ΤΟΥ ΛΕΥΚΙΟΥ ΔΟΡΑΤΗ*
Όλοι οι σύγχρονοι στοχαστές φιλόσοφοι διαβλέπουν το τέλος του πολιτισμικού παραδείγματος (paradigm) της νεοτερικότηταςχωρίς όμως να μπορούν να προβλέψουνδύο πράγματα: ποιο πολιτισμικό μοντέλο θα το διαδεχθεί ιστορικά και, ούτε και το πότε. Η ιστορία διδάσκει ότι όταν κάτι παύει να υπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες τελματώνεται, είτε βίαια είτε μέσα από πνευματικές διαδικασίες όπως ήταν για παράδειγμα η διεργασία του Διαφωτισμού. Στη θέση του αναδεικνύεται κάτι νέο το οποίο κομίζει προτάσεις και λύσεις για ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών.
Για να επιχειρηθεί μια πρόβλεψη, έστω αυθαίρετη, για το τι θα επακολουθήσει ως κοινωνικό μοντέλο μετά τον ολοκληρωτικό ενταφιασμό του σημερινού νεοφιλελεύθερου παραδείγματος, χρειάζεται ένα ακτινογράφημα των χαρακτηριστικών του παραδείγματος που πεθαίνει. Εάν ο ιστορικός υλισμός στην πρακτική του εφαρμογή έχει καταρρεύσει είναι επειδή έπαψε να υπηρετεί τις ανάγκες των ανθρώπων, έστω τις υλικές.
Ως κύριο χαρακτηριστικό του κοινωνικού μοντέλου που πεθαίνει είναι η απόλυτη υπηρεσία της ιδιοτέλειας. Οι άνθρωποι ξεκίνησαν να συσπειρώνονται σε ομάδες εξυπηρέτησης ομοειδών συμφερόντων, όπως για παράδειγμα τα Κόμματα, τις Οργανώσεις, τις Σέκτες και μέσα από τις συσπειρώσεις αυτές ικανοποιούσαν ατομικές απαιτήσεις όπως είναι η ατομική κατασφάλιση, η ισχύς και η ηδονή. Στην αρχή οι συσπειρώσεις αυτές είχαν και το μανδύα κάποιας ιδεολογίας, αλλά με το τέλος των Ιδεολογιών όπως το κήρυξε ο Φράνσις Φουκουγιάμα στο βιβλίο του «TheEnd of HistoryandtheLastMan», οι συσπειρώσεις λειτουργούσαν μόνο για την ωφέλεια των μελών τους.
Η λογική της συσπείρωσης σε μια ομάδα για την ικανοποίηση των ατομικών και μόνο αιτημάτων, οδήγησε πολύ νωρίς τις ομάδες αυτές, στην υιοθέτηση αθέμιτων πρακτικών διασφάλισης της λειτουργίας της ομάδας. Έτσι φτάσαμε σήμερα να δικάζονται πρωτοκλασάτα μέλη των Κομμάτων με βάρος τους κατηγορίες του κοινού ποινικού κώδικα όπως συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος, συνωμοσία για καταδολίευση, απάτη, δεκασμός δημόσιου λειτουργού, απόσπαση από δημόσιο λειτουργό, δωροληψία για επίδειξη από δημόσιο λειτουργό, κλοπή από δημόσιο λειτουργό, κατάχρηση εξουσίας από δημόσιο λειτουργό, αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, δωροληψία από οικείους δημόσιους αξιωματούχους, συναλλαγές με αντιπροσώπους οι οποίες υποδηλώνουν διαφθορά, πλαστογραφία, κυκλοφορία πλαστού εγγράφου, παρέμβαση σε δικαστική διαδικασία, αθέμιτη κτίση περιουσιακού οφέλους και εκβίαση.
Η επικράτηση της λογικής της ιδιοτέλειας απογύμνωνε τις συσπειρώσεις και σε περιόδους εσωτερικών συγκρούσεων για το ποιος θα ηγηθεί της ομάδας, και κατά συνέπεια να έχει τα περισσότερα ατομικά οφέλη, υπήρχε βάναυσος πόλεμος αλληλοεξόντωσης μεταξύ των ομόσταβλων μελών της ομάδας. Είδαμε πολλά παραδείγματα πολέμων ανάμεσα σε μέλη ακόμη και του ίδιου Κόμματος για το ποιος θα επικρατήσει, και πολλές φορές αυτός που έχανε στον πόλεμο αποδιδόταν σε υπόγεια υπονόμευση του ίδιου του χώρου του.
Έτσι, από νωρίς οι ομάδες αυτές λειτουργούσαν κατά τρόπο εσωστρεφικό και δεν μπορούσαν να υπηρετήσουν τις κοινωνικές ανάγκες των ανθρώπων τις οποίες επικαλούνταν. Φτάσαμε στο εξωφρενικό παράδοξο να καλεί ένας πολιτικός τους πολίτες να τον ψηφίσουν όχι για να υπηρετήσει ο πολιτικός αυτός τις ανάγκες των πολιτών αλλά για επωφεληθεί ο ίδιος με τα οφέλη που προσπόριζε η θέση, όπως ψηλή αντιμισθία, αναγνωσιμότητα, καριέρα.
Το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται το πολιτισμικό μοντέλο που ζούμε προκλήθηκε ακριβώς επειδή οι συσπειρώσεις των ανθρώπων σε ομάδες έπαυσαν να εξυπηρετούν το ευρύτερο καλό, έτσι οδήγησαν ολόκληρους πληθυσμούς στην ανέχεια και τη μιζέρια. Είναι διάχυτη η αντίληψη στους πολίτες ότι την οικονομική αλλά και τη γενικευμένη καταστροφή την προκάλεσαν τα Κόμματα τα οποία έβλεπαν μόνο τη δική τους πρόοδο και αδιαφορούσαν για τον ουσιαστικό τους ρόλο που είναι η χρεία, δηλαδή η ικανοποίηση των αναγκών όλων των ανθρώπων. Οι αποκαλύψεις σήμερα της ανήθικης διαπλοκής των Κομμάτων με τους Τραπεζίτες και ο χρηματισμός των Κομμάτων από Τραπεζίτες, που κατά τεκμήριο κατέστρεψαν την οικονομία, αποτελούν το τέλος της πολιτικής ιστορίας του ανθρώπου. Φτάσαμε στην ασύλληπτη πολιτική διαστροφή να ξεπουλιέται ο τόπος, να χρεοκοπεί επειδή λαδωμένα Κόμματα αποδέχονταν χορηγίες από διεφθαρμένους Τραπεζίτες οι οποίοι στη συνέχεια σήκωναν όχι μόνο το χρηματικό αντίκρισμα των Τραπεζών αλλά απορροφούσαν και από το μηχανισμό έκτακτης ενίσχυσης της ρευστότητας (και στη συνέχεια φορτωνόταν ως χρέος στους λαούς).
Η απόλυτη υπηρεσία της ιδιοτέλειας βρίσκεται στο τέλος της. Μαζί και το πολιτικό μοντέλο που την ανέδειξε. Ο αναίσχυντος πλουτισμός με την παράλληλη αδιαφορία για το τι συμβαίνει στις μάζες έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Ο κάθε πολίτης οφείλει να κατανοήσει το αυτονόητο. Η νοοτροπία της λειτουργίας πολιτικών Κομμάτων όχι μόνο δεν μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα των λαών αλλά τα δημιουργεί και τα επιδεινώνει. Κάτι νέο αναφύεται μέσα από τις στάχτες της Κομματικής λαίλαπας. Αυτό το νέο που γεννιέται δεν θα εξαντλείται στο πώς παράγεται και διαμοιράζεται η ύλη και ο πλούτος, αλλά θα ετοιμάζει μία πνευματική ανάταση του ανθρώπου για να περάσει από την ιδιοτέλεια στην αυταπάρνηση της αυθυπέρβασης.
Εκπαιδευτικός Δημοτικής
