ΤΟΥ ΚΡΙΤΩΝΑ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ*
Δεν πρόλαβε να περάσει ούτε μια εβδομάδα από το χαμό του μεγάλου Νοτιαφρικανού ηγέτη Νέλσον Μαντέλα και ήδη μερικοί εγχώριοι προπαγανδιστές άρχισαν να τον ερμηνεύουν κατά το δοκούν και συμφέρον. Εξαίρουν για παράδειγμα την αγωνιστικότητα του επιδιώκοντας κυρίως να μας πείσουν ότι η δική μας πολιτική ηγεσία διακατέχεται από ηττοπάθεια και πρέπει να ακολουθήσει το δρόμο που χάραξε ο Νέλσον Μαντέλα. Θυμίζουν ότι ο Νέλσον Μαντέλα πάλεψε για μια και ενιαία Νότια Αφρική χωρίς φυλετικές διακρίσεις και εθνικούς διαχωρισμούς εφαρμόζοντας το «ένας άνθρωπος, μια ψήφος», θέλοντας έτσι να κατακεραυνώσουν τη λύση Ομοσπονδίας που αναζητείται στην Κύπρο.
Έχω την εντύπωση ότι οι τοποθετήσεις αυτές συνιστούν μια επιλεκτική ανάγνωση της προσωπικότητας του Μαντέλα, ο οποίος αγωνίστηκε να ελευθερώσει τη χώρα από ένα καθεστώς απαρτχάιντ, μέσα σε δοσμένες συνθήκες. Στο πλαίσιο της πολιτικής πρακτικής που υιοθέτησε, σαφέστατα κέρδισε σε πολλά σημεία αλλά ήταν και αρκετά ρεαλιστής για να δώσει. Τον Μαντέλα εν ολίγοις είναι ασφαλέστερο να τον κρίνουμε μέσα από το συνολικό του όραμα, που ήταν κυρίως ανθρωπιστικό.
Ποιος ήταν λοιπόν ο Νέλσον Μαντέλα και ποια είναι η ουσία του αγώνα του;
Ο Μαντέλα ήταν πάνω από όλα ένας ρεαλιστής πολιτικός. Ξεκινώντας τον αγώνα του και στη συνέχεια αναλαμβάνοντας την εξουσία διεκδίκησε με πάθος την πολιτική ισότητα των Μαύρων αλλά δεν θέλησε να γκρεμίσει το οικονομικό σύστημα της χώρας που είχαν στα χέρια τους οι Λευκοί. Έκανε μεγάλες υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, συζητώντας την τελική συμφωνία με τον Ντε Κλερκ αποδεχόμενος ποσοστώσεις στην συμμετοχή των λευκών στην διακυβέρνηση της χώρας που δεν δικαιολογούνταν ούτε από το μέγεθος αυτής της κοινότητας αλλά κυρίως ούτε από την απάνθρωπη πολιτική του απαρτχάιντ που εφάρμοσε για δεκαετίες. Ήταν όμως ρεαλιστής διότι ήθελε να κτίσει και όχι να χαλάσει. Έτσι δεν επιδίωκε την κυριαρχία των μαύρων επί των λευκών ούτε το αντίθετο.
Εξάλλου υπήρχαν τα προηγούμενα άλλων αφρικανικών χωρών(Ροδεσία μετέπειτα Ζιμπάμπουε) όπου η επανάσταση των μαύρων έδιωξε τους Λευκούς, αλλά η οικονομία της χώρας καταστράφηκε με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η χώρα στο νεοαποικισμό. Ο Μαντέλα με λίγα λόγια κατοχύρωσε τους Λευκούς για να αναβαθμίσει τους μαύρους οι οποίοι και σαφέστατα δεν ήταν έτοιμοι να κυβερνήσουν. Άφησε την οικονομία στα χέρια των Λευκών και από την υπεραξία της άρχισε να κτίζει σχολεία και πανεπιστήμια. Σήμερα οι μαύροι στη Νότια Αφρική σταδιακά εντάσσονται σε ένα σύστημα που λειτουργεί με ευρωπαϊκά πρότυπα και σίγουρα είναι σε καλύτερη μοίρα από άλλα αφρικανικά κράτη που γκρέμισαν μεν το σύστημα των λευκών για να πέσουν στα χέρια φυλάρχων και φεουδαρχών οδηγώντας τις χώρες τους σε ένα ιδιότυπο αφρικανικό μεσαίωνα.
Έτσι και εμείς αναζητώντας την ουσία του αγώνα του Μαντέλα πρέπει να επιδιώξουμε όχι να χαλάσουμε, αλλά να κτίσουμε. Να διαφυλάξουμε και να επιδιώξουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ των δυο κοινοτήτων όπως ακριβώς έκανε ο ίδιος. Ας γίνω και λίγο προβοκάτορας: Στ αλήθεια αν σκεφτούμε για μια στιγμή ότι στην Κύπρο δεν υπήρχε θέμα εισβολής αλλά το θέμα ήταν μεταξύ δύο κοινοτήτων όπως ήταν στην περίοδο 1960-1974, ποια κοινότητα στην Κύπρο αναλογικά θα βρισκόταν στην θέση των μαύρων της Νοτίου Αφρικής; Μάλλον οι Τουρκοκύπριοι οι οποίοι όμως ατύχησαν. Αντί Μαντέλα είχαν τον εθνικιστή Ντενκτάς, σε αντίθεση με μας που τουλάχιστον είχαμε έναν εν δυνάμει Ντε Κλερκ, τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος όμως κι αυτός βρισκόταν υπό την ομηρία των εθνικιστών.
Ο παραλληλισμός
Προεκτείνοντας όμως την σκέψη μου στο παρόν και προσπαθώντας να αποδείξω ότι απλοϊκές αναλύσεις -χωρίς να αντιληφθούμε της ουσία ενός αγώνα - είναι εν τέλει ζημιογόνες και αδιέξοδες ερωτώ: Αν σε μερικά χρόνια ο πληθυσμός στο βόρειο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου υπερβαίνει αυτόν της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι «προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», θα επιδιώκουν και τότε ενιαίο κράτος προβάλλοντας το σύνθημα «ένας άνθρωπος –μία ψήφος»; Η απάντηση φυσικά είναι ΟΧΙ. Γιατί ακριβώς πίσω από την εφήμερη και ευκαιριακή τους σκέψη και επιχειρηματολογία κρύβεται μια εμφανέστατη εμπάθεια προς την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα του τόπου, αλλά και στο ίδιος μας το κράτος. Μια εμπάθεια και ένας αδιέξοδος ρομαντικός εθνικισμός ο οποίος άλλοτε καταριόταν την Κυπριακή Δημοκρατία, άλλοτε την δόξαζε το 2004 και άλλοτε ξανά από την αρχή έχοντας πάντα στο μυαλό τους ότι οι υπόλοιπες κοινότητες αυτού του τόπου είναι για να μας γυαλίζουν τα παπούτσια. Μην σας ξαφνιάζει λοιπόν η ξαφνική εμμονή τους για Δημοκρατία και ενιαίο κράτος, μην σας ξαφνιάζει η αντίδραση τους εναντίον του σχεδίου του μαύρου Κόφι Ανάν το 2004. Αν εξάλλου ήταν εκ φύσεως οπαδοί της απόλυτης Δημοκρατίας θα ανέμενα ότι πρώτοι θα καταψήφιζαν την ένταξη μας στην ΕΕ, όπου με βάση τις δικές τους θέσεις δεν ισχύει το ένας «άνθρωπος- μια ψήφος», απεναντίας βρίθουν οι «ρατσιστικές» ειδικές πλειοψηφίες(qualified majority) και το δικαίωμα αρνησικυρίας στην διακυβέρνηση της ΕΕ.
Μακάρι τα διδάγματα , η ειλικρίνεια και το καλοπροαίρετο του χαρακτήρα του για την ανθρωπότητα να χαρακτήριζαν και τις δικές τους συνειδήσεις . Ίσως τότε θα μπορούσαν να αντιληφθούν για ποια πράγματα πάλεψε ο Νέλσον Μαντέλα.
ΥΓ Είναι οι ίδιοι κύκλοι που αποκαλούσαν το Σχέδιο Ανάν ως το σχέδιο του μαύρου. Τελικά όποιος μαύρος τους βολεύει…
*Εκπρόσωπος Τύπου ΦΠΚ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ ΗΒ
