ΑΘΗΝΑ- H πρώτη εργαζόμενη ημέρα μετά την προκήρυξη δημοψηφίσματος για την πρόταση των εταίρων για την έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση, βρίσκει την Ελλάδα σε μία πρωτόγνωρη κατάσταση, με τις τράπεζες κλειστές, τουλάχιστον μέχρι και τη Δευτέρα 6 Ιουλίου, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, με μεγάλες ουρές διαρκώς στα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης χρημάτων, και με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι οι καταθέσεις «είναι πλήρως διασφαλισμένες», οι συντάξεις θα καταβληθούν με τρόπο που μένει να ανακοινωθεί από τις τράπεζες, και οι ξένοι τουρίστες μπορούν ελεύθερα να χρησιμοποιούν τις πιστωτικές τους κάρτες.
Από τις 6 το πρωί Δευτέρας έως και τις 10 πμ, το ΚΥΠΕ βρέθηκε σε τρεις μεγάλους Δήμους της Αθήνας, Γλυφάδας, Παλαιού Φαλήρου και Περιστερίου, όπου διαπιστώθηκε ότι οι ουρές ήταν πολύ μεγάλες, άνω των 100 προσώπων κατά μέσο όρο, αλλά μικρότερες από εκείνες της χθεσινής μέρας, Κυριακής.
Οι μεγάλες ουρές παρατηρήθηκαν στα καταστήματα όπου δεν είχε γίνει ακόμα ο ανεφοδιασμός των ΑΤΜ από τις χρηματαποστολές. Οι άνθρωποι δεν είχαν ενημερωθεί για την ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι τα αυτόματα μηχανήματα θα ανοίξουν το αργότερο έως το μεσημέρι της Δευτέρας, και θα παραμείνουν ανοιχτά κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας.
Στις 11 το πρωί, δόθηκε η πληροφορία ότι τα περισσότερα ΑΤΜ θα αρχίσουν να δίνουν χρήματα από το απόγευμα ή και αργά το βράδυ.
Οι μεγαλύτερες ουρές σχηματίζονται από συνταξιούχους που από σήμερα πληρώνονται κανονικά τις συντάξεις τους για τον μήνα Ιούλιο, και δεν γνωρίζουν ακόμα πώς μπορεί να τις λάβουν. Οι πιο πολλοί δεν έχουν κάρτα ανάληψης. Και σχεδόν όλοι προσήλθαν σήμερα στις κλειστές τράπεζες κρατώντας τα τραπεζικά τους βιβλιάρια.
Το ημερήσιο όριο ανάληψης είναι 60 ευρώ ανά κάρτα. Ορισμένοι πελάτες που είχαν κι άλλες κάρτες με περισσότερους συνδεδεμένους λογαριασμούς, πληροφορούνταν από το προσωπικό ασφαλείας που υπάρχει στα πιο πολλά καταστήματα, και είναι έξω από αυτά, ενημερώνοντας τον κόσμο, ότι και πάλι το ημερήσιο όριο είναι 60 ευρώ.
Επίσης, ο κόσμος επληροφορείτο ότι σε λογαριασμούς με περισσότερους δικαιούχους (joint accounts) και περισσότερες κάρτες το ημερήσιο όριο είναι 60 ευρώ για κάθε κάρτα δικαιούχου. Για παράδειγμα, σε ένα λογαριασμό με δύο δικαιούχους που έχουν από μία κάρτα, το ημερήσιο όριο είναι 60 ανά κάρτα, δηλαδή 120 ευρώ για το λογαριασμό.
Το ημερήσιο όριο των 60 ευρώ ισχύει και για ανάληψη μετρητών με πιστωτική κάρτα. Όπως ενημέρωσε η κυβέρνηση, η συναλλαγή αυτή επιβαρύνεται με το επιτόκιο και προμήθεια που ορίζονται από τη σύμβαση με την Τράπεζα που εξέδωσε την πιστωτική κάρτα.
Ο κόσμος ρωτούσε το έκτακτο προσωπικό στις τράπεζες πότε θα ξανανοίξουν κανονικά. Τους απαντούσαν ότι επισήμως ανακοινώθηκε ότι αυτό θα γίνει την επομένη του Δημοψηφίσματος, Τρίτη 6 Ιουλίου, αλλά η εκτίμηση των τραπεζικών στελεχών είναι ότι «και αυτό μπορεί να αλλάξει», και να μείνουν κλειστές για μεγαλύτερο διάστημα.
Σε πολλά υποκαταστήματα τραπεζών, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας και σε μεγάλους Δήμους της πόλης, υπάρχει διακριτική αστυνομική παρουσία προς αποφυγή τυχόν επεισοδίων. Μέχρι στιγμής δεν έχει παρατηρηθεί κάτι τέτοιο.
Οι πολίτες που προσέρχονται στα ΑΤΜ είναι ως επί το πλείστον σιωπηλοί, στενοχωρημένοι και εμφανώς ανήσυχοι. Οι περισσότεροι είπαν στο ΚΥΠΕ ότι καλού-κακού είχαν αποσύρει χρήματα και τις προηγούμενες εβδομάδες, και ότι τα έχουν τώρα στα σπίτια τους.
Όσοι πήραν χρήματα μέχρι τώρα από τα ΑΤΜ, είπαν ότι πάνε κατευθείαν να αγοράσουν τρόφιμα.
Σε ό,τι αφορά ηλεκτρονικές συναλλαγές μέσω web banking ήδη υπάρχουν αναφορές πολιτών στις καταναλωτικές οργανώσεις ότι μεταφορές εγκρίνονται μόνο για ποσά μέχρι και 500 ευρώ σε άλλους λογαριασμούς της ίδιας τράπεζας.
Οι προπληρωμένες κάρτες (prepaid cards) μπορούν να χρησιμοποιούνται μέχρι το όριο, που υπήρχε, πριν την έναρξη της τραπεζικής αργίας.
Οι αλλοδαποί τουρίστες ανακοινώθηκε ότι θα μπορούν να κάνουν κανονικά αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ με τις κάρτες τους, εφόσον έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό, αλλά το ΚΥΠΕ έχει δεχτεί μαρτυρίες από Κυπρίους που διαμένουν στην Ελλάδα και έχουν πιστωτικές κάρτα τράπεζας στη Κύπρο, ότι δεν μπόρεσαν να κάνουν τέτοια ανάληψη.
Για πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες ξένων τραπεζών που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα ισχύει ό,τι και για τις κάρτες των ελληνικών τραπεζών.
Ακόμα, ανακοινώθηκε ότι οι πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες μπορούν να χρησιμοποιούνται κανονικά για αγορές εντός Ελλάδας, μέχρι το όριο που προβλέπει η σύμβαση με την Τράπεζα.
Όμως και πάλι, στην πράξη διαπιστώνεται ότι αυτό εξαρτάται και από τη βούληση του προσφέροντος την υπηρεσία ή το προϊόν. Από επιτόπιο ρεπορτάζ σε πρατήρια βενζίνης, το ΚΥΠΕ πληροφορήθηκε ότι μερικοί ιδιοκτήτες δέχονται ακόμα πληρωμές με πιστωτική/χρεωστική κάρτα, και μερικοί όχι, εξηγώντας ότι λόγω της αναστάτωσης με τις τράπεζες, αυτές δεν μεταφέρουν αυτόματα το ποσό της συναλλαγής στο δικό τους λογαριασμό, και επίσης ότι δεν μπορεί να είναι σίγουροι εάν και πότε θα πάρουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες.
Έχει συσταθεί ειδική Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους σε συνεργασία του Υπουργείου Οικονομικών, της Τράπεζας της Ελλάδος, της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η Επιτροπή αυτή θα αντιμετωπίζει αιτήματα για επείγουσες και αναγκαίες πληρωμές, που δεν μπορούν να ικανοποιηθούν με το όριο ανάληψης μετρητών ή μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών (π.χ. πληρωμές προς το εξωτερικό για λόγους υγείας).
Οι πάγιες εντολές πληρωμής θα εκτελούνται κανονικά, εφόσον αφορούν πληρωμές προς λογαριασμούς στην Ελλάδα.
Διατραπεζικές πληρωμές γίνονται κανονικά, εφόσον αφορούν πληρωμές προς λογαριασμούς στην Ελλάδα.