Του διάσημου πυρηνικού αστροφυσικού της ΝΑΣΑ Θανάση Οικονόμου
Ο άνθρωπος έχει την έμφυτη περιέργεια για να μάθει τι συμβαίνει στο περιβάλλον του, γι’ αυτό θέλει να βγει έξω από τα σύνορα του πλανήτη μας και να πληροφορηθεί όσο γίνεται περισσότερα για το διάστημα και για τα δρώμενα στο ηλιακό μας σύστημα. Ακόμα πάντως δε βρισκόμαστε στο στάδιο της απειλής της καταστροφής της γης. Όμως ήδη προσπαθούμε να βρούμε άλλο πλανήτη όπου θα μπορούσαμε να μετοικήσουμε, με πρώτο τον Άρη, τον λεγόμενο «Κόκκινο Πλανήτη».
Αυτά τόνισε μεταξύ άλλων ο διάσημος πυρηνικός αστροφυσικός της ΝΑΣΑ Θανάσης Οικονόμου, Ελληνοαμερικανός, με καταγωγή από τα Γρεβενά, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διάλεξη του για τον πλανήτη Άρη. Τη διάλεξη διοργάνωσε η Κυπριακή Ακαδημία Αστρονομίας και Διαστήματος με την υποστήριξη του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα UNESCO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ο κ. Οικονόμου, τόνισε πως έχουν γίνει τεράστια βήματα στην εξερεύνηση του διαστήματος. Το Σπούτνικ της ΕΣΣΔ σηματοδότησε την αφετηρία (τον ερχόμενο Οκτώβριο συμπληρώνονται 60 χρόνια) έτσι ώστε σήμερα να φτάσουν οι επιστήμονεςνα ασχολούνται με τον Άρη, τον τέταρτο σημαντικότερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, γνωστό από την αρχαιότητα.
Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου «το σημαντικότερο ζήτημα που απασχολεί τη ΝΑΣΑ είναι το αν υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες. Ασχολούμαστε με τον Άρη γιατί ανακαλύψαμε πως κάτω από την επιφάνεια του υπάρχει νερό σε παγωμένη μορφή και με πολλά ακόμα άλατα και μεταλλεύματα. Η προσεδάφιση στον Κόκκινο Πλανήτη (ονομάζεται έτσι για τον σίδηρο και την κόκκινη σκουριά στην επιφάνεια του) είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.Για το διαστημικό ταξίδι στον Άρη απαιτούνται 7-8 μήνες. Η επιστροφή εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα λόγω της μεγάλης απόστασης και της ποσότητας καυσίμων που απαιτούνται. Συνεπώς εξετάζεται η πιθανότητα αξιοποίησης υλικών στην επιφάνεια και στο υπέδαφος του πλανήτη που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε καύσιμα για την επάνοδο στη γη. Υπολογίζεται πως στο μέσο του 2020 θα μπορέσουμε να στείλουμε άλλο ένα πιο σύγχρονο όχημα στον Άρη, από αυτά που έχουμε ήδη στείλει, ενώ επανδρωμένες αποστολές προβλέπονται για το 2035». Οποιαδήποτε αποστολή με προγραμματισμένη επιστροφή στη γη απαιτεί παραμονή στον Άρη έναν τουλάχιστον χρόνο ώστε να υπάρξει η απαραίτητη συμμετρία των δύο πλανητών.
Όπως επισήμανε ο ομιλητής, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δεν μείωσε καθόλου τον προϋπολογισμό της ΝΑΣΑ. Κατά την άποψη του, παρά την ύπαρξη νερού, είναι αδύνατο να είναι υπάρχουν σήμεραζωντανοί οργανισμοί στον Άρη, λόγω των εξαιρετικά; Χαμηλών θερμοκρασιών. «Κάποτε υπήρχαν ποτάμια και όπου υπάρχει νερό υπάρχει και ζωή», υπενθύμισε, λέγοντας πως στις πιθανές περιοχές προσεδάφισης μελλοντικού διαστημικού οχήματος έχουν δοθεί από τη ΝΑΣΑ Ελληνικά ονόματα, ενώ το υψηλότερο βουνό του πλανήτη (2.700 μ.), ονομάζεται Όλυμπος».
Ο κ. Οικονόμου, ανάφερε πως δεν υπάρχει σκέψη να αποσταλούν σε άλλους πλανήτες ρομπότ. Είπε επίσης πως, ενώ στην εξερεύνηση του Άρη η ΕΣΣΔ (σήμερα η Ρωσία) δεν είχε κάποια επιτυχία, όσον αφορά την εξερεύνηση της Αφροδίτης, η Μόσχα έχει κάνει μεγάλα βήματα προόδου. Ο ίδιος επισκέφθηκε τη Μόσχα πριν έρθει στην Κύπρο, προκειμένου να προωθηθεί η συνεργασία Αμερικανών και Ρώσων για την εξερεύνηση της Αφροδίτης.
Ο ελληνοαμερικανός αστροφυσικός ολοκλήρωσε την ομιλία του τονίζοντας πως ένα άλλο πρόβλημα στον Άρη είναι η ακτινοβολία. «Αν συμβεί κάτι στον ήλιο μπορεί να πεθάνουν οι αστροναύτες που θα βρίσκονται στον Άρη», προειδοποίησε, προσθέτοντας πως τα όσα λέγονται σχετικά με τους εξωγήινους είναι απλές θεωρίες. Κατέληξε, υποστηρίζοντας πως σήμερα δεν υπάρχει πολιτικός ανταγωνισμός στην εξερεύνηση του διαστήματος, ενώ τα κίνητρα είναι καθαρά επιστημονικά «προκειμένου να μάθουμε πράγματα που θα συμβάλουν στο να αποφύγουμε καταστροφές στη γη». Μετά την ομιλία ακολούθησε συζήτηση με το ακροατήριο.
