Δυσκολίες στην εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου σχολείου, ελλείψεις σε μέσα και υποδομές, αλλά και υποστελέχωσης που διαμορφώνουν μια "τραγική κατάσταση" σε βαθμό που δεν υπάρχει μελάνι και κόλλες να τυπωθούν διαγωνίσματα, άθλιες συνθήκες εργασίας εκπαιδευτικών, αλλά και μια άλλη τραγική διάσταση της σημερινής κυπριακής πραγματικότητας, οι άποροι μαθητές. Οι οποίοι ξεπερνούν τις 8.000. Όσοι έχουν δηλώσει άποροι. Ετσι σκιαγραφεί ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ Θέμης Πολυβίου την κατάσταση στα κυπριακά δημόσια εκπαιδευτήρια σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ).
Πολλά τα προβλήματα λόγω κρίσης
Ερ: Ποια είναι τα πιο άμεσα και πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση σήμερα; Πώς η οικονομική κρίση την επηρεάζει και συγκεκριμένα τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές (άποροι, οικονομικές δυσκολίες), αλλά και σε επίπεδο στελέχωσης, ανελίξεων, εξοπλισμού, βιβλίων, εργαστηρίων, κ.ά;
Απ: Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η δημόσια εκπαίδευση είναι πολλά και δημιουργούν σοβαρές δυσκολίες στην εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου σχολείου. Τα περισσότερα προβλήματα σίγουρα πηγάζουν από την κατάσταση που δημιούργησε και συνεχίζει να δημιουργεί η οικονομική κρίση, που επηρέασε τόσο τους εκπαιδευτικούς όσο και τους μαθητές.
Υποστελέχωση και προαγωγές
Συγκεκριμένα:
Τραγική είναι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μέσα στην τρέχουσα χρονιά με τη στελέχωση των σχολείων κυρίως σ’ ό, τι αφορά τη διευθυντική ομάδα των σχολείων.
Λόγω της απόφασης που πήρε η Βουλή για παγοποίηση των προαγωγών, αυτή τη στιγμή σχολεία λειτουργούν χωρίς Διευθυντές και είναι υποστελεχωμένα σ’ ό,τι αφορά τους Β.Δ.Α. και Β.Δ. Σε αριθμούς να αναφέρουμε ότι υπάρχουν κενές 13 θέσεις Διευθυντών, 20 θέσεις Β.Δ.Α και 175 θέσεις Β.Δ.
Η έλλειψη αυτή, σε συνδυασμό με τα αυξημένα καθήκοντα που έχουν προκύψει λόγω της οικονομικής κρίσης, οδηγεί σε υπολειτουργία πολλά σχολεία, που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί.
Σημαντικά έχει επηρεαστεί και ο εξοπλισμός των σχολείων. Σχολεία δεν έχουν μελάνι και κόλλες, για να τυπωθούν φυλλάδια και διαγωνίσματα και πολλές φορές οι συνάδελφοι αναγκάζονται να τα αγοράζουν οι ίδιοι, για να μπορέσουν να επιτελέσουν απρόσκοπτα το έργο τους.
Άποροι μαθητές
Η τραγικότερη, όμως, επίπτωση αφορά τη σημαντική αύξηση του αριθμού των άπορων παιδιών των οποίων καθημερινά ο αριθμός αυξάνεται. Στη Μέση Γενική Εκπαίδευση ο αριθμός των δηλωμένων άπορων παιδιών (γιατί υπάρχουν και παιδιά που για ευνόητους λόγους δεν το δηλώνουν) ξεπέρασε τις 8.000.
Μπαίνουμε στην τάξη καθημερινά και πολλές φορές δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το πιο σημαντικό, αν θα πρέπει να ξεκινήσουμε το μάθημα ή θα πρέπει να προσπαθήσουμε να παρηγορήσουμε τα παιδιά και να τα βοηθήσουμε. Δεν γνωρίζουμε αν το βράδυ κοιμήθηκαν νηστικά ή πήραν το πρόγευμά τους το πρωί.
Έχουμε μετατραπεί, εκτός από δάσκαλοι, σε γονείς, σε φίλους, σε ψυχολόγους, σε αστυνομικούς μέσα στα σχολεία.
Πολλοί είναι οι συνάδελφοι -και τους συγχαίρω γι’ αυτό- που παραδίδουν δωρεάν μαθήματα σε παιδιά ή τα έχουν υιοθετήσει και πληρώνουν την καντίνα για να παίρνουν καθημερινά ένα σάντουιτς και ένα χυμό.
Όλοι διακηρύσσουν ότι η παιδεία δεν πρέπει να επηρεαστεί από την κρίση και πρέπει να εξέλθει αλώβητη από αυτήν. Δυστυχώς, όμως, περιορίζονται στα λόγια. Η ουσία είναι ότι η παιδεία έχει πληγεί σημαντικά και συνεχίζει να πλήττεται από την κρίση.
Σχέδιο αξιολόγησης, ΝΑΠ, ΝΩΠ κατάλογος διοριστέων
Σ’ ό, τι αφορά τα άλλα προβλήματα θέση μας είναι ότι θα πρέπει να προωθηθεί νέο σχέδιο αξιολόγησης, αφού όλοι αναγνωρίζουν ότι το υφιστάμενο έχει χρεοκοπήσει, να ξεκαθαρίσει το θέμα με τα νέα αναλυτικά προγράμματα και την πιλοτική εφαρμογή του Ωρολόγιου Προγράμματος.
Σε εκκρεμότητα βρίσκεται, ακόμη το θέμα του καταλόγου διοριστέων, της σύστασης διαφανών κριτηρίων για τις αποσπάσεις, τα σχέδια υπηρεσίας για τους καθηγητές Τεχνολογίας και Σχεδιασμού, το θέμα των γραφικών τεχνών για τους συναδέλφους της Τέχνης κ.ά. Υψίστης σημασίας για μας είναι και το θέμα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, το οποίο πρέπει να ενταχθεί σ’ ένα συμφωνημένο και οργανωμένο πρόγραμμα.
Το εκπαιδευτικό σύστημα
Ερ: Νομίζετε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα, ως έχει σήμερα, επιτρέπει στον εκπαιδευτικό να διαδραματίσει το ρόλο του σωστά αφενός και αφετέρου στο μαθητή να αποκομίσει όσα πρέπει;
Απ: Η εκπαίδευση, η παιδεία κάθε χώρας είναι μια δυναμική συνιστώσα που πρέπει να βελτιώνεται συνεχώς. Κατά συνέπεια, και η παιδεία της χώρας μας, το εκπαιδευτικό σύστημα, όπως το αναφέρετε κι εσείς στο ερώτημά μας, πρέπει κατ’ αρχήν να πω ότι στηρίζεται σε γερά θεμέλια.
Αυτό, όμως, δεν πρέπει να μας κάνει να επαναπαυόμαστε. Σ’ ένα ημικατεχόμενο τόπο, όπως είναι η πατρίδα μας, το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει συνεχώς να αναβαθμίζεται και να στηρίζεται με άμεση προτεραιότητα τη λευτεριά της πατρίδας μας. Ναι, στο επίκεντρο είναι ο άνθρωπος, αλλά αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό.
Τα προβλήματα που υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν τα έχει επιτείνει η κρίση. Πολλά από τα σχολεία μας σήμερα θυμίζουν κοινοτικά παντοπωλεία.
Οι εκπαιδευτικοί καταθέτουν κάθε μέρα την ψυχή τους στην έδρα, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Πρέπει η πολιτεία να έρθει αρωγός και να επιλύσει τα προβλήματα που δυσκολεύουν το έργο μας.
Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση
Ερ: Για χρόνια τώρα το θέμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης τίθεται ως εκ των ουκ άνευ, όμως έρχεται, παρέρχεται, αμφισβητείται, κρίνεται, αποσύρεται κ.ο.κ. Τελικά τι πρέπει να γίνει; Και πόσο πράγματι αναγκαία είναι;
Απ: Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση είναι το άλφα και το ωμέγα και πρέπει να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί. Για μας αυτό το σοβαρό θέμα δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο κομματικής ή άλλης διαμάχης. Έχουμε καθήκον όλοι, ο καθένας από το πόστο του, να βοηθήσουμε, υπεράνω σκοπιμοτήτων και συμφερόντων, ώστε να ολοκληρωθεί η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση για το καλό της παιδείας, των παιδιών και του τόπου μας.
Ως ΟΕΛΜΕΚ θέσαμε κάποιες προϋποθέσεις, όπως η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, η ετοιμασία των απαραίτητων συγγραμμάτων, η λήψη τελικής απόφασης για το Ωρολόγιο Πρόγραμμα για να προχωρήσει πάνω σε σωστές βάσεις και να ολοκληρωθεί η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
Άθλιες οι συνθήκες εργασίας
Ερ: Πώς κρίνετε τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών;
Απ: Χωρίς δεύτερη σκέψη, το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μου, είναι η λέξη άθλιες. Οι εκπαιδευτικοί είναι στοιβαγμένοι σε ακατάλληλες αίθουσες, όπου δεν μπορούν να εργαστούν, διδάσκουν σε ακατάλληλες συνθήκες. Ακόμη, δεν υπάρχει η υποδομή σ’ ό,τι αφορά το διαδίκτυο, τις ειδικές αίθουσες.
Από το Μάρτη – Απρίλη μέχρι τον Οκτώβρη λόγω των ιδιάζουσων καιρικών συνθηκών της Κύπρου διδάσκουμε στα παιδιά μέσα σε αίθουσες, όπου η θερμοκρασία είναι αφόρητη.
Αυτά είναι μερικά από το δεδομένα που επικρατούν μέσα στα σχολεία μας, σ’ ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών, δεδομένα που δεν τολμάμε να τα συγκρίνουμε με αυτά που υπάρχουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μια και η πατρίδα μας είναι μέλος της ΕΕ.
Η υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων
Ερ: Θεωρείτε ότι η υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων είναι η κατάλληλη; Αν όχι, τι ακόμα χρειάζεται να γίνει;
Απ: Οι συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών και μάθησης των παιδιών στα περισσότερα σχολεία δεν είναι οι κατάλληλες.
Μετακινούμενα τμήματα, ακατάλληλες αίθουσες, μη ύπαρξη ειδικών αιθουσών, έλλειψη ακριβώς της υλικοτεχνικής υποδομής, είναι τα στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα των περισσότερων σχολείων της Κύπρου. Αυτή η κατάσταση που επιτείνεται λόγω και της οικονομικής κρίσης, πρέπει να βελτιωθεί.
Το απαράδεκτο είναι ότι ακόμη και για καινούρια σχολεία δεν λαμβάνονται οι ειδικές πρόνοιες ώστε τα σχολεία που ανεγείρονται να είναι σύγχρονα με τον απαραίτητο εξοπλισμό, εκτός από πολύ λίγες εξαιρέσεις.
Σχέσεις με το Υπουργείο Παιδείας
Ερ: Κατά διαστήματα η κοινή γνώμη αποκομίζει την εντύπωση ότι οι σχέσεις της ΟΕΛΜΕΚ με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δοκιμάζονται είτε βρίσκονται σε τεντωμένο σχοινί. Ποιο το σχόλιο σας επ’ αυτού; Μπορεί να βελτιωθούν οι σχέσεις; Πόσο ρόλο διαδραματίζει γι’ αυτό το πρόσωπο του Υπουργού και του επικεφαλής της ηγεσίας της δικής σας Οργάνωσης;
Απ: Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δεν είναι απλώς ο εργοδότης μας. Με το Υπουργείο είμαστε συνεργάτες προς ένα σημαντικό κοινό σκοπό και στόχο, τη μόρφωση των παιδιών μας, που είναι το μέλλον του τόπου.
Πιστεύουμε στη συνεργασία όσων εμπλέκονται με τα θέματα της παιδείας, δηλαδή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, των εκπαιδευτικών, των γονιών, των μαθητών. Αν όλοι αυτοί οι φορείς συνεργαστούμε, τότε σίγουρα το σχολείο, η παιδεία και κατ’ επέκταση η Κύπρος μας έχει μέλλον.
Είναι γεγονός ότι κατά καιρούς συγκρουστήκαμε με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, όχι απαραίτητα για συνδικαλιστικά θέματα, αλλά κυρίως για εκπαιδευτικά. Όμως, ξεκαθαρίζω ότι η σύγκρουση δεν είναι αυτοσκοπός. Εξάλλου, το βασικό συστατικό της δημοκρατίας είναι να συζητάς και αν διαφωνείς να εκφράζεις τη διαφωνία σου και να διεκδικείς τα δίκαιά σου.
Με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού είχαμε, έχουμε και θα έχουμε καλές σχέσεις. Αυτό είναι μονόδρομος για το καλό της εκπαίδευσης. Σίγουρα μπορούν αυτές οι σχέσεις να βελτιωθούν και αδιαμφισβήτητα το ποιος είναι ο προϊστάμενος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού έχει τεράστια σημασία.
Σ’ ό, τι αφορά τη δική μας πλευρά, ανεξαρτήτως του ποιος βρίσκεται στην ηγεσία, η γραμμή καθορίζεται από το Κ.Δ.Σ. και την ΠΣΓΑ, άρα δεν είναι θέμα προσώπων.
Για τον υπουργό Παιδείας
Ερ: Ποιο το μήνυμα σας προς το νέο Υπουργό Παιδείας; Θα επιδιώξετε συνάντηση μαζί του;
Απ. Στο νέο Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού ευχόμαστε δύναμη, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στο δύσκολο έργο που αναλαμβάνει. Ως ΟΕΛΜΕΚ θα σταθούμε δίπλα του και θα συνεργαστούμε για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εκπαίδευσή μας. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν θα αντιδράσουμε και δεν θα μας βρει αντιμέτωπους σε περίπτωση που θα διαπιστώσουμε ότι συμβαίνει το αντίθετο. Εύχομαι και ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να συμβεί αυτό.
Ήδη, με το νέο Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού είχαμε μια πρώτη εθιμοτυπική συνάντηση κατά την οποία συζητήσαμε και κάποια θέματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Θα ετοιμάσουμε σημείωμα προς το νέο Υπουργό με όλα τα προβλήματα και εκκρεμότητες και αφού ενημερωθεί, ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε νέα συνάντηση για συζήτηση των προβλημάτων της εκπαίδευσης και τον προγραμματισμό της νέας σχολικής χρονιάς.
