Μειωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα για νεότερους εκπαιδευτικούς

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*

Μειωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα θεμελιώνει η υπηρεσία εκπαιδευτικού από  1^η Ιανουαρίου 2013 και μετά, σε σχέση με τα αντίστοιχα δικαιώματα που θεμελιώθηκαν για υπηρεσία μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2012. Όσο μεγαλύτερο μέρος της υπηρεσίας σας εμπίπτει στην περίοδο πριν τις 31/12/ 2012, τόσο πιο μεγάλη η  επαγγελματική σύνταξη και το εφάπαξ που θεμελιώνετε. Οι παλαιότεροι εκπαιδευτικοί παίρνουν μεγαλύτερες συντάξεις και φιλοδωρήματα και συνακόλουθα οι εκπαιδευτικοί που έχουν προλάβει να συμπληρώσουν 400 μήνες υπηρεσίας ως τις 31/12/2012, δηλαδή διορίστηκαν πριν ή κατά την 1/9/1979 δεν έχουν συνταξιοδοτικές απώλειες.

 Η υπηρεσία ενός εκπαιδευτικού που διορίστηκε σε μόνιμη θέση πριν την 1^η Οκτωβρίου 2011 χωρίζεται σε δύο περιόδους με άνισα ωφελήματα για σκοπούς υπολογισμού της σύνταξης και του εφάπαξ ως εξής:

1. Συνταξιοδοτικά ωφελήματα που Θεμελιώνονται σε υπηρεσία σε συντάξιμη θέση μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου  2012.

Α. Ετήσια σύνταξη με βάση συντελεστή ενός οκτακοσιοστού (1/800) των ετησίων συντάξιμων απολαβών του, κατά την ημερομηνία αφυπηρέτησης του, για κάθε συμπληρωμένο μήνα της συντάξιμης υπηρεσίας του. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 7.-(1)(α) (i) ]

 Η ακαθάριστη μηνιαία σύνταξη [Σύνταξη Α] για υπηρεσία μέχρι  31/12/2012 δίνεται κατ’ αναλογία από τον τύπο:

Μηνιαία ακαθάριστη Σύνταξη Α = Συμπληρωμένοι μήνες υπηρεσίας ως τις 31/12/2012 επί τελευταίο ακαθάριστο μισθό κατά την ημερομηνία αφυπηρέτησης δια 800.

Είναι φανερό ότι έχει κλειδώσει ο αριθμός των μηνών υπηρεσίας της σύνταξης Α, όχι  όμως και ο τελευταίος μισθός πριν την αφυπηρέτηση. Ο μέγιστος αριθμός μηνών υπηρεσίας για τη σύνταξη Α είναι 400.

Σημειώσεις

1. Η σύνταξη Α δεν υπόκειται σε αναλογιστικές μειώσεις σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης.
2. Η ελάχιστη ηλικία καταβολής της σύνταξης Α σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης  είναι το 55^ο έτος.

Β. Εφάπαξ ποσό [Εφάπαξ Α] ίσο με την ετήσια σύνταξη  πολλαπλασιαζόμενη επί δεκατέσσερα (14) και διαιρούμενου του ποσού που προκύπτει δια τρία (3) [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 7.-(1)(α)(ii)]

Ή  ισοδύναμα:

Εφάπαξ Α = ακαθάριστη μηνιαία σύνταξη Α επί πενήντα έξι (56)

Σημειώσεις

1. Το εφάπαξ Α είναι αφορολόγητο και καταβάλλεται αμέσως μετά την αφυπηρέτηση του εκπαιδευτικού.
2. Συνταξιοδοτικά ωφελήματα που Θεμελιώνονται πάνω στην υπηρεσία του εκπαιδευτικού σε συντάξιμη θέση από 1^η Ιανουαρίου 2013  μέχρι την αφυπηρέτηση.

Α. Ετήσια σύνταξη με βάση συντελεστή ενός οκτακοσιοστού (1/800) του μέσου όρου των ακαθάριστων συντάξιμων απολαβών του συνόλου των μηνών συντάξιμης υπηρεσίας του, μέχρι την ημερομηνία αφυπηρέτησης του,  αναπροσαρμοσμένων με την αξία της εκάστοτε ισχύουσας ασφαλιστικής μονάδας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, για κάθε συμπληρωμένο μήνα της συντάξιμης υπηρεσίας του. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 7.-(1)(β) (i) ]

 Η ακαθάριστη μηνιαία σύνταξη για υπηρεσία μετά την 31/12/2012 [Σύνταξη Β] δίνεται κατ’ αναλογία από τον τύπο:

Ακαθάριστη μηνιαία Σύνταξη Β = Μήνες υπηρεσίας από 1/1/2013 ως τη συμπλήρωση 400 μηνών υπηρεσίας επί μέσο όρο μισθού συνόλου υπηρεσίας   και όλο δια 800 

Σημειώσεις:

1. Σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης, η σύνταξη που θεμελιώνεται για υπηρεσία κατά ή μετά την 1/1/2013 υπόκειται σε αναλογιστική μείωση, ανάλογα με τον αριθμό των ετών που υπολείπονται μέχρι την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 11, πίνακας 3 ]
2. Ο μέσος όρος μηνιαίου μισθού συνόλου υπηρεσίας υπολογίζεται με αναπροσαρμογή με βάση την εκάστοτε ισχύουσα ασφαλιστική μονάδα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
3. Κατά προσέγγιση η σύνταξη Β, που θεμελιώνεται για κάθε μήνα υπηρεσίας από 1/1/2013 και μετά, ισούται με το 75%³ της σύνταξης Α που θεμελιώθηκε για ισόχρονη περίοδο πριν της 1/1/2013.
4. Από το 2022 και μετά, η ελάχιστη ηλικία έναρξης καταβολής της σύνταξης Β σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης είναι 5  χρόνια πριν την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης. Για τους δασκάλους το χρονικό αυτό ορόσημο είναι το 57^ο έτος. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 10-(3) (γ), Πίνακας 2
   

Β. Εφάπαξ ποσό [Εφάπαξ Β ] ίσο με την ετήσια σύνταξη  Β πολλαπλασιαζόμενη επί δεκατέσσερα (14) και διαιρούμενου του ποσού που προκύπτει δια τρία(3) Β. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 7.-(1)(β) (i i) ]

Εφάπαξ Β =  Ετήσια  Σύνταξη  Β   επί δεκατέσσερα και όλο  διά τρία

Σημειώσεις

1. Το ακαθάριστο εφάπαξ Β  είναι μειωμένο σε σχέση με το εφάπαξ Α  κατά 25% κατά μέσο όρο, εφόσον αντιστοιχούν σε ίσες  χρονικές περιόδους . Αυτό γιατί υπολογίζεται επί της σύνταξης Β που είναι κατά μέσο όρο κατά 25% μειωμένη σε σχέση με τη σύνταξη  Α.
2. Το εφάπαξ Β  υπόκειται σε φορολογία από το Φόρο Εισοδήματος, προστιθέμενο στο εισόδημα του έτους αφυπηρέτησης και συνακόλουθα μέχρι και  30% αποκόπτεται ως φόρος εισοδήματος. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 8. ]
3. Συνυπολογίζοντας τις μειώσεις των δύο προηγούμενων παραγράφων προκύπτει συνολική μείωση του εφάπαξ Β  σε σχέση με το εφάπαξ Α μέχρι 47,5%.
4. Σε περίπτωση πρόωρης αφυπηρέτησης το εφάπαξ Β υπόκειται σε αναλογιστική μείωση, ανάλογη με τα χρόνια που υπολείπονται μέχρι την ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 11 πίνακας 3]
5. Το εφάπαξ Β μπορεί να μεταβληθεί σε σταθερό μηνιαίο ποσό, σε ποσοστό 25% ή 50% 75% ή 100%. αν το επιλέξει ο υπάλληλος που αφυπηρετεί. Η επιλογή είναι αμετάκλητος. [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 7.-(1)(β) (i i) Πίνακας 1]
6.  Σε περίπτωση μετατροπής του εφάπαξ Β σε σταθερό μηνιαίο ποσό τότε ο φορολογικός συντελεστής με βάση τον οποίο θα φορολογηθεί το σε μηνιαίες δόσεις καταβαλλόμενο εφάπαξ είναι χαμηλότερος, [Από 30% σε 20%] Όμως για να πάρει όλο το ποσό αυτός που θα επιλέξει αυτή τη διευθέτηση πρέπει να επιβιώσει μέχρι το προσδόκιμο ζωής. [12 μέχρι 19 χρόνια μετά τη συνταξιοδότηση, ανάλογα με την ηλικία αφυπηρέτησης ]

Γενικά Σχόλια:

1. Η συνολική  ακαθάριστη επαγγελματική σύνταξη του εκπαιδευτικού  ισούται με το άθροισμα:

 Επαγγελματική Σύνταξη = Σύνταξη Α + Σύνταξη Β

1. Η συνολική επαγγελματική σύνταξη δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υπερβαίνει το  50% του ακαθάριστου τελευταίου μισθού. [ Ν216(Ι)/2012 άρθρο 7.(3)]
2. Από την επαγγελματική σύνταξη αποκόπτονται τα ακόλουθα ποσά:

Α. Μόνιμη κλιμακωτή αποκοπή ως εξής:

3,8% για το κλιμάκιο € 1 - €1000. [ Σύνολο €38 για μηνιαία σύνταξη  €1000 ]

10,3% για το κλιμάκιο € 1001 - €1500. [ Σύνολο €89,50 για μηνιαία σύνταξη  €1500 ]

12,3% για το κλιμάκιο € 1501 - €2000. [ Σύνολο €151 για μηνιαία σύνταξη  €2000 ]

13,5% για το κλιμάκιο € 2001 - €3000. [ Σύνολο €286 για μηνιαία σύνταξη  €3000 ]

Β. Εισφορά για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ύψους 1,5% επί του συνόλου της σύνταξης.

Γ . Έκτακτη εισφορά [Ν184 (Ι)/2012 άρθρο 3.(β)]

0% για κάθε €1 που εμπίπτει στο μισθολογικό κλιμάκιο €1 - €1500

2,5% για κάθε €1 που εμπίπτει στο μισθολογικό κλιμάκιο €1501 - €2500.

3% για κάθε € 1 που εμπίπτει στο μισθολογικό κλιμάκιο €2501 - €3500

3,5% για κάθε € 1 πέραν των  €3500

Η  έκτακτη εισφορά θα σταματήσει να αποκόπτεται  στις 31/12/ 2016.

Δ. Φόρος εισοδήματος στο μέρος της σύνταξης που υπερβαίνει το ετήσιο αφορολόγητο ποσό που είναι €19500. Προφανώς τα πρώτα €1500* κάθε μηνιαίας σύνταξης εμπίπτουν στο αφορολόγητο ποσό. Επιπλέον δεν φορολογούνται τα ποσά που εμπίπτουν στις παραγράφους Α, Β, Γ πιο πάνω.

* €1500 μηνιαίο αφορολόγητο Χ 13 συντάξεις = €19500

4.    Το καθαρό ποσό της σύνταξης προκύπτει αν αφαιρέσουμε από το ακαθάριστο ποσό της σύνταξης  τα ποσά που αναφέρονται στις υποπαραγράφους (Α) (Β) (Γ) και (Δ).

5.  Οι νεοεισερχόμενοι στην υπηρεσία υπάλληλοι, δηλαδή όσοι διορίστηκαν σε μόνιμη θέση κατά ή μετά την 1^η Οκτωβρίου 2011, δεν εντάσσονται στο κυβερνητικό σχέδιο συντάξεων. Τα άτομα αυτά δεν δικαιούνται επαγγελματικής σύνταξης [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 13 ]

6. Παρόλο που οι νεοεισερχόμενοι υπάλληλοι δεν εντάσσονται στο κυβερνητικό σχέδιο συντάξεων, εντούτοις  υποχρεούνται να συνεισφέρουν 3% των ακαθαρίστων απολαβών τους ως αποκοπή που γίνεται «Για σκοπούς διασφάλισης της βιωσιμότητας του κυβερνητικού σχεδίου συντάξεων». [Ν. 216(Ι)/2012, άρθρο 4 ]. Προφανώς οι νεοεισερχόμενοι υπάλληλοι πληρώνουν εισφορές σε ένα σχέδιο συντάξεων που δεν τους διασφαλίζει κανένα όφελος. Αυτό είναι αντισυνταγματικό γιατί τους υποχρεώνει σε εισφορές έναντι ανύπαρκτου ανταποδοτικού οφέλους.

Πηγές πληροφοριών- Νομοθετικό Πλαίσιο

1. Ο περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) Νόμος του 2012. [Ν. 216(Ι)/2012, Βασικός Νόμος]
2. Τροποποιητικοί Νόμοι του Ν. 216(Ι)/2012: Ν. 52(Ι)/2015, Ν.183(Ι)/2015
3. Επιστολή Λούη Δρουσιώτη  προς τον Υποφαινόμενο, Πρώτου Λογιστή, Προϊστάμενου Διεύθυνσης Προσωπικών Απολαβών και Συντάξεων Γ. Λογιστήριο για τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης Β.

*ΒΓΓ ΑΚΙΔΑ 2014-17