ΤΟΥ ΤΟΥΜΑΖΗ ΤΟΥΜΑΖΗ*
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Διεύρυνση και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, Štefan Füle, χαιρέτησε μέσα από οπτικογραφημένο μήνυμα την Ευρωπαϊκή Ημέρα Συνεργασίας (http://www.ecday.eu) που γιορτάζεται για δεύτερη χρονιά φέτος.
Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του, κάνει εκτενή αναφορά στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας της Μεσογειακής Λεκάνης - ENPI CBC MED και στο ρόλο τέτοιων χρηματοδοτικών προγραμμάτων τα οποία αναπτύσσουν τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της λεκάνης της Μεσογείου.
Εξαιρετικά σημαντική είναι η αναφορά που κάνει σε ένα και μόνο χρηματοδοτούμενο έργο ENPI CBC MED ως παράδειγμα εξαιρετικής συνεργασίας των μεταξύ των χωρών. Πρόκειται για το έργο MEDOLICO το οποίο συντονίζει το Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Νερού Nireas-IWRC, του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Το έργο MEDOLICO (http://medolico.com/) με προϋπολογισμό δύο εκατομμυρίων ευρώ, ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2011 έχοντας ως στόχο την ορθή επεξεργασία υγρών αποβλήτων από ελαιοτριβεία και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την ανεξέλεγκτη απόρριψη αυτών στο περιβάλλον. Τα παραπροϊόντα των ελαιοτριβείων προκαλούν σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, κυρίως στη Μεσόγειο, καθώς οι μεσογειακές χώρες παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής λαδιού. Το απόβλητο περιέχει πολυφαινόλες και σάκχαρα, πτητικά οξέα, πολυαλκοόλες και νιτρογενή συστατικά και πολύ μεγάλη συγκέντρωση χημικά απαιτούμενου οξυγόνου, χαρακτηριστικά τα οποία απαγορεύουν την απευθείας διάθεση των αποβλήτων αυτών στο περιβάλλον.
Είναι η πρώτη φορά που ερευνητικό πρόγραμμα επιδιώκει να επιλύσει το εν λόγω πρόβλημα συλλογικά και εναρμονισμένα για όλη τη λεκάνη της Μεσογείου, μέσα από το σχεδιασμό και την ανάπτυξη πιλοτικών αντιδραστήρων προχωρημένης φυσικοχημικής και βιολογικής επεξεργασίας και τη χρήση ηλιακού φωτός σε αντιδράσεις φωτοκαταλυτικής επεξεργασίας.
Ένα ιδιαίτερα σημαντικό και ταυτόχρονα καινοτόμο χαρακτηριστικό του έργου είναι η προσπάθεια ανάκτησης πολυφαινολών. Συγκεντρώσεις ουσιών όπως η ελαιοευρωπεΐνη, η τυροσόλη, η υδροξυτυροσόλη, η κατεχίνη, κ.λπ. γνωστές για την αντιοξειδωτική τους ικανότητα υπάρχουν μετά τη διαδικασία παραγωγής του ελαιολάδου στο υγρό απόβλητο. Το MEDOLICO εφαρμόζοντας τεχνολογίες μεμβρανών και αντίστροφης ώσμωσης έχει επιτύχει την ανάκτηση του κλάσματος των ουσιών αυτών και τώρα γίνεται προσπάθεια διαχωρισμού των επιμέρους πολυφαινολών σε καθαρή μορφή. Οι ενώσεις αυτές έχουν αντιοξειδωτική δράση και είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς σε διάφορα προϊόντα όπως καλλυντικά σκευάσματα και βιολειτουργικά τρόφιμα (neutraceticals). Πιστεύεται ότι έχουν την ικανότητα να μειώνουν τις φλεγμονώδεις επιδράσεις όπως της στεφανιαίας νόσου, να συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου, να καθυστερούν τη διαδικασία της γήρανσης, να προστατεύσουν τις λιπομεμβράνες των κυττάρων, και γενικά να δρουν ως εξολοθρευτές ριζών οξυγόνου. Έτσι μέσω της ανάκτησης και πώλησης τέτοιων ουσιών οι ελαιοπαραγωγοί θα είναι δυνατόν στο μέλλον να χρηματοδοτούν την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων και των διαφόρων άλλων ενεργειών με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος.
Οι συνεργαζόμενοι φορείς του έργου είναι το Ben Gurion University of the Negev και το Βιομηχανικό Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης του Ισραήλ, το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ιορδανίας, το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Ενέργειας και Γεωλογίας της Πορτογαλίας, το Πανεπιστήμιο της Γένοβα και το Εμπορικό Επιμελητήριο της Λιγουρίας της Ιταλίας.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε τον χαιρετισμό του Štefan Füle στο επίσημο κανάλι της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συνεργασίας στο YouTube επιλέγοντας τον σύνδεσμο:
http://www.youtube.com/watch?v=l_dPwDhJGRY
*Ερευνητής Nireas-IWRC, Πανεπιστήμιο Κύπρου.
