Μια άγνωστη πτυχή του Κώστα Μόντη ανέδειξε ημερίδα του Ινστιτούτου Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (ΙΜΜΕ) του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, η οποία ασχολήθηκε με το πολυσχιδές δημοσιογραφικό έργο του μεγάλου Κύπριου ποιητή.
Οι παρουσιάσεις των ομιλητών στην ημερίδα ανέδειξαν τη δημοσιογραφική πλευρά του ποιητή που παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό, βρίθει ωστόσο ιστορικής και λογοτεχνικής αξίας, και συμπυκνώνει σημαντικές πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας στην Κύπρο από τη δεκαετία του `30, μέχρι τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας.
«Κανένας δεν ασχολήθηκε συστηματικά με το δημοσιογραφικό έργο του Κώστα Μόντη, το οποίο μέχρι σήμερα μένει εν πολλοίς άγνωστο στους νέους μελετητές και αθησαύριστο, σκορπισμένο σε εφημερίδες και περιοδικά», ανέφερε σε εισαγωγική προσφώνησή του ο διευθυντής του ΙΜΜΕ Ανδρέας Σοφοκλέους.
Το δημοσιογραφικό έργο του Κώστα Μόντη ανήκει σε μια διαφορετική εποχή της κυπριακής δημοσιογραφίας. Σε μια εποχή που η εφημερίδα ήταν το απόλυτο μέσο και μορφές όπως ο Μόντης κοσμούσαν με μοναδικής αξίας υλικό τις στήλες της. Λύση ανάγκης αφού ως απόφοιτος της Νομικής Αθηνών του απαγορεύτηκε από τους Άγγλους αποικιοκράτες να ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου, και εκφραστική διέξοδος, αφού, σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Πέτρο Παπαπολυβίου, «ήταν αμετανόητος γραφιάς και δεν στάθηκε ποτέ άφωνος διανοούμενος».
Από το 1933 ως φοιτητής στην Αθήνα αρθρογραφεί στην ευρείας κυκλοφορίας εφημερία «Ελευθερία» στην οποία συναντώνται χρονογραφήματα του υπό το ψευδώνυμο Κώστας Άλκιμος, ενώ αποδίδεται σε αυτόν και μια ανυπόγραφη στήλη με τίτλο «Αθηναϊκά Ολιγόστιχα».
Από το 1935 υπογράφει με το πραγματικό του όνομα, με 116 κείμενα του έχουν βρεθεί στην «Ελευθερία» της δεκαετία του 30`, χωρίς τα χρονογραφήματα και τα διηγήματά του.
Στα κείμενά του το 1933-36 ασκεί κριτική στο καθεστώς Μεταξά για τις δικαστικές διώξεις Βενιζέλου - Πλαστήρα. Παράλληλα χαρακτηρίζει το καθεστώς της δικτατορίας στη δεδομένη χρονική στιγμή ως αναγκαίο κακό για να βγει η χώρα από την κρίση, προτείνοντας ωστόσο μια «συλλογική δικτατορία» από τους αρχηγούς των πολιτικών δυνάμεων. Εκφράζει επίσης απογοήτευση για τη στάση των ελληνικών κομμάτων για τον έξω ελληνισμό, χαρακτηρίζοντας την πολιτική τους κοντόφθαλμη.
Στην εφημερίδα συναντώνται επίσης ταξιδιωτικά κείμενα του ποιητή, κυρίως από τις περιηγήσεις του ως φοιτητή στα διάφορα μέρη της Ελλάδας, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη και την Αλεξανδρέττα. Από την εφημερίδα δεν λείπουν και συνεντεύξεις με πνευματικούς ανθρώπους της εποχής του, κυρίως κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Αθήνα.
Σε άλλα κείμενα εκφράζεται η κοινωνική του ευαισθησία για τους μεταλλωρύχους στα μεταλλεία της Κύπρου και τις συνθήκες της ζωής τους, ενώ ως κοσμικός δημοσιογράφος περιγράφει με χιουμοριστικό τρόπο την ανέμελη ζωή των παραθεριστών των χωριών του Τρόοδους, και διανθίζει την στήλη του με αναφορές στην κοσμικές κυρίες της εποχής, οι οποίες τον προσεγγίζουν για να τις συμπεριλάβει στα γραφόμενά του.
«Ασχολήθηκα με τα μικρά και ταπεινά πράγματα της ζωής και προσπάθησα να τα βγάλω από την αφάνεια. Έσκυψα με πολλά αγάπη πάνω σε αυτά τα ασήμαντα , τα ποδοπατημένα, τα παραγνωρισμένα μικρά πράγματα και προσπάθησα να τα βγάλω από την αφάνεια, τα τα επισημάνω, να τα τραγουδήσω», είχε αναφέρει άλλωστε σε συνέντευξή που είχε παραχωρήσει στο ΡΙΚ και στον Κλείτο Ιωαννίδη.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαπολυβίου, στα κείμενα του Μόντη αναδεικνύεται η ελληνολατρεία του, η υποστήριξη του αγώνα για Ένωση και παράλληλα η ουμανιστική υποστήριξη του αγώνα για επικράτηση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η δημοσιογραφία του Κώστα Μόντη υπήρξε αδέσμευτη, μακριά από τα κομματικά και παραταξιακά πάθη της εποχής του με αποκορύφωμα την έκδοση το 1946 της δικής του ακομμάτιστης εβδομαδιαίας εφημερίδας «Ελευθέρα Φωνή», η κυκλοφορία της οποίας ωστόσο στο δεδομένο πολιτικό περιβάλλον αποδείχθηκε βραχύβια.
Ο δημοσιογράφος Χρύσανθος Χρυσάνθου, παρουσίασε επιστολή του Μόντη στον τότε τοποτηρητή του θρόνου Λεόντιο από τον οποίο ζητούσε χρηματοδότηση για την έκδοση της εφημερίδας, επισημαίνοντας του ωστόσο ότι σε αυτήν θα υπάρξει κατήγορος στα ολισθήματα του και υποστηρικτής στα επιτεύγματά του. Η εφημερίδα για την οποία πολλοί πολιτικοί παράγοντες της εποχής δήλωσαν ότι δεν υπήρχε λόγος έκδοσής της, έκλεισε ύστερα από την κυκλοφορία 6 φύλλων.
«Ο Κώστας Μόντης δεν υπήρξε πολιτικός συντάκτης ωστόσο μέσα από τα κείμενά του προβάλλει ιδιαίτερα πολιτικός», όπως ανέφερε στα συμπεράσματα της ημερίδας ο Επίκουρος Καθηγητής Επικοινωνιών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Γιώργος Παυλίδης.
Αναλύοντας την πολιτική διάσταση της δημοσιογραφικής γραφής του Μόντη ο Διδάκτωρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Αλέξης Αλέκου, ανέφερε ότι τα πολιτικά κείμενα του έχουν ιδιαίτερη σημασία για την εποχή που γράφονται. Ο Μόντης βάλλει κατά του κομματισμού, που υποσκάπτει το εθνικό μέτωπο και τη μητέρα πατρίδα. Μεταξύ άλλων αναλύει γιατί θα πρέπει το ποδόσφαιρο να μείνει εκτός πολιτικής, σε μια εποχή που το ποδόσφαιρο δεν είχε ακόμα πολιτικοποιηθεί.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν οι συνεργασίες του ποιητή με τα έντυπα «Ελευθερία», «Θέατρο», «TimesofCyprus», «Πνευματική Κύπρος», «Ελευθέρα Φωνή» και «Εμπορική», ενώ εκφράστηκε η ελπίδα οι συνεργασίες του και με άλλα έντυπα να διερευνηθούν περαιτέρω ώστε να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα του δημοσιογραφικού του έργου που αποτελεί ουσιαστικό μέρος της συνολικής πνευματικής προσφοράς του.
Κατά χρονολογική σειρά ο Κ. Μόντης εξέδωσε ο ίδιος ή συνεργάστηκε με τα έντυπα, «Πρωινή» την περίοδο 1932-1937 στην οποία απέστελλε κείμενα ως φοιτητής στην Αθήνα, «Ελευθερία» από το 1932 έως την δεκαετία του 1940, «Ημερήσια Νέα», «Κυπριακή Επιθεώρηση» 1942, «Χιούμορ» το 1944, «Το θέατρο» την περίοδο 1944-45, «Ελεύθερος Κόσμος» , «Αγωνιστής», «Έρευνα» περιοδικό που εκδόθηκε στην περίοδο 1945-47, «Δελτίον του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου» 1946-47, Cyprus Trade Journal (1953), «`Εθνος» στο οποίο διορίστηκε ως εσωτερικός συντάκτης το 1948, «Ελευθέρα Φωνή» το 1946, «Κυπριακή», το 1953 «Τα Νέα» στην οποία το 1950 αναλαμβάνει τη θέση του αρχισυντάκτη, «Περιοδικό Times of Cyprus-Καιροί της Κύπρου», «Εμπορική», «Πνευματική Κύπρος» περιοδικό το οποίο το 1960 αποτελεί την τελευταία εκδοτική προσπάθεια του Κ. Μόντη μαζί με τους Φρίξο Βράχα, Τάκη Φυλακτού και Ανδρέα Χριστοφίδη, ενώ το 1964 συνεργάζεται με το ΡΙΚ για μια ειδική λογοτεχνική εκπομπή.
