντρο της δράσης μας. Ποτέ δεν ήταν περισσότερο εμφανής, και όπως προειδοποιεί ο ΟΗΕ πρέπει να ακούσουμε την επιστήμη.
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι υπήρξε μια τεράστια αποτυχία για το πώς παρουσιάζονται τα θέματα του κλίματος για το κοινό.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ένας απολύτως ακριβής όρος και ταυτόχρονα εντελώς παραπλανητικός. Οι σημερινές προβλέψεις δείχνουν μια αύξηση τουλάχιστον 2C μέχρι το τέλος του αιώνα, ακόμη και αν λάβουμε δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και αύξηση 5C ή 6C αν συνεχίσουμε όπως συνήθως. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται πολύ, αλλά η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο σήμερα και την τελευταία εποχή των παγετώνων ήταν μόνο περίπου 5C.
Το πιο σημαντικό όμως, είναι ότι οι πραγματικές συνέπειες για τον πλανήτη δεν θα είναι απλά μια ομοιόμορφη αύξηση της θερμοκρασίας, αλλά μια μετάβαση σε πολύ πιο ακραίες καιρικές συνθήκες. Η παρέμβαση στα πολύπλοκα συστήματα που διέπουν τον καιρό μας, θα φέρει αναστάτωση στη σταθερότητα του κλίματος –υπαίτια για την άνοδο των σύγχρονων πολιτισμών-. Ο θερμότερος αέρας κρατά περισσότερη υγρασία από τον ψυχρό, αυτό σημαίνει ότι οι περιοχές του κόσμου που είναι σήμερα υγρές, θα γίνουν πολύ πιο βροχερές, και εκείνες που είναι ήδη επιρρεπείς στην ξηρασία θα γίνουν ξηρότερες. Για την Κύπρο, αυτό θα σημαίνει περισσότερες ξηρασίες και έλλειψη νερού, παρόμοιες και χειρότερες με αυτές που πλήττουν το νησί μας τα τελευταία χρόνια.
Μόλις έχουμε ξεκινήσει να καταλαβαίνουμε ότι το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής μπορεί να φέρει ψύχος και ξηρασίες στην Ευρώπη, ακόμη και αν η Γροιλανδία μετατραπεί σε Αμαζόνιο. Αυτό θα είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλα τον κόσμο, θα σήμαινε διακοπή της γεωργίας, εξαπλώσεις νόσων και τόσα άλλα.
Το κλειδί για αυτό είναι η λέξη «παγκόσμια» στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας θα γίνουν αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο. Περιφέρειες ηπείρων τόσο μακριά όσο η Αυστραλία και η υποσαχάρια Αφρική που επί του παρόντος μπορούν να στηριχτούν μόνο στη γεωργία θα γίνουν θερμότερες καθιστώντας τη ζωή εκεί αδύνατη, οδηγώντας τους ανθρώπους που ζουν εκεί να μετακινηθούν. Η μετανάστευση λοιπόν σε παγκόσμιο επίπεδο, θα αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε πολλές επιλογές για την αλλαγή του κλίματος. Η ώρα της γης είναι τώρα. Το συμβολικό κλείσιμο των φώτων ενόψει της ώρας της γης δυστυχώς δεν θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Έχουμε μία επιλογή: ή θα ασχοληθούμε πραγματικά με το θέμα, ή θα το αφήσουμε να ασχοληθεί αυτό μαζί μας. Είναι το ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί σωστά.
*Επικεφαλής του Γραφείου Περιβάλλοντος της Κ.Ε ΑΚΕΛ
