ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΑΡΙΣΤΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΙΔΟΥ*
Για να κατανοήσουμε κάτι θα χρειαστεί να αφυπνίσουμε την δηλωτική και τη διαδικαστική μας γνώση. Τη δηλωτική γνώση για τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και τις απεικονιστικές πληροφορίες και τη διαδικαστική γνώση για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον τρόπο βάση του οποίου θα κατανοήσουμε τους κανόνες και να κατηγοριοποιήσουμε τις σχετικές έννοιες.
Στην ουσία η ανάπτυξη της δηλωτικής γνώσης σχετίζεται με την ενσωμάτωση νέων εννοιών στην ήδη υπάρχουσα γνώση. Μαθαίνουμε καλύτερα όταν διαθέτουμε ήδη ένα καλό υπόβαθρο γνώσεων. Όσο πιο πολλά γνωρίζουμε τόσο περισσότερα μπορούμε να μάθουμε. Αυτή η εκλειπτική ικανότητα του εγκεφάλου μας να αφομοιώνει νέες γνώσεις στην ουσία υποστηρίζεται από την δική μας ανάγκη να είμαστε γνώστες ολοένα και περισσότερων γνώσεων. Όταν οι πληροφορίες που λαμβάνουμε δεν έχουν εγγενές νόημα τότε οι μνημονικές στρατηγικές βοηθούν στο να αποκτήσει νόημα η μάθηση.
Ο πιο αποτελεσματικός και χρήσιμος τρόπος για να μάθουμε τι θυμόμαστε είναι να καταλαβαίνουμε αυτό που προσπαθούμε να μάθουμε. Η ανάπτυξη της γνώσης συντελείται σε τρία στάδια τα οποία σε απλά λόγια έχουν ως εξής: να έρθεις σε επαφή με την γνώση, να την συνδυάσεις με γνώσεις που ξέρεις ήδη και να αναφέρεσαι σε αυτή δίχως ιδιαίτερη προσοχή.
Τα τεστ με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, ασκήσεις αντιστοίχισης, ερωτήσεις σωστού/λάθους και σύντομων απαντήσεων ή συμπλήρωσης κενού ανήκουν στην κατηγορία των αντικειμενικών τεστ. Με την λέξη «αντικειμενικό» εννοείται η εξεταστική δοκιμασία η οποία δεν επιδέχεται υποκειμενικές απόψεις ή ερμηνείες. Η βαθμολόγηση των τεστ αυτών είναι ακριβής σε σχέση με την βαθμολόγηση των ερωτήσεων δοκιμίου. Με τη εξεταστική δοκιμασία τύπου πολλαπλών επιλογών εξετάζεται συνολικά η ύλη. Η ποικιλία των ερωτήσεων είναι βοηθητική στο να μετριασθεί το άγχος των φοιτητών.
Οι φοιτητές τείνουν να θεωρούν ότι τα τεστ πολλαπλής επιλογής είναι μια εύκολη εξεταστική δοκιμασία εν αντιθέσει με τις εξεταστικές δοκιμασίες τύπου δοκιμίου. Ωστόσο τα τεστ πολλαπλών επιλογών μπορούν να αξιολογήσουν περισσότερες ικανότητες από την ανάκληση και την αναγνώριση. Και μπορούν επίσης να γίνουν πολύ απαιτητικά αν σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο που να απαιτούν από το φοιτητή πέρα από την ανάκληση συγκεκριμένων πληροφοριών και την κριτική ικανότητα ή τον συνδυασμό γνώσεων.
Μερικές συμβουλές για τον τρόπο που διαβάζει ο φοιτητής σε ένα τεστ πολλαπλών επιλογών:
1. Μάθετε πώς μαθαίνετε καλύτερα (οπτικός τύπος, ακουστικός τύπος κτλ)
2. Προσαρμόστε το διάβασμα σας ανάλογα με τον τύπο μάθησης σας
3. Χωρίστε την ύλη σε μέρη και προσπαθήστε να κατανοήσετε τι διαβάζετε
4. Κλείστε το βιβλίο ή τις σημειώσεις σας και πείτε με δικά σας λόγια τι κατανοήσατε
5. Ελέγξτε κατόπιν αν το θυμόσασταν
6. Προσέξτε τις λέξεις και αποδομήστε τες (ψάξτε τη σημασία τους, τη ρίζα τους)
7. Προσπαθήστε να συνδυάσετε τις γνώσεις όλης της ύλης νοηματικά
Διαβάστε τμηματικά και οργανώστε το χρόνο της μελέτης σας με τέτοιο τρόπο ώστε να μην τρέχετε την τελευταία στιγμή. Το βράδυ πριν την εξέταση φάτε ελαφρά και κοιμηθείτε νωρίς.
Την ώρα της εξέτασης βεβαιωθείτε ότι καταλαβαίνετε τι ζητάει το τεστ. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε διαβάζοντας με προσοχή τις οδηγίες. Κατόπιν διαβάστε μία-μία τις ερωτήσεις και εντοπίστε λέξεις-κλειδιά όπως δεν, εκτός, όλα τα ακόλουθα εκτός από ένα κ.ά. Χρησιμοποιήστε το χρόνο αποτελεσματικά ξεκινώντας την συμπλήρωση του φύλλου αξιολόγησης χωρίς να καθυστερείτε. Αν κάποια ερώτηση δεν την γνωρίζετε απαντήστε την επόμενη.
Όπως έλεγε ο Βρετανός φιλόσοφος Herbert Spencer (1820-1903): «Όταν η γνώση ενός ανθρώπου δεν είναι σε τάξη, όσο περισσότερη έχει, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η σύγχυσή του». Οπότε από τη μια μαθαίνουμε ευκολότερα όταν γνωρίζουμε περισσότερα από την άλλη όμως όταν αυτά που μαθαίνουμε δεν τα αφομοιώνουμε σωστά τότε η σύγχυση είναι ικανή να μας «πνίξει»!
*MA, Msc, MAAT, PgP, PhD Ψυχολόγος Εξελικτικής-Σχολικής κατεύθυνσης-
