«Σε συζητήσεις που κάνουμε με τα παιδιά της τάξης και του σχολείου μας, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι όλοι νιώθουμε πολύ πιεσμένοι. Καθημερινά έχουμε να ανταπεξέλθουμε με το διάβασμα του σχολείου, τα φροντιστήρια που πρέπει να πάμε το απόγευμα, άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες που έχουμε στο πρόγραμμά μας και, τελικά, το μόνο που δεν κάνουμε ως παιδιά είναι να βρεθούμε με τους φίλους μας και να παίξουμε. Είμαστε παιδιά και έχουμε ανάγκη το παιχνίδι. Τι είναι όμως αυτό που φταίει και νιώθουμε τόση πίεση, τι φταίει και χάνουμε το παιχνίδι που τόσο έχουμε ανάγκη;
Οι πρώτες μας σκέψεις, για τον λόγο που νιώθουμε έτσι, είναι ότι «γεμίζουμε» όλα μας τα απογεύματα με εξωσχολικές δραστηριότητες και δεν έχουμε καθόλου ελεύθερο χρόνο. Ποιος όμως επιλέγει τις δραστηριότητες αυτές; Γιατί επιλέξαμε να συμμετέχουμε/να παρακολουθούμε τις συγκεκριμένες δραστηριότητες; Κάνουμε αυτές τις δραστηριότητες με ευχαρίστηση ή είναι επιλογή των γονιών μας; Με ποια κριτήρια έχουν επιλεγεί οι δραστηριότητες αυτές;»
Με αυτές τις σκέψεις τα παιδιά της Στ2 τάξης του Δημοτικού Σχολείου Δευτεράς, θέλησαν να ερευνήσουν καλύτερα το θέμα θέτοντας δύο βασικά ερωτήματα:
Στο πρώτο στάδιο της έρευνας τα παιδιά ερεύνησαν με τι ακριβώς απασχολούνται οι μαθητές του σχολείου στα απογεύματά τους καθώς και τoν χρόνο διάρκειας των δραστηριοτήτων τους. Οι απαντήσεις των μαθητών αφορούσαν στον αριθμό των απογευμάτων που ασχολούνται με κάθε δραστηριότητα, ενώ οι γονείς διευκρίνισαν πόσες ώρες της βδομάδας ασχολούνται με κάθε δραστηριότητα τα παιδιά τους. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που δόθηκαν από τους μαθητές, όλοι, σχεδόν καθημερινά, παρακολουθούν τηλεόραση και ασχολούνται με το διάβασμα του σχολείου. Επίσης, αφιερώνουν πολύ χρόνο παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια και «σερφάροντας» στο διαδίκτυο, ενώ ελάχιστοι είναι αυτοί που ασχολούνται με δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με μουσική, χορό ή μαθήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι γονείς, από την άλλη, δηλώνουν ότι τα παιδιά βλέπουν κατά μέσο όρο 6,5, περίπου, ώρες τη βδομάδα τηλεόραση, αφιερώνουν 5, περίπου, ώρες τη βδομάδα για διάβασμα, 4 ώρες παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια, ενώ ο χρόνος που αφιερώνουν για εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως ο χορός, η μουσική, τα μαθήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, είναι ελάχιστος. Εξαίρεση αποτελεί μόνο το μάθημα των Αγγλικών για το οποίο τα παιδιά αφιερώνουν δύο με τρεις ώρες τη βδομάδα.
Η πίεση, λοιπόν, που νιώθουν κάποιες φορές και η έλλειψη ελεύθερου χρόνου, δε φαίνεται να οφείλεται στις επιθυμίες των γονιών να ασχολούνται τα παιδιά με οποιανδήποτε εξωσχολική δραστηριότητα. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες που έχουν να κάνουν κυρίως με μαθήματα ξένων γλωσσών, αθλητισμό, μουσική ή χορό δεσμεύουν πολύ λιγότερο από τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών σε σχέση με τον χρόνο που αφιερώνουν τα ίδια τα παιδιά, παρακολουθώντας τηλεόραση ή παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ο χρόνος που αφιερώνουν στην τηλεόραση και στον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή στα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι πάρα πολύς, σε σχέση με τον χρόνο που αφιερώνουν σε διάφορες εξωσχολικές δραστηριότητες.
Όπως φαίνεται και στις γραφικές παραστάσεις, από την έρευνα που έγινε, έχει προκύψει ότι οι γονείς ξέρουν πολύ καλά, όχι μόνο με τι ασχολούνται τα παιδιά τους καθημερινά, αλλά και πόσο τους αρέσει αυτό που κάνουν. Γονείς και παιδιά θεωρούν ότι αυτό που αρέσει περισσότερο στα παιδιά είναι το ελεύθερο παιχνίδι και η συνάντηση με τους φίλους τους.
Σαν τελικό συμπέρασμα θα μπορούσε να λεχθεί ότι τα παιδιά έχουν ελεύθερο χρόνο και οι δραστηριότητες που κάνουν τους είναι αρεστές και ευχάριστες. Τον περισσότερο ελεύθερο τους χρόνο τα παιδιά τον αφιερώνουν στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο.
Οι γονείς από την άλλη γνωρίζουν πολύ καλά τις απογευματινές δραστηριότητες των παιδιών τους καθώς και σε ποιο βαθμό αρέσουν στα παιδιά. Τα κριτήρια που θέτουν γονείς και παιδιά για την επιλογή των απογευματινών τους δραστηριοτήτων ταυτίζονται και είναι κυρίως ο βαθμός αρεσκείας της κάθε δραστηριότητας στα παιδιά και η σημαντικότητα αυτής για το μέλλον των παιδιών.
Αυτό που λείπει και που αναζητούν τα παιδιά είναι η συνάντηση με τους φίλους τους και το ελεύθερο παιχνίδι. Οι πολλές ώρες στην τηλεόραση, το διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια στερούν από τα παιδιά το ελεύθερο παιχνίδι, κάνοντάς τα να νιώθουν πιεσμένα και κουρασμένα.
Θέλοντας, λοιπόν, τα παιδιά να αναλάβουν δράση, αρχικά οργάνωσαν μια ημερίδα κατά τη διάρκεια της οποίας ενημέρωσαν όλους τους συμμαθητές και τους γονείς τους για τα αποτελέσματα της έρευνάς τους. Στην ημερίδα αυτή είχαν καλέσει, επίσης, την ψυχολόγο κα Δώρα Παπαγεωργίου η οποία συμφώνησε μαζί τους ότι, ως παιδιά, θα πρέπει να συναντιούνται περισσότερες ώρες με τους συμμαθητές τους και να παίζουν. Ενίσχυσε, επίσης, την άποψη ότι οι πολλές ώρες στην τηλεόραση και τον ηλεκτρονικό υπολογιστή κουράζουν, αντί να τους ξεκουράζουν.
Γονείς και παιδιά, λοιπόν, οργάνωσαν ένα πρόγραμμα παιχνιδιών στο σχολείο όπου θα μπορούν να έρχονται, συγκεκριμένες μέρες της βδομάδας, ανάλογα με την ηλικία τους, φέρνοντας μαζί τους μπάλες, επιτραπέζια ή ό,τι άλλο αρέσει στον καθένα, για να παίζουν και να περνάνε πιο όμορφα και δημιουργικά τις ώρες τους.
