ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΝΑΓΗ*
Μετά από αρκετή σκέψη και με αφορμή τη δράση και συμπεριφορά των ηνιόχων των κομματικών ομάδων και του περίγυρου τους αποφάσισα να καταθέσω τη δική μου θεώρηση και τους προβληματισμούς μου που εγείρονται και αφορούν το μοναδικό φαινόμενο της κομματοκρατίας, το "βαθύ κράτος" για το οποίο πλήρωσαν παλαιότερες γενιές, για το οποίο πληρώνουν οι σημερινές γενιές και για το οποίο θα πληρώνουν οι νεότερες.
Ο χαρακτηρισμός "βαθύ κράτος" δεν αποδίδεται σε κάποια θεσμοθετημένη εξουσία όπως τον στρατό στην περίπτωση της γειτονικής Τουρκίας ή τους τραπεζίτες στις μακρινές Η.Π.Α αλλά σε μια νοοτροπία που διακατέχει το σύνολο του πολιτικού συστήματος της χώρας μας σύμφωνα με την οποία το κομματικό συμφέρον προτάσσεται υπεράνω του κοινωνικού οφέλους και των πολιτών. Στο καθεστώς αυτό της κυπριακής κομματοκρατίας δεν υπάρχει πτυχή του κοινωνικού ή του κρατικού βίου που να μην υπηρετεί τα κόμματα. Τα διοικητικά συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών, ορισμένων επιστημονικών και ερευνητικών ινστιτούτων κομματοκρατούνται. Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ως επί το πλείστον κομματικά κατευθυνόμενη. Ο συνδικαλισμός είναι κομματικός εφόσον απαρτίζεται από κομματικούς και υπηρετεί σε μεγάλο βαθμό τις σκοπιμότητες των κομμάτων. Με λίγα λόγια το κομματικό κατεστημένο χρησιμοποιεί το κράτος εφαρμόζοντας πολιτικές οι οποίες ενώ θα έπρεπε να αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση του συνόλου της κοινωνίας και των πολιτών αυτής, στην ουσία εξυπηρετούν είτε μέλη του κομματικού σωλήνα είτε ομάδων δύναμης πέριξ του κομματικού σωλήνα είτε επιμέρους μικρότερων ομάδων της κοινωνίας - πελατειακό κράτος - για να τις εντάξουν στην κομματική λεγεώνα.
Την ίδια στιγμή οι πολιτικές δυνάμεις εξουσίας στοχεύουν στη διάλυση του κοινωνικού ιστού - που κατά την άποψη μου το έχουν επιτύχει σε σημαντικό βαθμό, πολιτική που εφαρμόστηκε με ιδιαίτερα έντονο και απροκάλυπτο ύφος κατά την μνημονιακή εποχή και συνεχίζεται και στην μετά μνημονίου περίοδο - και στην πορεία διαχειρίζονται τις κοινωνικές ομάδες με όρους ατομικότητας. Απευθύνονται δηλαδή στις διάφορες ομάδες της κοινωνίας χωριστά, εκμεταλλεύονται τα διαπλεκόμενα με αυτά μέσα μαζικής ενημέρωσης σε περιπτώσεις κατά τις οποίες συναντούν αντίσταση και επιφέρουν καθοριστικές αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς και κατ' επέκταση στον κοινωνικό ιστό με τη μέθοδο της "ταχείας συνδιαβούλευσης" και τη μέθοδο "φωνή βοώντος εν τη ερήμω". Από την άλλη, οι υπόλοιπες κομματικές δυνάμεις, μεγάλες και μικρές, σε μια προσπάθεια να μείνουν στην αμαξοστοιχία των εξελίξεων και να μην εκτροχιαστούν σπεύδουν να εκφράσουν την αντίθεση τους στις κυβερνητικές πολιτικές -έστω και αν κάποιες στην πραγματικότητα δεν διαφωνούν επί της ουσίας- στηρίζοντας τις ομάδες που βρίσκονται υπό τα κυβερνητικά πυρά.
Για τη γέννηση, ανάπτυξη και εδραίωση της κομματοκρατίας ως πολιτική νοοτροπία και συμπεριφορά στον τόπο μας, έχουν σύμφωνα με τη δική μου θεώρηση συνεισφέρει όλα σχεδόν τα κόμματα -κυρίως τα "παλαιά"- που διάβηκαν το κατώφλι είτε του νομοθετικού είτε του εκτελεστικού σώματος. Τα αποτελέσματα της πρακτικής αυτής δεν είναι άλλα παρά το κοινωνικό και αξιακό τέλμα που ζούμε στην καθημερινότητα μας σε συνδυασμό με το οικονομικό βούλιαγμα του τόπου και τις επακόλουθες αυτού συνέπειες. Η θλιβερή αυτή πραγματικότητα είναι λίγο-πολύ αντιληπτή από όλους μας. Το πιο θλιβερό ή ακόμη και σχιζοφρενικό αν μπορώ να το χαρακτηρίσω είναι η διαιώνιση αυτής της κατάστασης από τους ίδιους τους παθόντες καθώς ο ίδιος ο πολίτης τρέχει να υποστηρίξει και να συντηρήσει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων.
Η κομματοκρατία είναι όπως τον γόρδιο δεσμό, ένα πολύπλοκο και βαθιά ριζωμένο σύστημα της κυπριακής κοινωνίας στο οποίο οφείλεται η κατάντια της χώρας μας. Δεν τρέφω ψευδαισθήσεις, δεν πιστεύω πως οι επερχόμενες βουλευτικές εκλογές θα μεταμορφώσουν την κυπριακή πολιτεία, δεν πιστεύω πως οι νέοι εκλελεγμένοι του νομοθετικού σώματος θα επιφέρουν την αλλαγή γιατί αποτελούν μέρος του συστήματος. Η κατάργηση των κομμάτων από την άλλη δεν μπορεί να αποτελέσει τη λύση του γόρδιου δεσμού της κομματοκρατίας. Πώς θα μπορέσουμε όμως να απαλλαγούμε από το φαινόμενο της κομματοκρατίας; Πώς θα επέλθει μια συνολική μεταβολή του πολιτικού μας συστήματος και επαναφορά της δημοκρατίας, του δημοκρατικού πολιτεύματος που έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας; Μπορεί η ψήφος του εκάστοτε πολίτη να σηματοδοτήσει την αλλαγή;
Παναγιώτης Παναγή
Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης
Μέλος Δ.Σ Α.Κ.ί.Δ.Α
